Achtergrond

Welk campagnefilmpje is té cliché?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

‘Hongersnood in Afrika’. Anno 2016 lees je nog altijd dit soort koppen in de krant en op internet. Het lijkt wel of er sinds de BandAid-campagne in 1984 weinig veranderd is op het Afrikaanse continent. Tenminste, zo lijkt dat voor de buitenwereld. Want wie bij een ontwikkelingsorganisatie betrokken is, weet hoeveel werk er in dertig jaar verzet is; hoeveel resultaten er zijn behaald, niet alleen in noodhulp maar ook in structurele opbouw; en weet ook, dat lokale partnerorganisaties op eigen initiatief een groot deel van die resultaten voor hun rekening nemen.

ondervoede kinderen ethiopië
Stereotype beeld van honger in Afrika. Foto: UK Aid

Maar toont dat ook in hun communicatie? Uit het promotieonderzoek van Mirjam Vossen blijkt dat zowel de behaalde resultaten als ook de rol van partnerorganisaties flink onderbelicht blijft in de campagnes, video’s en advertenties die Nederlandse hulporganisaties naar buiten brengen. Hoewel het stereotiepe beeld van hongerende kinderen met vliegjes in hun ogen grotendeels naar de achtergrond is verdrongen, blijft ontwikkelingssamenwerking, als je de gemiddelde Nederlander moet geloven, een ‘bodemloze put’. Het vertrouwen in hulporganisaties is laag en dat weerspiegelt zich in discussies over strijkstokken en directeurssalarissen. Mede dankzij het ogenschijnlijk gebrek aan concrete resultaten en het gevoel dat ‘wij altijd maar die Afrikanen moeten redden.’

Natuurlijk hebben ontwikkelingsorganisaties dit ook in de gaten. Met IDleaks werken we inmiddels al vijf jaar aan een ander beeld van landen in ontwikkeling, een beeld dat het eigen initiatief van mensen voorop stelt, Nederlanders op een directe manier betrekt bij wereldproblemen en dat niet bang is voor een beetje nuance en context. En met succes: want telkens komen we enthousiaste gezichten tegen, gemotiveerde communicatiemensen die graag een nieuwe weg in willen slaan en vol zitten met ideeën. Tijdens de IDleaks Awards zul je ook niemand horen zeggen dat we terug moeten naar de campagnes vol honger en ellende.

Maar wat je wel hoort, is onzekerheid. ‘Als we nu een video lanceren waarin een lokale medewerker over zijn werk vertelt, mis je dan niet de herkenbaarheid van een (bekende) Nederlander?’ ‘Als we proberen heel veel context in een spotje van 30 seconden te proppen, is zo’n spotje dan nog wel helder genoeg?’ En ‘als we niet vragen om ‘voor 5 euro een kind te redden’, levert de campagne dan wel genoeg op?’ Vooral dat laatste is een prangende vraag, want overheidsbudgetten voor noodhulp en ontwikkelingssamenwerking slinken snel en het aantal donateurs houdt ook niet over. Als je succesvolle projecten wil uitvoeren, heb je wel geld nodig.

Communiceren over ontwikkelingssamenwerking lijkt daarmee een catch 22; aan de ene kant moet er geld opgehaald worden om actuele problemen op te lossen, aan de andere kant draagt ongenuanceerde communicatie juist bij aan het verergeren van wantrouwen, gebrek aan investeringen en reputatieschade. Tóch kunnen we deze catch 22 doorbreken.

Want kijk nu eens naar de nominaties voor de Hoogvlieger Award: vier filmpjes van Oxfam Novib, Hivos, de Schone Kleren Campagne en The Hunger Project die laten zien dat je Nederlanders (lees: potentiële supporters en donateurs) op een andere manier kunt aanspreken. Door ze te vertellen hoe het echt zit. Door ze een beeld voor te schotelen waarin ze zich kunnen inleven. Door eerlijk te durven zijn over de verwachtingen die je schept, en dat wij niet degenen zijn die het probleem blijvend kunnen oplossen – maar wel degenen die anderen daarin kunnen steunen.

En leveren deze campagnes nu niets op? Integendeel. Ze openen de discussie over ontwikkelingssamenwerking weer, op nieuwe kanalen en met nieuwe ingangspunten. Ze gaan de dialoog met het Nederlandse publiek aan en geven daarbij ruimte voor feedback. Ze laten zien waar ontwikkelingssamenwerking voor staat; niet alleen en vanuit een ivoren toren, maar samen en transparant. Dat zorgt op termijn voor herkenbaarheid, nieuwe betrokkenheid en blijvende steun, zowel financieel als emotioneel.

De IDleaks Awards wordt net als vorig jaar weer een spetterende show. Naast de uitreiking van de Awards zelf wordt de avond gevuld met interessante sprekers uit de media, wetenschap en de ontwikkelingssector. Zij vragen het publiek om actief mee te denken en debatteren over hoe het óók kan. Want dat er genoeg inspiratie en mooie voorbeelden zijn: dat weten we zeker!  Wilt u ook uw idee en stem laten horen? Kom dan op dinsdag 5 juli om 20:00 naar Pakhuis de Zwijger in Amsterdam.

De IDleaks Awards 2016 worden georganiseerd door Stichting IDleaks in samenwerking met OneWorld en Pakhuis de Zwijger. Reserveren kan via deze link. Kijk hier voor meer informatie

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons