De Sint is nog maar net het land uit, of de kerstinkopen staan alweer voor de deur. Ook dit jaar zullen Nederlanders voor honderden miljoenen euro’s aan vrolijk gekleurde sokken en warm gebreide sjaals inslaan. Een deel van deze goedbedoelde kerstcadeaus verdwijnt linea recta in de prullenbak. Een niet heel milieuvriendelijke gedachte, zo met het oog op de groeiende afvalberg. Zijn Nederlanders misschien bereid om wat vaker spullen te delen in plaats van te kopen?
Ja, zo laat onderzoek van Kaleidos Research zien. De Nederlandse deeleconomie groeit. Bijna alles is tegenwoordig te leen. Niet alleen auto’s, gereedschap en eten, maar ook boten, kleding en kennis. Steeds meer Nederlanders maken gebruik van zo’n online deelplatform. Waar in 2013 nog zes procent van de Nederlanders deelde, is dit aandeel in 2016 gestegen tot meer dan 20 procent.
Wat is de online deeleconomie?
De opkomst van het internet en smartphones verandert de manier waarop mensen met elkaar delen. Het internet maakt het mogelijk om te delen met een grote groep onbekenden. Vraag en aanbod zijn makkelijker op elkaar af te stemmen. Onder de online deeleconomie vallen in principe alleen platformen die het voor particulieren mogelijk maken om onderling te delen. Snappcar, waar mensen auto’s van elkaar kunnen lenen, valt dus wel onder de deeleconomie, maar een bedrijf dat auto’s verhuurt niet. Het wereldwijd meest succesvolle deelplatform is Airbnb. Hier kunnen mensen kamers of huizen (ver)huren. Overigens is er veel discussie rondom de term deeleconomie. Kan je bijvoorbeeld wel spreken over delen als je hier geld voor vraagt? Hierover bestaat (nog) geen consensus.
Besparing schaarse grondstoffen
Goed nieuws met het oog op duurzaamheid. Door het delen van spullen zullen mensen immers minder snel zelf producten aanschaffen. Als je een boor kan huren van iemand uit de buurt, waarom zou je dan nog zelf een boor kopen? Dit zorgt voor een besparing op schaarse grondstoffen en uiteindelijk voor een kleinere afvalberg. Ongeveer twee derde van de Nederlandse bevolking onderschrijft de stelling dat spullen delen in Nederland zorgt voor minder milieuvervuiling wereldwijd.
Verdieping onderling contact
Delen geeft ook op een andere manier invulling aan de kerstgedachte. Online deelplatformen brengen vreemden met elkaar in contact. Nieuwe vriendschappen ontstaan en de sociale cohesie in de buurt wordt versterkt. Marieke Hart – oprichter van thuisafgehaald.nl – ziet dit zelf ook gebeuren. Via haar online platform kunnen buurtgenoten eten met elkaar delen. Deze kennismaking leidt volgens haar vaak tot een verdieping van het onderlinge contact. Mensen nemen bijvoorbeeld kleinigheidjes voor elkaar mee van vakantie, of wisselen boeken uit. Daarnaast biedt het platform ook een zorgfunctie. Buurtgenoten die niet in staat zijn om zelf te koken – zoals ouderen – krijgen via dit platform een thuiskok aangewezen. Die zorgt ervoor dat er iedere avond een warme maaltijd klaarstaat.
Delen met vreemden
Een zekere mate van vertrouwen is wel een vereiste voor de deeleconomie. Je deelt via online platforms tenslotte vooral met mensen die je niet kent. Dit vertrouwen lijkt toegenomen in de afgelopen jaren. Anoniem delen is minder een taboe. Drie jaar geleden vond slechts tien procent van de Nederlanders het oké om spullen te delen met mensen die zij persoonlijk niet kenden. In 2016 heeft één op de drie Nederlanders hier geen bezwaar tegen.
Dus ben je nog zoek naar een optimale invulling van de kerstgedachte? Haal eens een onbekende buurman in huis en deel een stuk van je zelfgebraden kalkoen! (of quinoa salade)
Meer lezen?
Voor dit onderzoek naar de Nederlandse deeleconomie vergeleek Nina van Douwen surveydata uit 2013 en 2016 van in totaal 2625 Nederlanders. Dit onderzoek is onderdeel van ‘Nederlanders & de Wereld 2016’, gepubliceerd door Kaleidos Research. Dit onderzoek geeft onder andere een overzicht van het duurzame gedrag van Nederlanders. Je vindt deze publicatie – inclusief het hoofdstuk over de deeleconomie – hier.
