Achtergrond

‘Waar kom je nou echt vandaan?’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Cultureel antropoloog Sinan Çankaya schrijft in de Correspondent over zijn ongemakkelijke treinreis te midden van de ‘witte, Nederlandse culturele elite’. Door hun vragen – ‘waar kom je nou echt vandaan?’ – voelt hij zich duidelijk weer de buitenlander. 

Het deed me denken aan de wedstrijd Frankrijk – Portugal, de EK-finale van een kleine maand geleden. Ik keek ‘m samen met een vriendin in een Franse banlieue. Na de wedstrijd raakte ik met twee jongens aan de praat die toevallig in de cité woonden waar ik ooit had gewoond. We spraken over de teloorgang van ‘Les Bleus’, het Franse team. Tijdens de wedstrijd was de ‘wave’ afgewisseld met ‘wie niet springt, is niet Frans’. Sommige jongeren sprongen, sommigen niet. Zo erg was het nou ook weer niet dat ze hadden verloren, vertelde Shadow, een van de jongens. Ze waren dan wel Frans, maar door de buitenwereld werden ze in een ander hokje gestopt, dat van buitenstaander.

Ze moesten vooral doorzetten, dan kwamen ze er wel

Een van mijn vriendinnen was er inmiddels bij komen staan. We kwamen op het onderwerp werk. Shadow vertelde dat hij geen werk had, en over zijn talloze negatieve ervaringen met werk zoeken. Toen hij zijn moeder vertelde dat hij een BAC had gehaald (middelbareschooldiploma), haalde ze haar schouders op. “Daar zul je toch niet veel aan hebben.” Mijn vriendin vertelde hem dat een diploma echt wel zin had. “Kop op, jullie kunnen het!” Ze moesten vooral doorzetten, en zouden er dan echt wel komen. Het werd een beetje ongemakkelijk. Later vertelde ze dat ze hen een hart onder de riem wilde steken. Uit goede bedoelingen.

Ook mijn moeder had goede bedoelingen toen ze extra duidelijk articulerend ging praten tegen een meisje met Marokkaanse roots. Of die vriend van mij, een antropoloog, die graag vraagt ‘waar iemand vandaan komt’. Uit Frans onderzoek blijkt juist dat die vraag biculturele jongeren het gevoel geeft niet als Fransman te worden gezien. Net als de medepassagiers uit Sinan’s verhaal, die vast goede bedoelingen hadden, en niet de impact van hun vragen beseften. En ik…?

En dat is een ongemakkelijke, en des te pijnlijkere waarheid. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons