Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Tapachula is van oudsher een toevluchtsoord. Dat heeft het te danken aan zijn ligging, het is de eerste stad die je aandoet als je vanuit het zuiden Mexico binnenkomt. Vroeger waren er vooral Centraal-Amerikanen, tegenwoordig zijn het ook Latijns-Amerikanen, Afrikanen en Aziaten die allen één doel hebben: toegang tot de Verenigde Staten.
Hun reis duurde lang en was ook nog eens gevaarlijk. “Sommigen hebben moeten vechten voor hun leven, onder de beroerdste omstandigheden”, vertelt fotojournalist Jordi Ruiz Cirera. In het 110 kilometer lange moeras tussen Panama en Colombia vielen ze geregeld in handen van mensensmokkelaars of gewapende bandieten. De enige manier om dat gebied te passeren, is te voet. Na deze barre tocht is het niet zo gek dat ze Tapachula beschouwen als het voorportaal van het beloofde land.
Tapachula ligt aan de zuidgrens van Mexico. Het is voor veel migranten de eerste stad die ze hier aandoen. Sommigen nemen de toeristenbus naar de grens met de Verenigde Staten in het noorden. Ze zijn dan een dag of vier onderweg.
De 161 kilometer lange Suchiate-rivier tussen Mexico en Guatemala is voor veel migranten ook een manier om de Verenigde Staten te bereiken. Allerhande zelfgemaakte bootjes varen af en aan tussen beide landen. Aan boord bevinden zich migranten, soms toeristen, maar ook smokkelwaar. De officiële grenspost ligt slechts een paar honderd meter verderop.
Een groep migranten, voornamelijk afkomstig uit Centraal-Amerika, staat op maandagochtend in de rij bij het Mexicaanse immigratiekantoor. Velen hebben hier de nacht doorgebracht om zeker te zijn van een afspraak. Zij hopen een visum te krijgen op humanitaire gronden, waardoor ze legaal in het land kunnen verblijven en recht hebben op een werkvergunning. Anders zijn ze overgeleverd aan bendes en smokkelaars.
Met leedwezen aanschouwde de fotograaf de stoet mensen: duizenden migranten op zoek naar een beter leven, waarop de kans klein is gezien het Amerikaanse vluchtelingenbeleid van Donald Trump en diens voornemen een muur te bouwen tussen de twee landen. “Als ik hen daarmee confronteerde, was hun verweer simpel: wat ze thuis hadden achtergelaten was absoluut beroerder”, zegt Ruiz Cirera. De 320.451 bewoners zagen de 500.000 vluchtelingen komen en velen niet meer gaan, want sinds Trumps beëdiging in 2017 is Mexico geen doorvoerhaven meer, maar een eindbestemming.
De 24-jarige Oscar Mejer is afkomstig uit Honduras. Hij zit in de gang van Hotel San Miguel, in het centrum van Tapachula. In het hotel logeert een internationale groep migranten.
De Nepalese Sharmila (30) poseert in de wasruimte van Hotel San Miguel. Ze is vier maanden onderweg geweest. De reis was zwaar, vooral de tocht door de jungle tussen Colombia en Panama. Ook zij hoopt op een humanitair visum voor de Verenigde Staten.
Numan Ibarra (36), Gregoria de la Paz Grande Rojas (25) en hun tweejarig zoontje wachten voor het immigratiekantoor in Tapachula. Ze hebben de nacht buiten doorgebracht om zeker te zijn van een afspraak. In El Salvador hadden ze een bakkerij, maar werden ze afgeperst door een plaatselijke bende. Ze zijn sinds een maand in Mexico.
Er zijn er die zich om hen bekommeren, zoals Etelvina Hernandez, alias Mama Africa. In haar hotel verblijven sinds een jaar of vijf vooral Haïtianen en Afrikanen voor iets meer dan twee euro per nacht. Mensen de deur weigeren kan ze niet, vertelde ze in 2017 aan het platform PRI, Public Radio International. ‘Ooit gaf ik tweehonderd migranten onderdak – in 24 kamers. Ze sliepen zelfs buiten op karton’, zei González Ramírez. Indien nodig brengt ze mensen naar het ziekenhuis, koopt medicijnen voor ze en maakt zelfs op verzoek Ghanese kip klaar. Haar klanten voorzien in hun levensonderhoud door handeltjes op te zetten, zoals het verkopen van telefoonkaarten. En als ze dan toch weten te vertrekken, ziet Mama ze met bezwaard gemoed gaan.
Mama Africa, alias Etelvina Hernandez. Sinds 2012 serveert ze klassieke Afrikaanse en Aziatische gerechten in haar restaurant. Ook voor de Mexicaanse keuken kun je bij haar terecht. Ze is geliefd bij haar Afrikaanse gasten, die haar weer aanprijzen bij nieuwkomers. Ze verricht regelmatig hand-en-spandiensten voor haar gasten, het merendeel spreekt immers geen Spaans.
De 47-jarige Florence (rechts), bereidt met twee landgenoten uit Kameroen op het dak van het Guadalupe Hotel in Tapachula het avondeten. Florence vluchtte naar Ecuador, voor dat land heb je geen visum nodig. Van daaruit reisde ze naar Mexico, een barre tocht van drie maanden. Ze wil asiel aanvragen in de Verenigde Staten.
Schoenpoetsers uit Guatemala wachten bij Parque Hidalgo op klandizie. In het weekeinde is dit dé ontmoetingsplek voor bewoners, migranten, verkopers en artiesten.
David uit Honduras huurde met een aantal Centraal-Amerikaanse migranten een huis naast de Belén Migrant Shelter in Tapachula. Na een verblijf van twee weken moesten ze vertrekken. De eigenaar raadde ze af ’s nachts de straat op te gaan vanwege de bendes die dan actief zijn.
‘Op aarde houdt niets ons tegen’, staat op deze muurschildering in Ciudad Hidalgo, een van de steden die de migranten aandoen op doorreis naar het noorden. Deze stad staat bekend als een smokkelaarsnest.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
