Achtergrond, Column

Is Europa nog wel zo’n paradijs?

Bram Vermeulen analyseert de migratiecrisis en ziet vergelijkingen met The Beach. Hoe paradijselijk is Europa nog als wij ons gedragen zoals we doen?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Dit is mijn biecht. Ik vind The Beach, nu achttien jaar oud, nog steeds een goede film. Vooral de laatste minuten, waarin Richard (een jonge Leonardo DiCaprio) de lokale Thaise drugsmaffia inschakelt om zijn droomeiland te beschermen tegen nieuwkomers. Die nota bene aan het begin van de film nog zijn reisgezellen waren. Ze komen gruwelijk aan hun einde.

Wat je ook van het acteertalent van DiCaprio vindt, de film vat hier de essentie van Utopia. Het paradijs bestaat alleen bij de gratie van degenen die er niet in mogen. Als iedere backpacker in Thailand zomaar aan wal van het droomeiland zou kunnen stappen, wordt het idee van het paradijs zelf bedreigd. Alleen voor ons en niet voor anderen.

De huidige paniek over migratie laat zien dat mensen bereid zijn om ver te gaan om hun vermeende paradijs, hun fantasie-eiland, te beschermen. Ik was erbij toen er voor het eerst een hek werd geplaatst op de grens tussen Griekenland en Turkije. Een Griekse politieagente liet trots het prototype zien van het hek dat ze van plan waren om te plaatsen, een kooi van gaas en scheermesjes. Toen al lag de begraafplaats naast de Evros-rivier vol met hopen zand ter grootte van volwassen mannen en kleine kinderen. Het was 2011.

Ik had de lijken in de woestijn van Niger nog niet gezien. Er werden nog geen hulpboten geweigerd in de havens aan de noordkant van de Middellandse Zee. Er waren nog geen detentiekampen op de Hongaarse grens, waar minderjarigen vanaf veertien jaar konden worden vastgehouden. Toen vond zelfs premier Rutte het nog te ver gaan om boten terug te slepen naar ‘veilige havens in Noord-Afrika’, laat staan de PvdA.

De huidige paniek over migratie laat zien dat mensen bereid zijn om ver te gaan om hun vermeende paradijs, hun fantasie-eiland, te beschermen.

In The Beach wordt Richard door de leidster van het eiland verbannen naar de grensbewaking, nadat ze erachter komt dat hij een kaart met de routebeschrijving met zijn voormalige reisgezellen heeft gedeeld. In het oerwoud, wachtend op de indringers, draait Richard langzaam door. Hij begint in zichzelf te praten en raakt vervuld van waanideeën over een aanstaande invasie. Hoe langer hij op zijn wachtpost zit, hoe beestachtiger hij wordt. Hij kan niet langer de mens zien in de naderende indringers, alleen nog het gevaar voor de habitat van paradijsvogels als hij.

In de afgelopen 25 jaar stierven 34.361 migranten op weg naar Europa, volgens de nauwkeurigste telling tot op heden. De vraag is niet langer hoe ver Europa of de Verenigde Staten bereid zijn om te gaan om zichzelf te beschermen tegen indringers. De grens van het betamelijke was al bereikt voordat ouders van kinderen werden gescheiden. De vraag is: hoe paradijselijk is het nog op de eilanden waar de bewoners elkaar niet meer kunnen verdragen?

In The Beach transformeert het geluk van een lui leven op witte stranden al gauw in jaloezie, verraad en extremisme. Als een backpacker door een haai wordt gebeten mag er geen dokter bij worden gehaald om zijn wonden te verzorgen. Dan zou hij de locatie van het eiland verraden. Hij sterft in een afgelegen tent, onder een palmboom. Wie wil er in zo’n paradijs wonen?

Waar ligt de Europese verantwoordelijkheid voor vluchtelingen op zee?

Nederland stuurt asielzoekers terug de hel van Libië in

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons