Emma Murphy vertelt har verhaal tijdens de World Conference of Women’s Shelters
‘De respons was overweldigend,’ vertelt ze aan de zaal. ‘Mijn leven stond op zijn kop. Maar door naar buiten te treden besef ik dat ik zoveel mensen heb geïnspireerd; nu ben ik sterker dan ooit.’
Ik
schrik al van één vrouw die mishandeld wordt, laat staan van tweehonderdduizend
Emma is zeker niet de enige die in een gewelddadige situatie terecht kwam. Wereldwijd wordt één op de drie vrouwen slachtoffer van een vorm van geweld. Denk aan mentaal, seksueel en fysiek geweld, maar ook genitale verminking, kindhuwelijken, en eer- en homogerelateerd geweld. Alleen al in Nederland zijn 200.000 vrouwen jaarlijks slachtoffer van huiselijk geweld. ‘Ik schrik al van één vrouw die mishandeld wordt, laat staan tweehonderdduizend,’ zegt staatssecretaris Volksgezondheid, Welzijn en Sport Martin van Rijn.
Online verdedigen
Met de komst van het internet worden steeds meer meisjes slachtoffer van bijvoorbeeld cyberpesten en wraakporno. Online veiligheid staat zodoende voorop tijdens de paneldiscussie. ‘Het grootste gevaar is als daders zich online als iemand anders voordoen,’ merkt Cindy Southworth op, van het National Network Ending Domestic Violence USA. ‘Dat betekent dat online geweld niet iets nieuws is, maar dat het steeds vaker als instrument wordt ingezet.’
Dat kan Hollywood-actrice Ashley Judd beamen. Mede door haar sterrenstatus is ze vaak het mikpunt van verbaal en seksueel getint geweld via sociale media. Dat vormde voor haar de aanleiding om afgelopen maart een online essay te publiceren. Hierin openbaart ze haar jeugdtrauma’s van huiselijk geweld, incest en verkrachting.
GPS-trainingen
‘Internet kan dus ook een manier zijn voor vrouwen om zich te verdedigen,’ vult Cindy aan. ‘In plaats van bang te zijn voor technologie, kunnen ze er gebruik van maken.’ Zoals het geven van GPS-trainingen aan vrouwen die gestalkt worden, naar voorbeeld van het Women’s Services Network in Australië.
Dan is het tijd voor verschillende workshops en lezingen over onder meer sexting en de We Can Young-campagne, het effect van geweld op kinderen, tips en trucs voor hulpverleners, online leerprogramma’s in opvangcentra en mannelijke slachtoffers van huiselijk geweld.
Wat is sexting?
Sexting is een samentreksel van ‘texting’ en ‘sex’, en betekent het versturen van seksueel getinte foto’s en video’s via social media en apps door (met name) jongeren. In de workshop wordt de campagne We Can Young van Kompaan en de Bocht gepresneteerd. Deze is gemaakt door jonge change makers en gaat in op de risico’s van sexting en hoe je daar als jongere maar ook als leerkracht of ouder mee om kunt gaan. Sexting kan gezond zijn (als voldaan is aan voorwaarden zoals toestemming, gelijkgwaardigheid en vrijwilligheid), maar is ook riskant omdat de foto’s en video’s permanent op internet blijven.
Mannen in opvangcentra
Nederland heeft sinds 2008 vier opvangcentra voor mannen. In de vier grote steden kunnen in totaal veertig mannen worden opgevangen. Eén zo’n slachtoffer is de 49-jarige Nico, waarover Adrie Vermeulen als zorgcoördinator bij Moviera aan een internationaal gezelschap van hulpverleners vertelt. ‘Nico zijn vrouw had psychische problemen. Aandacht voor de kinderen had ze niet; Nico werd jarenlang mishandeld. Totdat zijn 12-jarige zoon zei dat hij best eens een lieve stiefmoeder zou willen hebben en Nico besefte dat het geweld moest stoppen.’
Als man sla je toch terug?
Jaarlijks verblijven zo tussen de 73 en 100 mannen in opvangcentra. Ze zijn gevlucht voor huiselijk geweld, gaan als homoseksuele man weg uit angst voor hun familie of zijn slachtoffer van mensenhandel. ‘Het duurt vaak heel lang voordat een man de stap zet om weg te gaan,’ zegt Adrie.
Wanneer er sprake is van partnergeweld zijn veel mannen bang om hun kinderen kwijt te raken. En de angst om uitgelachen te worden is groot. ‘Want als man sla je toch terug?’ zegt Adrie. Ook weten instanties vaak niet goed om te gaan met mannen die om hulp vragen. ‘Een man die aanklopte bij de politie werd zelf in de boeien geslagen vanuit het idee ‘hij zal ook wel klappen hebben uitgedeeld,’ vertelt Adrie. Slechts drie procent van de mannen gaat daadwerkelijk naar de politie. ‘Want mannen willen nou eenmaal geen aangifte doen tegen de moeder van hun kinderen.’
Geweld op de EU-agenda
Terug in de plenaire zaal, luidt actrice en voorvechtster voor vrouwenrechten Ashley Judd een persoonlijk manifest in. ‘Onze patriarchische samenleving bestaat niet alleen uit jongens en mannen: het is een systeem waarin we allemaal participeren.’ Ze houdt even in en kijkt de menigte recht aan. Er klinkt applaus. ‘En ik ben hier om het systeem te veranderen.’ Het publiek joelt. Ze vervolgt: ‘Ik ben dat misbruikte kind, en tegelijk die veerkrachtige vrouw.’
Dan is het tijd voor Femke Halsema om als voorzitter van de Stichting Vrouwenopvang Nederland het Actieplan aan staatssecretaris Van Rijn te overhandigen. Het Actieplan roept landen, de Verenigde Naties, de internationale gemeenschap, de private sector en de samenleving op snel en effectief stappen te zetten om geweld tegen vrouwen en kinderen te voorkomen en te stoppen. ‘Volgend jaar is Nederland voorzitter van de Europese Unie,’ zegt Halsema tegen Van Rijn. ‘Een mooi moment om dit onderwerp op de agenda te zetten.’ Hoe? ‘Door andere landen daar zowel formeel als informeel op aan te spreken,’ aldus staatssecretaris Van Rijn.
Staatssecretaris Martin van Rijn neemt Actieplan in ontvangst van Femke Halsema
