Achtergrond, Column

Een slapende schoonheid

Esra Dede reist door Israël en de Palestijnse gebieden. Dit keer krijgt ze een rondleiding door de op meer dan één manier verdeelde stad Jisr az-Zarqa.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Tussen Haifa en Tel Aviv bevindt zich een verborgen parel: Jisr az-Zarqa. Een slapende schoonheid, zoals de bewoners haar noemen. We komen de stad binnen via een vrolijke poort, tot voor kort de enige manier om de stad in te rijden. Jisr az-Zarqa wordt begrensd door een snelweg, de Middellandse Zee en een muur. Een lokaal raadslid wacht me, op, een bevlogen man van eind dertig. Hij heet Ali en wordt om de vijf minuten wordt gegroet door een stadgenoot. Hij lijkt iedereen te kennen en iedereen kent hem.
We gaan in een cafeetje tegenover het nieuwe politiestation zitten. “De politie is 100% te vertrouwen”, staat groot op een billboard vlakbij. Ali vertelt over zijn stad, die volgens hem de allereerste Nakba (de ‘catastrofe’) in de 19e eeuw heeft meegemaakt. Een van de eerste joodse nederzettingen, Zikhron Ya’akov uit 1882, bevindt zich naast deze stad.

Tijdens de Nakba van ’48, toen 700.000 Palestijnen verdreven werden, namen de bewoners van Zikhron Ya’akov de mensen van Jisr az-Zarqa in bescherming. Een historische fout, volgens sommige Zionisten. Jisr az-Zarqa is namelijk het enige Palestijnse dorpje aan de kust van Israël. Het stadsgebied is sindsdien amper gegroeid, daar is geen ruimte voor: de snelwegen kunnen niet worden verlegd, de zee evenmin.

Van alle kanten gediscrimineerd

Ik merk al snel dat de bevolking heel jong is. Overal zie ik kinderen en tieners rondlopen. Ze hangen op straat rond en kijken me indringend aan. Ali vertelt dat bijna tweederde van de inwoners onder de 18 is en dat hun aandeel de komende jaren zal toenemen. De grote schooluitval zorgt voor veel werkloosheid, wat uiteindelijk de criminaliteit in Jizr az-zarqa weer verhoogt. De jongeren dromen over het kopen van een auto en een pistool. Dan heb je het gemaakt.

Als je het buiten de stad en zonder de criminaliteit wil redden, zijn er andere obstakels. De bewoners worden gediscrimineerd om hun donkere huidskleur en hun sociale achtergrond, zowel door de Israëliërs als door de Palestijnen. Toch gaat iedereen liever de stad uit als dat lukt. “Waarom ben jij nog hier?” vraag ik Ali. Hij moet lachen. “Als ik met vrienden van de universiteit afspreek, dan zijn zij ook verbaasd. Ze vinden dat ik mijn ambities verspil in deze stad. Maar het is mijn stad. Wie moet haar verdedigen, als ik het niet doe?”

De bewoners worden gediscrimineerd om hun donkere huidskleur en hun sociale achtergrond

De muur tussen de nederzetting en de stad staat er om veiligheidsredenen. De bewoners van de naburige joodse nederzetting klaagden over de criminaliteit. Tussen de regels door merk je dat het om iets anders gaat: het is om elkaar niet te hoeven zien. Uit het oog is uit het hart. We klimmen de muur op en Ali laat zien waar de serie Homeland is gefilmd. “De meeste Gaza-scènes worden niet in Gaza gefilmd, maar hier”, zegt hij.

Bovenop de muur is de verdeling goed zichtbaar. Het verschil tussen Israëlieten en Palestijnen, tussen rijk en arm, tussen wit en zwart. “We mogen eigenlijk niet vertellen hoe moeilijk wij het hier hebben”, zegt Ali. “Dat is een kwestie van eer. We hebben veel hulp nodig van onze Palestijnse broeders, maar we willen er niet om smeken. Het zou vanzelfsprekend moeten zijn.”

Onze achterdocht

We lopen over het strand. Het is verlaten, de toeristenstroom moet nog op gang komen. “Als je Zarqa binnenkomt, dan is het alsof je dertig jaar het verleden induikt”, zegt Ali. “We moeten nog veel inhalen.” We kijken samen naar het water en de overblijfselen van een brug, die nog uit de Ottomaanse tijd stamt. Een herinnering aan een andere onderdrukker. “Zolang de Palestijnen ons blijven discrimineren, zal er niets veranderen”, zegt Ali en daarmee beëindigt hij de rondleiding die hij overigens wel vaker voor bezoekers doet. Hij vertrouwt me toe dat hij burgemeester wil worden. Ineens bekijk ik hem met andere ogen. Had hij soms een achterliggend motief bij zijn verhaal? Twee seconden later schrik ik van mezelf. Al die tijd had ik geen twijfel over zijn verhaal, waarom nu plotseling wel?

Ik realiseer me dat verdeeldheid al bij mij begint, bij de buitenstaander. Eenheid begint waar we onze achterdocht overwinnen. Precies dat is waar Ali en andere sleutelfiguren voor vechten. Vooral in Jisr Az-Zarqa, de stad waar de eenheid zou moeten beginnen. Een slapende schoonheid die wakker moet worden.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons