Gezinsplanning op de internationale agenda

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Als gastland van de internationale conferentie over Family Planning (ICPF), waar meer dan 4000 experts zich verzamelden, staat Indonesië in de schijnwerpers. In zijn openingstoespraak onderstreepte president Joko Widodo het belang van gezinsplanning. Uiteraard. Hij zegde zelfs toe erin te willen investeren. Echter, zonder een concreet bedrag of activiteit te noemen. Wat betekenen deze woorden in de praktijk? Jenni Sawyer, manager SRGR partnerschappen bij Simavi, laat de twee kanten van de medaille zien.

Jenni Sawyer 

Jenni Jenni Sawyer is een gepassioneerde suporter van seksuele gezondheid en rechten. Ze gelooft dat iedereen het recht heeft om zijn of haar SRHR te vervullen. Jenni is partnership manager voor SRHR bij Simavi, een internationale NGO uit Nederland die zich inzet voor seksuele gezondheid. Ze heeft een master diploma International Development Studies aan de Universiteit van Amsterdam en een achtergrond van wonen en werken in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Momenteel liggen haar interesses vooral bij de toegang tot legale en veilige abortus, sociale verantwoordelijkheid en empowerment van vrouwen.

Magere resultaten in het gastland

Voor Indonesië is het hosten van deze conferentie een mogelijkheid om de vooruitgang die ze de afgelopen jaren hebben geboekt te benadrukken. Zo is de toegang tot anticonceptie tussen 1976 en 2002 toegenomen van 26 naar 60 procent. Het geboortecijfer is in diezelfde periode gedaald van 5.6 naar 2.6. Echter, het gezinsplanningsprogramma van de Indonesische overheid schreef in die tijd een “twee-kinderen beleid” voor: “Twee is Genoeg”. Dit heeft aanzienlijk bijgedragen aan de afname van het geboortecijfer. Een succes kun je zeggen, maar het is niet bepaald het ideaal dat de voorvechters van seksuele rechten voor ogen hebben. Het verplicht beperken van het aantal kinderen dat een vrouw mag hebben, beperkt het recht dat ieder mens heeft om te beslissen over zijn of haar eigen lichaam. Deze rechten zijn in 1994 vastgelegd tijdens de International Conference on Population and Development (ICPD) in een verklaring die door 179 landen is ondertekend.

Een indonesische vrouw houdt haar baby vastEen indonesische vrouw houdt haar baby vast. Foto: M.C. Eduardo

Bovendien zijn de resultatens sindsdien gestagneerd en heeft Indonesië het 5e Millenniumdoel -vermindering van moedersterfte- niet gehaald. De moedersterfte is juist toegenomen. Dat komt onder andere omdat de toegang tot anticonceptiemiddelen en seksuele voorlichting beperkt wordt door de conservatieve wind die door het land waait. Wetgeving, beleid en religie verbieden anticonceptie voor niet getrouwde mensen. Anticonceptie is er alleen voor getrouwde stellen. Ook is abortus streng beperkt en alleen legaal na verkrachting of bij medische nood. Het beperken van anticonceptie en de mogelijkheid tot abortus zorgt voor vele ongewenste zwangerschappen, tienerzwangerschappen, onveilige abortussen en daarmee tot een hogere moedersterfte. Dat is toch ironisch gezegd ‘opvallend’ voor een land dat een conferentie host op het gebied van gezinsplanning.

Brede interpretatie gezinsplanning

In plaats van de “Twee is Genoeg”-beleid zou het destijds veel beter zijn geweest om anticonceptie op grote schaal gratis beschikbaar te stellen, ook voor niet getrouwde jongeren. Ook dat leidt tot beperking van het geboortecijfer, maar tegelijkertijd tot de daling van moedersterfte. Simavi ondersteunt deze bredere interpretatie van de term ‘gezinsplanning’: Wij vinden volledige seksuele voorlichting voor jong en oud, en toegang tot anticonceptie, veilige legale abortus en andere SRGR diensten essentieel. Dat dat werkt, laten de Nederlandse statistieken zien: in Nederland is seksuele vorming verplicht op basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs. Het aantal tienzerzwangerschappen ligt in ons land dan ook zeer laag: slechts 5 op 1000  tieners tussen 15 en 19 jaar wordt zwanger. En maar 7 op de 1000 meisjes in die leeftijdsgroep doen een beroep op abortus diensten (CBS).

Simavi vindt het cruciaal om onderwerpen als seksuele voorlichting voor jongeren, anticonceptie en abortus in Indonesië op de agenda te blijven zetten en bespreekbaar te maken. Het framen en verwoorden van deze onderwerpen op een zodanige manier dat ze aansluiten bij de belevingswereld van conservatieve of religieuze leider is daarvoor van groot belang. Op de conferentie is veel aandacht aan dit thema besteed.

Een docente legt uit aan haar leerlingenEen docente legt uit aan haar leerlingen. Foto: Asian Development Bank.

Get up, Speak out

Komende jaren blijft Simavi zich ervoor inzetten om – samen met de SRHR alliantie en het Ministerie van Buitenlandse Zaken – SRGR voor jongeren, vooral meisjes en jonge vrouwen, te verbeteren. In Indonesië en 6 andere landen gaat het programma Get Up, Speak Out: for Youth Rights van start. Door Indonesische organisaties uit het maatschappelijk middenveld te trainen, onstaat meer bewustzijn en wordt de roep om verandering versterkt dankzij programma’s als deze. Jongeren nemen het heft in eigen handen en richten eigen organisaties op, geleid door jongeren.

Desondanks blijft de toegang voor Indonesische jongeren tot seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voorlopig uitermate beperkt door het restrictieve beleid en de conservatieve houding van de gezaghebbenden in het land. De ICFP zou de inzet van het Indonesische maatschappelijk middenveld moeten ondersteunen en een oproep doen aan de Indonesische regering en andere regeringen die achterblijven, om hun inzet te verhogen om moedersterfte terug te dringen en toegang tot anticonceptie voor iedereen mogelijk te maken. En dan bedoelen we niet enkel en alleen het aanbieden van gezinsplanning in die zin dat je na de geboorte van je eerste kind anticonceptie kan krijgen om het gezin klein te houden. Nee, gezinsplanning in de brede zin van het woord.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons