Jaha Dukureh weet uit de eerste hand wat de barbaarse gevolgen zijn van genitale verminking. Ze woont nu in de VS, maar werd als baby besneden in haar thuisland Gambia in West-Afrika. Haar zus bloedde dood bij dezelfde ingreep. Bij Dukureh werden de clitoris en schaamlippen verwijderd en vervolgens werd de vagina dichtgenaaid, om er zeker van te zijn dat ze maagd zou blijven tot haar huwelijk.
Dukureh is nu activiste en zet zich in voor de strijd tegen vrouwenbesnijdenis. "Hoewel deze vrouwenbesnijdenis zijn oorsprong heeft in oude religieuze praktijken, weten we zeker dat het doel ervan is om de vrouwelijke seksualiteit onder controle te houden en vrouwen hun menselijkheid af te nemen", schreef ze onlangs in een opiniestuk in The Guardian.
Het doel van vrouwenbesnijdenis is om de vrouwelijke seksualiteit onder controle te houden
Geen excuus voor dit soort misbruik
Omdat het aantal vrouwen en meisjes dat het risico loopt genitaal verminkt te worden in de VS groeit, roepen mensenrechtengroepen op tot strengere maatregelen om dit te voorkomen. Volgens cijfers van het Population Reference Bureau (PRB), een onafhankelijk onderzoeksbureau, zijn momenteel bijna 507.000 meisjes in de VS genitaal verminkt of lopen ze het risico daarop.
"Het is van groot belang om het taboe hierover te doorbreken", zegt Paul Kweskin, een mensenrechtenadvocaat die de film Honor Diaries produceerde, een film over vrouwenbesnijdenis. "We moeten dit aankaarten op alle niveaus, zodat we deze praktijk kunnen uitroeien. Als we het onder het tapijt vegen, worden vrouwen en meisjes het slachtoffer van ons zwijgen en onze inactiviteit. Beleidsmakers, artsen, politieagenten, onderwijzers en plaatselijke autoriteiten hebben allemaal een rol in het beschermen van meisjes. Er is geen excuus voor dit soort misbruik."
Als we deze praktijk onder het tapijt vegen, worden vrouwen en meisjes het slachtoffer van ons zwijgen
Verwoestende invloed
Het PRB benadrukt dat het geheel of gedeeltelijk verwijderen van de externe genitaliën bij meisjes om religieuze, culturele of andere niet-medische redenen een verwoestende invloed heeft op de gezondheid van deze meisjes, ook op de lange termijn.
Meisjes die het meeste risico lopen, komen uit Afrika ten zuiden van de Sahara. In Djibouti, Guinee en Somalië, zijn negen van de tien meisjes in de leeftijd van vijftien tot negentien jaar oud besneden. De praktijk blijft echter niet beperkt tot ontwikkelingslanden. Ook in Nederland en België komt het voor, met name onder immigranten uit landen als Somalië, Egypte, Ethiopië, Eritrea en de Koerdische autonome regio in Irak.
Op basis van onderzoek uit 2012, schat het expertisecentrum Pharos dat jaarlijks veertig tot vijftig meisjes besneden worden die in Nederland wonen. In totaal wonen in Nederland naar schatting 29.000 vrouwen die besneden zijn. In België gaat het om ongeveer 13.000 vrouwen, blijkt uit cijfers van Fedasil, Kind & Gezin en ONE.
Zowel in Nederland als in België is genitale verminking bij wet verboden. Mensen die een dergelijke ingreep toch willen uitvoeren bij hun kind, laten dat meestal tijdens een vakantie in het buitenland doen. Steeds meer westerse landen stellen ook deze praktijk strafbaar; artsen hebben dan een meldplicht als ze constateren dat er sprake is geweest van genitale verminking.
Amerikanen willen liever niet weten dat het hier gebeurt. Maar hun dochters kunnen naast een beste vriendin zitten die slachtoffer kan worden van deze gewelddadige procedure
'Vakantiebesnijdenis'
In de VS werd in 2013 een wet aangenomen die zogenoemde 'vakantiebesnijdenis' strafbaar stelt. Shelby Quast, beleidsdirecteur bij Equality Now, pleit ook voor specifieke wetgeving voor elke staat, zodat preventie via scholen, ziekenhuizen en de politie verbetert en snel gehandeld kan worden.
"Amerikanen willen liever niet weten dat het hier gebeurt. Maar hun dochters kunnen naast een beste vriendin zitten die slachtoffer kan worden van deze gewelddadige procedure", zei ze tegen de Amerikaanse publieke radiozender NPR. "Als er een neus of een oor zou worden afgesneden – iets wat iedereen kan zien – zou er een andere reactie zijn. We kunnen dit niet blijven verbergen."
Tussen 2000 en 2013 groeide het aantal inwoners van de VS dat geboren is in Afrika van 881.000 tot 1,8 miljoen. Drie landen, Egypte, Ethiopië en Somalië, waren in 2013 in de VS goed voor 55 procent van alle risicogevallen.
