Zodra de zon ondergaat, verandert in Gurgaon het straatbeeld
Eve-teasing
Gurgaon, een satellietstad grenzend aan Delhi, zit vol grote internationale bedrijven, moderne winkelcentra and restaurants. Als mijn metro uit Delhi rond half acht ’s avonds aankomt in Gurgaon, waar mijn familie woont, moet ik overwegen hoe ik vanaf daar naar huis ga; lopend is op dit tijdstip geen optie, al is het maar 15 minuten lopen. Zodra de zon ondergaat, verandert het straatbeeld. Er zijn minder vrouwen op straat en de kans is groter om lastig te worden gevallen door mannen. In India is hier zelfs een woord voor; het zogenaamde ‘eve-teasing’: het nafluiten, naroepen of volgen van vrouwen na zonsondergang.
De infrastructuur in grote delen van Gurgaon laat nog te wensen over. De meeste straten zijn ’s avonds onverlicht en het is dus pikdonker, het plaatselijke politiebureau ziet er onguur uit en ’s avonds zie je haast geen vrouwen op straat. Neem ik een autoriksja, de Indiase versie van de tuktuk, die snel rijdt, waardoor ik sneller thuis ben, maar die ook makkelijker een afgelegen straatje kan inslaan? Of neem ik een fietsriksja, waar ik uit kan springen als de bestuurder kwade intenties heeft?
96% van de vrouwelijke respondenten in Delhi voelt zich na zonsondergang onveilig
Nationale woede
In december 2012 werd de wereld opgeschrikt door de gruwelijke groepsverkrachting en dood van een jonge vrouw in Delhi, die dacht in een openbare bus te stappen met een vriend, op weg naar huis na een avondje bioscoop. De daarop volgende nationale woede tegen mannen in het algemeen, de overheid en politie was onvoorstelbaar. Protesten werden over het hele land gehouden om iets te doen tegen het aanhoudende geweld tegen vrouwen.
Twee jaar later kwam India wederom in het nieuws met de verkrachting van een jonge vrouw die gebruikmaakte van de taxiservice Uber. De chauffeur in kwestie was niet gescreend en had al eerder vastgezeten voor zedendelicten. Een onderzoek door de Indiase krant Times of India van 2013 geeft aan dat 96 procent van de vrouwelijke respondenten zich in Delhi na zonsondergang onveilig voelt. De Verenigde Naties hebben India gevraagd om iets te doen om de veiligheid van vrouwen te verbeteren.
Hoe verander je de huidige situatie?
De oorzaak van het grote aantal zedendelicten in India heeft naar mijn mening niet één reden en zal niet van de ene op de andere dag aangepakt kunnen worden of veranderen. Dit zal een lang proces zijn waarin verschillende aspecten een rol spelen. Aan de preventieve kant zullen de normen en waarden in de samenleving moeten veranderen, beginnend bij de opvoeding van kinderen, waarin ouders, scholen en de gemeenschap als geheel, waaronder de Panchayat (zogenaamde dorpsraden) erkennen dat jongens en meisjes gelijk zijn, gelijke rechten hebben en respect centraal staat.
De Delhi metro heeft al enige jaren een aantal Women Only-wagons, waar mannen verboden zijn
Enkele veranderingen om de mentaliteit jegens vrouwen te veranderen, zijn recentelijk doorgevoerd. In 2013 is wetgeving aangepast om daders van zedendelicten strenger en sneller te straffen; zes rechtbanken met snelrecht zijn gevormd voor zedendelicten, het stalken van vrouwen is strafbaar gesteld en de doodstraf voor recidivisten van zedendelicten is ingevoerd. In maart 2015 heeft de overheid ingestemd met een wet waarbij minderjarigen die een zwaar misdrijf zoals verkrachting hebben begaan, kunnen worden berecht als volwassenen.
Women only please
Ook zijn verschillende initiatieven opgestart om het dagelijkse leven voor vrouwen in grote steden zoals Delhi veiliger te maken. Zo heeft de Delhi metro al enige jaren een aantal ‘Women only’-wagons, waar mannen verboden zijn. Vrouwelijk personeel op de perrons zorgt ervoor dat alleen vrouwen deze wagons, gemarkeerd met grote roze letters, mogen instappen. Het feit dat zulke wagons bestaan, is een duidelijk teken dat er een probleem is, maar het geeft vrouwelijke passagiers de gemoedsrust dat ze veilig kunnen reizen.
In april 2015 begon de eerste vrouwelijke buschauffeur Saritha Vankadarath haar eerste rit. Ze werkt als buschauffeur voor de Delhi Transport Corporation (DTC), die probeert als onderdeel van een campagne het openbaar vervoer in Delhi vrouwvriendelijker te maken door meer vrouwelijk personeel aan te trekken. Vrouwelijke taxichauffeurs die alleen ritten aan vrouwen aanbieden, beginnen nu gestaag populariteit te winnen in India. De organisatie Azad Foundation heeft in Delhi een social enterprise opgezet, Sakha Consulting Wings, die werkt met gemarginaliseerde vrouwen in hun Women on Wheels-programma.
Pepperspray en een panic-button
Vrouwen uit achterstandswijken worden in een traject van 6 tot 8 maanden klaargestoomd tot taxichauffeurs door middel van theorie en praktijk rijlessen, zelfverdedingslessen, Engelse taallessen en training op het gebied van gender, mensenrechten en seksuele en reproductieve rechten. Tenslotte leren de vrouwen over ‘life skills’ en doen ze financiële basiskennis op. Chauffeur Chandni, een jonge vrouw uit een arm gezin, zegt dat haar leven is verandert dankzij Azad Foundation; ze kan nu haar familie financieel onderhouden en haar studie bekostigen. Maar het belangrijkste is dat ze meer zelfvertrouwen heeft.
Vrouwen kunnen werken, vrouwen kunnen de deur uit en kostwinner zijn
De nieuwe roze taxi’s van Meru Cab, met vrouwelijke chauffeurs, zijn ook in de straten van Delhi te vinden. Deze taxis zijn uitgerust met pepperspray en een zogenaamde ‘panic-button’, een knop die ingedrukt kan worden in geval van nood waardoor het bedrijf direct wordt gealarmeerd. In Kerala, Zuid-India is er She Taxi, een social enterprise opgezet in samenwerking met Genderpark, een initiatief van de Social Justice Department van de overheid van Kerala, die zich inzet voor gendergelijkheid.
Wereld van verschil
Niet alleen India, maar ook buurlanden als Pakistan hebben te maken met geweld tegen vrouwen. In de stad Lahore heeft een vrouwelijke milieuactiviste die genoeg had van mannelijke chauffeurs van autoriksjas die vrouwen lastig vielen, een eigen bedrijf opgezet met vrouwelijke chauffeurs voor vrouwelijke passagiers. Nu siert nog maar één roze autoriskja de straten van Lahore, maar de hoop is om dit initiatief uit te breiden.
Hoewel er nog een lange weg te gaan is in India voordat de rechten van vrouwen gelijk zullen zijn aan die van mannen, heb ik hoop dat de situatie voor vrouwen zal verbeteren. De recente (bedrijfs)initiatieven die zijn opgestart op het gebied van vrouw-vriendelijk vervoer geven vrouwen in ieder geval een stukje vrijheid en meer onafhankelijkheid, en daardoor ook meer gelijkheid. Vrouwen kunnen de deur uit, vrouwen kunnen werken en kostwinnaar zijn. En voor mij persoonlijk maken deze initatieven een wereld van verschil als ik alleen in India reis.
—–
OneWorld Love heeft de afgelopen tijd veel aandacht besteed aan seksueel geweld en de positie van vrouwen in India. Hier een overzicht van de artikelen.
