Ga direct naar de longread over ISDS.
ISDS is een vorm van geprivatiseerde rechtspraak. Buitenlandse investeerders die zich benadeeld voelen door het gastland, kunnen het land voor een tribunaal dagen – tenminste, als de landen een investeringsverdrag met elkaar hebben. Sinds 2005 is het aantal claims geëxplodeerd. Tot grote zorg van vooral ontwikkelingslanden.
Tot en met 2014 zijn er 629 ISDS-zaken gevoerd wereldwijd. Opvallend daarin is het enthousiaste gebruik van Nederlandse verdragen. Ruim 11 procent van alle ISDS-zaken ooit is gevoerd op basis van een Nederlands verdrag. Dat mogen investeerders doen die Nederlands zijn. Maar uit de data blijkt dat meer dan tweederde van hen een zogenaamde brievenbusfirma is. Slechts 15 procent van de claims zijn gedaan door een Nederlands bedrijf.
Interactieve kaart
Veel zaken zijn niet openbaar en zelfs over openbare zaken is vaak weinig informatie te vinden. OneWorld en De Groene Amsterdammer hebben de afgelopen maanden uitgebreid (data-)onderzoek gedaan. Dat heeft geresulteerd in een database die in te zien is via een unieke, interactieve kaart met alle ISDS-zaken die ooit tegen overheden zijn aangespannen. Ook de boetes en de bijbehorende arbiters zijn (voor zover openbaar) in de database te vinden.
De kaart met alle 629 ISDS-zaken is vanaf vandaag op oneworld.nl/isds te vinden. Ook maakten we een video die laat zien hoe ISDS zich vanaf de jaren ’90 ontwikkeld heeft.
De komende weken verschijnen op oneworld.nl/isds en groene.nl/isds nog meer verhalen over de mannen achter ISDS (25 november in De Groene Amsterdammer), hoe een Amerikaans mijnbedrijf de wet omzeilde in Indonesië met hulp van Nederland (1 december in OneWorld) en hoe oliereuzen ISDS gebruiken om Venezuela te straffen (5 december online).
