Drawdown
Volgens 'Drawdown' gloort er hoop: de middelen om klimaatverandering het hoofd te bieden zijn er. Beeld: Karsten Würth / Unsplash

Remedie tegen de angst

Vanavond wordt de Nederlandse vertaling van Drawdown gepresenteerd. Dat boek biedt een praktische en allesomvattende handleiding om het CO2-gehalte in de atmosfeer omlaag te brengen. Met een opvallend positieve insteek.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Het klimaat verandert en dat komt doordat mensen alles wat ze tegenkomen in de fik proberen te steken. Eten koken? De mens bouwt een vuurtje. Pottenbakken? Vuurtje. IJzer smelten? Flink heet vuurtje. Autorijden? Gecontroleerd vuurtje onder de motorkap. Elektrische energie voor uw laptop zodat u dit kunt lezen? Flink groot en permanent vuurtje in een kolencentrale.

Als energiebron voor al die vuurtjes vertrouwt de mens traditioneel op fossiele brandstoffen die we kennen als steenkolen, aardolie en -gas. En dat betekent dat er CO2 vrijkomt bij de verbranding ervan. En dat heeft, zoals u ongetwijfeld weet, een verwarmend effect op het klimaat.

Onverwachte toppers

'Drawdown' draait om een ranglijst van uiteenlopende oplossingen om het klimaat te redden

Tot zover niets nieuws. Maar wat schetst onze verbazing bij het opzoeken van de ranglijst van klimaatoplossingen waar de New York Times-bestseller Drawdown 1 om draait? In de impactvolste top tien hebben maar drie van de genoemde oplossingen direct iets met onze energievoorziening te maken. De overige oplossingen beïnvloeden het klimaat indirect, maar wel in heel grote mate.

Op plaats één staan bijvoorbeeld duurzamere koelmiddelen. Eind vorige eeuw ontdekten wetenschappers een gapend gat in de ozonlaag boven Antarctica, waarna zogenaamde cfk’s, de koelmiddelen 2 en drijfgassen 3 die hier in belangrijke mate een bijdrage aan leveren, binnen twee jaar werden uitgefaseerd. Maar veel van de cfk’s zijn nog steeds in omloop en ook de alternatieve hfk’s hebben een belangrijk effect op klimaatverandering.

Op plaats twee vinden we windmolens (op land; windmolens op zee komen op plaats 22, daarover later meer), dus directe energie-oplossingen worden in Drawdown wel degelijk als belangrijke oplossingen gezien. Maar op plaats drie vinden we voedselverspilling. De dagelijkse onderneming om de wereld te voeden is reusachtig en de daarmee gepaarde uitstoot is evenredig. Maar zeker een derde van het voedsel wordt verspild.

De top tien van oplossingen die het klimaat kunnen redden volgens Drawdown:

  1. Duurzame koelmiddelen
  2. Windturbines (wind op land)
  3. Voedselverspilling tegengaan
  4. Een plantenrijk dieet
  5. Tropische bossen
  6. Onderwijs voor meisjes
  7. Gezinsplanning
  8. Zonneparken
  9. Bosbeweiding 4
  10. Zonnepanelen op het dak

Drawdown werd geschreven door een grote groep wetenschappers en auteurs van over de hele wereld Het resultaat werd samengesteld onder de auspiciën van milieu-activist, ondernemer en auteur Paul Hawken. In Nederland werd het boek door een gelegenheidscoalitie van duurzaam ondernemers vertaald en uitgegeven.

 

Handvatten

Initiatiefnemer Nederlandse uitgave Drawdown
Sven Jense is mede-oprichter van Climate CleanupBeeld: Climate Cleanup
Drawdown is denk ik een idee waarvoor de tijd gekomen is”, vertelt Sven Jense over de telefoon. Jense was onderdeel van een groep duurzame ondernemers dat de Nederlandse vertaling van het boek organiseerde, deels bekostigd via een crowdfundingsactie. “Drawdown is vooral heel helder. Het is een onderzoeksproject waaraan meer dan honderd wetenschappers van over de hele wereld aan bijgedragen hebben. Ze stelden een lijst samen. En een model met verschillende scenario’s. Het is open source en kan op basis van voortschrijdend inzicht worden aangepast. Bijvoorbeeld die windmolens op zee die je noemde: als die efficiënter worden kunnen ze plaatsen op de ranglijst winnen. Boven alles biedt het praktische handvatten om het immense vraagstuk het hoofd te bieden.”

Het klimaatprobleem is zo veelomvattend dat mensen er vooral bang en apathisch van werden. 'Drawdown' laat zien dat die tijden voorbij kunnen zijn

“De afgelopen jaren – ongeveer sinds de publicatie van Al Gore’s An Inconvenient Truth – is er bij veel mensen een reusachtige angst gegroeid. Het ging niet goed met het klimaat en het probleem was zo groot en veelomvattend dat men niet wist waar men moest beginnen. Er heerste een vreselijke apathie. Maar het afgelopen jaar veranderde dat. Bij mij viel in ieder geval het kwartje dat we er niet aan ontkomen: we moeten CO2 uit de atmosfeer gaan  verwijderen. Uit dat besef vloeien een aantal heel simpele vragen: hoeveel CO2? Welke methodes heb je daarvoor? En hoeveel zouden die methodes volgens verschillende scenario’s voor hun rekening kunnen nemen? Dat zijn exact de vragen die Drawdown beantwoordt.”

Meisjes opleiden

En inderdaad is Drawdown opvallend praktisch, én opvallend positief. Er wordt niet ingewikkeld gedaan over controversiële oplossingen zoals kernenergie (of de opslag van CO2). Jense: “Het is first principle thinking: het móet gewoon. Het bad stroomt over dus we moeten gaan dweilen maar de kraan moet ook dicht.”

“Mijn favoriete oplossing om het klimaat te redden staat op plaats zes”, vertelt Sven Jense enthousiast. “Het gaat om ‘onderwijs voor meisjes. Wereldwijd krijgen meisjes gemiddeld minder goed onderwijs dan jongens, op sommige plaatsen zelfs helemaal niet. Maar uit wetenschappelijk onderzoek is zo langzamerhand onomstotelijk vast komen te staan dat als je meisjes hoger opleidt, ze vrijwel meteen minder kinderen krijgen. Daarmee stabiliseert de bevolkingsgroei en dat is natuurlijk heel belangrijk. Ik vind dat gaaf. Ten eerste was ik me daar niet zo bewust van, en ten tweede is het heel hoopgevend. Het ultieme wapen tegen de dooddoener van de groeiende wereldbevolking en het verhaal dat de mensheid een vreselijke plaag is voor de wereld.”

Feest tegen de angst

En wat gaat er vanavond in het Amsterdamse Pakhuis de Zwijger gebeuren, waar de Nederlandse vertaling wordt gepresenteerd? “We gaan in eerste instantie vieren dat we het boek kunnen publiceren. Dat doen we met partners en crowdfunders. Ook zal onze research director Chad Frischmann een presentatie geven.”

“Het zal boven alles een feest worden, want de angst voor een ontsporend klimaat is diepgeworteld. Mensen zijn echt extreem bang. Maar we kunnen grip krijgen op het probleem, en Drawdown helpt daarbij. Dat is het grootste cadeau dat we elkaar kunnen geven.”

Drawdown
Het boek
Wil je aanwezig zijn bij de lancering van de Nederlandse vertaling van Drawdown? Ga dan naar de site van Pakhuis De Zwijger. Het programma start om 20:00 uur. De toegang is gratis, maar een kleine bijdrage wordt op prijs gesteld.
  1. letterlijk: onttrekken. Het boek draait om de vraag hoe we CO2 aan de atmosfeer kunnen onttrekken ↩︎
  2. die worden gebruikt in koelkasten ↩︎
  3. die onder andere worden gebruikt in spuitbussen ↩︎
  4. vee niet op weides laten grazen, maar in bossen ↩︎

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons