Waarom neemt het aantal migranten vanuit Libië ineens af?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Vrij plotseling komen er aanzienlijk minder migranten vanuit Sabratha in Libië per boot naar de Italiaanse kust. Een lokale militie houdt ze kennelijk tegen. Wat is er aan de hand?

Sabratha ligt 70 km ten westen van de Libische hoofdstad Tripoli. Vanuit deze kuststad vertrok altijd een flink deel van de boten naar Italië. “Sabratha ligt al sinds 1990 op de smokkelroute”, aldus Radio France Internationale (RFI). “De mensensmokkel in Sabratha is intensief en in handen van een vaste groep mensen, die bij de inwoners bekend zijn”, zegt RFI. De Algerijnse journalist Massissina Ben Lakehal meldde eerder: “De meeste boten vertrekken tegenwoordig uit Sabratha en niet langer uit Zuwara: de smokkeleenheid daar stopte er enige tijd geleden definitief mee”.

Een nieuwe ‘macht’ in de kuststad

Reuters kwam deze week met een opmerkelijke reportage over Sabratha. “Een gewapende groep houdt migrantenboten tegen die de Middellandse Zee proberen over te steken vanuit Sabratha”, aldus Reuters. Het ingrijpen van deze groep zou de reden zijn voor de plotselinge terugval in migranten die in Italië aankomen. “Het aantal mensen dat Italië vanuit Noord Afrika bereikte –de belangrijkste route naar Europa dit jaar –lag in juli vijftig procent lager dan een jaar eerder. En het aantal migranten dat in augustus per boot aankwam, is zelfs nog lager. Dit terwijl in juli en augustus normaliter juist veel migrantenboten de oversteek maken, vanwege de betere condities op zee”, aldus de reportage.

“Bronnen in Sabratha wijten de plotselinge terugval aan een nieuwe ‘macht’ in de kuststad; zij voorkomen dat migranten Libië verlaten, vaak door ze op te sluiten”, meldt Reuters. De groep bestaat volgens een burgerrechtenactivist uit enige honderden “burgers, politiemensen, en mensen uit het leger”. Een tweede bron wist te melden dat deze militie was gelanceerd door een voormalige maffiabaas. “Beide bronnen zeiden dat de groep een detentiecentrum runde voor migranten die teruggestuurd waren, of die van smokkelaars zijn afgepakt. Een van de bronnen stuurde een foto van honderden migranten die in het zand voor een hoge muur zaten”, aldus Reuters.

Ik zou het verhaal met een korrel zout nemen

“Dit verhaal hoor ik sinds begin augustus, er zijn steeds meer bronnen die dit bevestigen”, zegt Mattia Toaldo, senior beleidsmedewerker bij de European Council on Foreign Relations. “Maar ik zou het met een korrel zout nemen. Het is niet duidelijk of de gewapende groep geaffilieerd is met de Presidentiële Council (de regering van West-Libië) of niet. Evenmin weten we of de groep handelt in afwachting van buitenlandse fondsen of juist het resultaat is van buitenlandse steun. De twee voornaamste vragen zijn of de stromen naar elders zullen afbuigen – sommige bronnen melden dat ze nu via Khoms lopen – en hoelang dit gaat duren”, zegt Toaldo.

“In Europa denken sommige mensen dat alles wat helpt om de toestroom te remmen welkom is, en als we daartoe een aantal Libische warlords moeten betalen, net zoals we eerder Erdogan en Gaddafi hebben betaald, dat ok is. Maar je moet daarmee oppassen, je riskeert namelijk dat je een competitie start tussen verschillende groepen die ons hun ‘diensten’ aanbieden om de migrantenstromen te stoppen, terwijl we weinig controle hebben over hoe ze dat doen, noch de gevolgen ervan”, zegt Toaldo.

 Wat doet Italië om de stroom migranten te stoppen?

“Italië wilde eerst de stromen vanuit Niger naar Libië terugdringen en daarna met hulp van de kustwacht of andere instanties ervoor zorgen dat minder boten de kust verlaten. Dat was in essentie omdat Italië merkte dat andere EU-landen te weinig vluchtelingen opnamen; zodoende willen ze er zelf nu maar helemaal van af”, zegt Toaldo. De toestroom vanuit Niger naar Libië is inderdaad verminderd:

“Ik geloof niet dat we kunnen stellen dat het aantal migranten in Italië terugloopt door het optreden van deze gewapende groep in Sabratha”, zegt een Libië-expert die niet bij naam wil worden genoemd. “We moeten ook andere factoren en gebeurtenissen in overweging nemen”, meent hij. “De bewuste groep zou loyaal zijn aan de GNA, Government of National Accord, die zeven militaire officieren zond. Mijn contacten claimen dat er ook mensen uit Zintan in deze groep zitten, de zogenoemde Operation Room for fighting ISIS. Zij kwamen in Sabratha na een akkoord tussen lokale stammen en het gemeentebestuur daar. Ze werken met de ‘officiële veiligheidsdiensten’. Onduidelijk is wat de rol is van de Al-Ammu militie, geleid door Dabbashi. Dabbashi was betrokken bij het smokkelen van mensen en olie in Sabratha”, vervolgt de expert. “Wel weet ik dat Dabbashi medicamenten ontving die Italië een aantal dagen geleden heeft verstuurd. Misschien heeft hij besloten zijn business te stoppen; dan zou het logisch zijn dat deze gewapende groep ergens iets heeft ontvangen.” De Italiaanse regering zond medische steun naar Dabbashi? “Nee, naar het ziekenhuis in Sabratha; het Italiaanse vliegtuig landde in Mitiga Airport (Tripoli) en ging van daaruit naar Sabratha, met een konvooi beveiligd door Dabbashi”, licht de expert toe.

“Er zijn veel redenen, offshore en onshore, waarom de aantallen nu dalen.” Hij somt er een aantal op: “Kustwachtpatrouilles vanaf Libië, de recente arrestatie van een smokkelaar, lokale akkoorden tussen smokkelaars en stammen, de links tussen de smokkelactiviteiten in West-Libië, een aantal problemen die zich in Zuid-Libië voordoen, en inderdaad wellicht een akkoord met Italië. Ik kan het moeilijk verklaren.” Een akkoord met Italië? Waar doelt hij precies op? “Ik vind het ietwat vreemd dat juist wanneer de aantallen migranten dalen, Italië een vrachtvliegtuig met medische goederen naar Sabratha stuurt. Bedenk dat Italië onder druk staat van de verkiezingen in mei 2018 en dat Eni, de Italiaanse olie- en gasgigant, belangen in Libië heeft.”

Na het Italiaanse hulptransport aan Sabratha, volgt nu een tweede, ditmaal bestemd voor de stad Zuwara. Italië lijkt steeds vaker zaken te doen met Libische gemeenteraden en stammen, schrijft de Italiaanse journalist Alessandro Pagano:

Geruchten over detentiecentra zwellen aan

Volgens een verslag van RFI zou de brigade die jacht maakt op migranten de Al-Wadi brigade heten, en geaffilieerd zijn met het Libische leger. Migrantenvrouwen zouden worden misbruikt en mannen vermoord in detentiecentra van deze brigade.

Video van Britse collega Bel Trew van een detentiecentrum in Tripoli:

Dit is het aangrijpende verslag dat de eerdergenoemde journalist Massinissa Benlakehal maakte over het detentiecentrum Al-Nasr in Zawiya, vlakbij Sabratha, zo’n 50 km ten westen van Tripoli:

Grote mensensmokkelaar in Zuwara (West-Libië) opgepakt

Donderdagmiddag kwam het bericht dat de Speciale Afschrikkings Eenheid de bekende mensensmokkelaar Fahmi Salim heeft gearresteerd. Salim wordt door de openbaar aanklager in Tripoli beschuldigd van olie- en mensensmokkel in Libië via Malta, via zijn bedrijf ADJ Trading .

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons