Sameer (11) woont nu in Jordanië: "Ik zou zo graag terug willen naar Syrië. Het enige wat ik me kan herinneren is dat ik daar verstoppertje speelde". Beeld: Rana Habahbeh / Save the Children

Onzekere toekomst voor gevluchte Syriërs

Door de anti-vluchtelingenretoriek en de slechte situatie voor Syriërs in buurlanden lijkt er voor hen weinig anders op te zitten dan terug te keren naar huis. Dat is echter levensgevaarlijk, stellen internationale hulporganisaties in het rapport Dangerous Ground: Syria’s refugees face an uncertain future dat vandaag verschijnt.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Uit het rapport blijkt dat het aantal Syriërs dat naar huis terugkeert -voornamelijk in het land zelf- tussen 2016 en 2017 steeg van 560.000 naar 721.000. Maar voor elke teruggekeerde vluchteling sloegen drie Syriërs op de vlucht: zo’n 2,4 miljoen mensen in totaal ontvluchtten hun huizen in de eerste negen maanden van 2017. De VN voorspelt dat dit jaar nog eens 1,5 miljoen mensen in Syrië op de vlucht zullen slaan.

“1,5 miljoen syrische mensen zullen dit jaar nog vluchten”

Verenigde Naties
In het rapport roepen de hulporganisaties op tot meer steun voor vluchtelingen in buurlanden. Die landen hebben zich de afgelopen jaren enorm ingespannen voor de opvang van Syriërs.

OneWorld schreef in december over de moeilijke situatie voor kinderen in Oost-Ghouta bij Damascus, en over Duitse politici die nu al spreken over het terugsturen van Syrische asielzoekers.

Zware druk op Libanese gemeenschap

Af en toe lijkt de oorlog in Syrië vergeten. Lijkt die zo goed als voorbij. In Duitsland spreken politici al over het terugsturen van gevluchte mensen uit Syrië, vanaf zomer 2018. Toch wordt bij veel kinderen en volwassenen ten oosten van Damascus acute ondervoeding vastgesteld. Het geweld blijft daar aanhouden en noodhulp kan de regio om die reden niet bereiken.

Judith Neurink schreef eerder op OneWorld dat de Westerse media Syrië-moe lijken. Dat onze aandacht verslapt door de ‘aanhoudende cirkel van geweld’. Het is daarom goed om eens in te zoomen op Oost-Ghouta, een gebied ten oosten van Damascus waar naar schatting 400.000 mensen onder erbarmelijke omstandigheden wonen. Het gebied kwam in 2013 in het nieuws toen er gasaanvallen plaatsvonden, en is sindsdien belegerd door het regime van Bashar al-Assad, wat samengaat met aanhoudend geweld. De afgelopen drie weken ligt Oost-Ghouta in het bijzonder onder vuur – er vinden aanhoudend bombardementen plaats, met hulp van Rusland, zoals Rena Netjes eerder vandaag meldde op OneWorld.

Misdaden tegen de mensheid

In Syrië leven bijna 3 miljoen mensen in bezette of moeilijk te bereiken gebieden. Het grootste deel daarvan is door Assads troepen omsingeld of wordt door zijn bondgenoten gebombardeerd. Een recent uitgebracht rapport van Amnesty International beschuldigt Assads troepen van ‘misdaden tegen de mensheid’ en concludeert dat Assad zijn eigen volk voor de keuze stelt: ‘geef je over, of verhonger’.

Aan de randen van Ghouta strijden verschillende groepen, waaronder oppositietroepen, tegen het regime, waardoor hulptroepen de bevolking niet kunnen bereiken. Lange tijd was het nog mogelijk om via bepaalde wegen en smokkelaars binnen te komen, maar een nieuw regeringsoffensief maakte de blokkade vrijwel ondoordringbaar.

Van de 41 konvooien waarvoor de VN en het Rode Kruis dit jaar toestemming vroegen, vonden slechts 15 doorgang. Gerrit van den Berg van UNICEF Nederland vertelt dat het voor hulptroepen noodzakelijk is dat alle strijdende partijen toestemming geven en beloven geen geweld te gebruiken tegen het konvooi. “Alleen dan heeft het zin om te gaan, niemand heeft er baat bij wanneer het konvooi aangevallen wordt.” Maandenlang is er te weinig noodhulp in de regio aangekomen doordat veel konvooien werden geweigerd. Ondertussen zijn de voedselprijzen in het gebied enorm gestegen en zijn de meeste families volledig afhankelijk van de spullen die de organisaties naar binnen weten te krijgen.

12 procent van de kinderen in het gebied blijkt ernstig ondervoed. Dat is het hoogste percentage sinds het begin van de Syrië-crisis.

Zwaar ondervoede kinderen

UNICEF is afgelopen week in het gebied geweest, en trof er zwaar ondervoede kinderen aan. Nieuwsuur zond gisteravond schrikbarende uit beelden van zieke, uitgehongerde kleuters en kinderen. 12 procent van de kinderen in het gebied blijkt ernstig ondervoed. Dat is het hoogste percentage sinds het begin van de Syrië-crisis.

Sinds Assad in 2011 een oorlog tegen zijn eigen burgers begon, zijn meer dan 330 duizend mensen gedood en hebben naar schatting miljoenen mensen hun huizen moeten verlaten. Oost-Ghouta is momenteel een van de gebieden die inzet zijn van de zogeheten ‘escalatie zone’ die Turkije, Iran en Rusland voorstellen. Die drie landen zeggen het doel te hebben om het geweld daar te verminderen, maar Assads troepen trachtten niettemin deze regio’s volledig onder controle te krijgen en gaan door met luchtaanvallen – vaak zelfs met steun van Rusland.

Schrikwekkend dat Europese politici nu al beginnen met nadenken over terugsturen van gevluchte Syriërs.

Hongerdood

Zeker 137 kinderen moeten direct geëvacueerd worden, anders zullen ze sterven, meldde Unicef gisteren. Maar ze zijn het topje van de ijsberg. “Nu het geweld in Oost-Ghouta voortduurt, lijden duizenden kinderen daar in stilte”, zegt Fran Equiza, directeur van UNICEF Syrië. “De situatie wordt met de dag slechter. Het gezondheidssysteem staat op instorten en de scholen zijn al bijna een maand gesloten. Zieke kinderen hebben dringend medische evacuatie nodig en vele duizenden anderen wordt elke kans op een normale kindertijd ontnomen.” Bijna 1 op de 3 kinderen in de schoolgaande leeftijd in Syrië – naar schatting 1,75 miljoen kinderen – kan niet naar school. Ongeveer een derde van de scholen is beschadigd of vernietigd.

Politici van de Duitse extreemrechtse ‘AfD’ spraken over een algemene overeenkomst met Syrië om mensen weer terug te sturen, maar daarbij schudden andere politici hun hoofd. Toch heeft de regering van de Duitse provincie ‘Sachsen’ het thema ter sprake gebracht Syriërs vanaf zomer 2018 weer terug te sturen. Momenteel wordt er een onderzoek gedaan om de veiligheidssituatie in het land opnieuw te beoordelen. Verwacht wordt dat bepaalde gebieden in het land weer als ‘zeker’ geschat zullen worden. Maar de vraag blijft hoe betrouwbaar dat soort beoordelingen zijn, als we kijken naar het beleid rondom Afghanistan. Duidelijk is dat het geweld nog niet binnenkort zal ophouden en het is schrikwekkend dat Europese politici al beginnen met nadenken over het terugsturen van gevluchte Syriërs.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons