Voor het eerst vaart er een Marokkaanse boot mee op de botenparade van de Gay Pride. Voorafgaand hieraan vond afgelopen week een bijeenkomst plaats in de Lutherse kerk over homoseksualiteit in Marokkaanse kringen. In een kerk? Ja, de prachtige kerk op het Singel, die erg begaan is met sociale kwesties, organiseerde samen met Stichting Art. 1 de bijeenkomst. Het publiek werd in Marokkaanse sfeer ontvangen, met thee, zoete hapjes en live muziek.
Tijdens de bijeenkomst kwamen LHBT-activisten bij elkaar om te discussiëren over de Marokkaanse boot en de film ‘De Beslissing‘, die dezelfde avond voor het eerst werd vertoond aan publiek.
Een tastbaar symbool van de groeiende behoefte van Marokkaanse LHBT (lesbische, homo, bi- en transeksuele)-jongeren in Amsterdam die zichtbaar willen zijn en meer van zichzelf willen laten zien en horen, is de Marokkaanse boot. Ilias Zian (25, voorlichter) en Chris Belloni (34, oprichter van Stichting art. 1) zijn de initiatiefnemers van de boot en vertellen er op de bijeenkomst over . De twee mannen waren van plan om vorig jaar al mee te doen aan de Gay Pride, maar omdat het samenviel met de Ramadan kwam dit jaar beter uit. Het uitstel gaf hen meer tijd om alles goed voor te bereiden en te praten met organisaties die bezig zijn met dit onderwerp.
Té spannend om mee te varen
Jamila, een lesbische Marokkaans-Nederlandse vrouw, vaart mee op de boot. Ze vertelt dat ze al eerder op een boot met homoseksuelen heeft gestaan met haar collega’s van UWV en andere organisaties. “Sommige mensen zullen de Marokkaanse boot leuk vinden en enthousiast reageren, anderen zeggen dat we in de hel zullen branden.” Belloni legt uit wat hij wil bereiken: “We willen met de Marokkaanse boot laten zien dat homo-zijn en Marokkaan-zijn samen gaat.” Er waren meer aanmeldingen dan er uiteindelijk mensen meevaren, vertelt Zian.“Er zijn 120 mensen op de boot. Er kwamen veel afmeldingen van mensen die het té spannend vonden om mee te varen. Daarom is deze boot juist nodig, om het gesprek te starten en elkaar beter te leren begrijpen.”
Van discriminatie tot doodstraf
Boris Dittrich, die als LHBT-rechtenvertegenwoordiger bij Human Rights Watch (HRW) de avond opende, sprak zich met ernst uit over de LHBT-rechten wereldwijd, die niet in alle landen worden erkend. “Van de 193 landen die lid zijn van de VN, zijn er maar liefst 81 landen waar homoseksueel gedrag strafbaar is, zo ook in Marokko. In vijf landen staat er zelfs de doodstraf op. Maar ook in een land als Nederland worden homoseksuelen nog steeds gediscrimineerd en gepest, daar moeten we samen verandering in brengen.”
Dittrich sprak met Rayan en Abdelwahid, twee Marokkaanse LHBT-activisten die speciaal voor de Gay Pride vanuit Marokko zijn overgevlogen om mee te varen op de boot. Op de bijeenkomst vertellen ze over hun activisme en hun leven in Marokko als homoseksuele man. Rayan: “Mijn coming out ging niet heel makkelijk, in onze cultuur is homoseksualiteit een zonde, twee mensen van hetzelfde geslacht kunnen geen relatie hebben. Maar naarmate meer tijd is verstreken heeft mijn familie het geaccepteerd.”
Abdelwahid: “Mijn vader kwam er achter dat ik homo was, en ik werd uit huis gegooid. Het duurde anderhalve maand voordat hij weer met mij praatte. Mijn moeder deed er minder lang over omdat ik niet de enige homo ben in onze familie. Zij nam me weer in huis en steunde me volledig.”
Praten met andere landen
“Rayan en ik, en andere Marokkaanse LHBT-activisten, willen dat homoseksueel gedrag wordt gedecriminaliseerd in Marokko”, zegt Abdelwahid, “dan nemen de spanning en de druk bij homoseksuelen af, en zijn we minder bang. Nu moeten we constant op onze hoede blijven uit angst voor arrestaties.” De twee activisten willen ook verandering in de politiek. “Die praat over homoseksualiteit als iets wat Westers is, iets on-Marokkaans”, legt Rayan uit. Volgens Abdelwahid is het daarom van groot belang dat ze met andere organisaties praten over LHBT-rechten en samenwerken met andere landen. “Zonder internationale samenwerking en zonder de internationale druk van zowel ngo’s als andere staten komt er geen verbetering van de situatie in Marokko.” Rayan: “Marokkaanse Nederlanders kunnen ons helpen door nieuwe initiatieven op te zetten in de vorm van actiegroepen,
die opkomen voor de LHBT-rechten van de Marokkaanse gemeenschap.”
Taboes doorbreken
Wahid Sanouji regisseerde de film ‘De Beslissing’ in samenwerking Belloni en Zian. De korte film laat het verhaal zien van een Marokkaans-Nederlandse jongen, die zijn vader besluit te vertellen over zijn homoseksualiteit. Op het einde van de film moet hij kiezen tussen de liefde van zijn vader of de liefde van zijn vriend.
Na de vertoning van de film ging Dittrich in gesprek met de regisseur en de acteurs. Hij vroeg Sanouji naar zijn motivatie om de film te maken. “Mijn schoonmoeder vroeg aan mij hoe ik zou reageren als mijn zoontje homoseksueel zou zijn. Ik was behoorlijk overdonderd door de vraag, maar wilde weten hoe ik als Marokkaanse vader hierop zou reageren, en besloot daarom om er een film over de maken”, vertelt Sanouji. Volgens Sanouji laat het open einde van de film zien waar homoseksuele Marokkaanse Nederlanders volgens hem vaak mee worstelen, namelijk het moeten kiezen tussen hun familie of voor hun seksualiteit.
Omdat er binnen de Marokkaanse gemeenschap een taboe heerst op homoseksualiteit, was het voor Sanouji lastig om Marokkaans-Nederlandse acteurs te vinden die de rol van de vader en zoon wilden spelen. De acteur Hassan Slaby, die de zoon speelt, was naar eigen zeggen echter diep geraakt door het script en wilde heel graag meewerken aan de film. Mahjoub Benmoussa, de vader in de film, besloot als voorbereiding voor de film met Nederlanders en Marokkanen te praten om een idee te krijgen over hoe mensen tegen homoseksualiteit aankijken. Sanouji: “Ik wil de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap bewuster maken van homoseksualiteit. Zowel de film als de Marokkaanse boot kunnen daaraan bijdragen.”
Het publiek reageerde heel erg positief op de film, en (Marokkaanse) homoseksuelen herkenden zichzelf terug in de hoofdrolspeler die net als hem hebben geworsteld met hun seksualiteit en hun coming out bij familie. “Ik ben lang in ontkenning geweest van mijn seksualiteit en wilde trouw blijven aan mijn ouders en de Marokkaanse cultuur”, zegt Jamila, “maar uiteindelijk voelde uit de kast komen echt als een thuiskomst, ik kon eindelijk mezelf zijn.” Dit is precies de essentie van de boodschap die de LHBT-activisten deze avond wilden meegeven: accepteer jezelf, en laat anderen je accepteren.
