Ontwikkelingshulp is geldverspilling. Arme landen zijn gedoemd arm te blijven. Levens redden leidt tot overbevolking. In een open brief Three Myths that block progress on the poor bestrijden Bill en Melinda Gates deze drie aannames die volgens hen de publieke opinie over het succes van ontwikkelingshulp negatief beïnvloeden. OneWorld besprak met Chris Elias van de Gates Foundation de derde mythe. "Malthus had het gewoon fout."
Dertien minuten, zolang als het duurt om een grote kop thee leeg te drinken, heeft Dr. Christopher Elias tijd voor OneWorld tijdens een korte tussenstop in Nederland. Als president van het mondiale ontwikkelingsprogramma van de Bill and Melinda Gates Foundation beheert hij een portefeuille met zo’n beetje alles: landbouw, water & hygiëne gezinsplanning, moeder- en kindzorg, vaccins en financiële diensten voor de armen.
@bill_easterly
Gates: "Development during aid, therefore aid works." Development also during sunshine, therefore sunshine works http://on.wsj.com/1dosxCc
Elias heeft daarvoor een budget van 1,6 miljard dollar (2012). Ter vergelijking: Nederland heeft voor 2014 3,7 miljard euro begroot voor ontwikkelingssamenwerking.
Elias veegt cynisme over het effect van al die miljarden hulp meteen van tafel. “Ik zie een enorme hoeveelheid vooruitgang. Vooral op het gebied van gezondheid. In 1990 gingen er bijvoorbeeld nog 90 van de 1000 kinderen dood voor hun vijfde verjaardag, in 2012 waren dat er 48. Dat zijn er nog 6,6 miljoen per jaar en dat is veel en veel te veel, maar het is een stuk minder dan twintig jaar geleden.”
Zo komen we meteen bij de derde mythe: levens redden leidt tot overbevolking.
“Als er minder kinderen sterven, dan beslissen de ouders om hun gezin kleiner te houden, schrijft Melinda in de brief. “Zodra vrouwen merken dat hun zoons of dochters de eerste levensjaren overleven dankzij vaccins of medicijnen, willen ze minder kinderen krijgen. Wereldwijd zijn er meer dan 200 miljoen vrouwen die anticonceptie willen gebruiken, maar daar niet de kans voor krijgen. Wij moeten ervoor zorgen dat die vrouwen de beschikking krijgen over veilige anticonceptiemethoden.”
Een moeder wil natuurlijk niets liever dan dat haar kind blijft leven, dus op individueel niveau is dat inderdaad een enorme vooruitgang. Maar hoe zit het met de kwaliteit van leven van al die kinderen als ze niet naar school kunnen, geen baan vinden?
“Het staat buiten kijf dat investeren in de gezondheid van kinderen een transformerend effect heeft op economische ontwikkeling. Maar de voordelen van zo’n demografische verschuiving komen inderdaad niet automatisch tot stand. Er moeten genoeg voorzieningen zijn voor de bevolking. De regering moet slimme maatregelen nemen tegen jeugdwerkeloosheid en banen creëren, bijvoorbeeld door industrialisatie. Pas dan ontstaat er een demografisch dividend, waarbij je een jonge, actieve bevolking hebt die werkt en consumeert.”
Nog meer mensen die straks autorijden en vlees eten. Slecht voor het milieu.
“Dat is nou echt een gevaarlijke mythe: we laten nu kinderen sterven, want dat helpt om in de toekomst de wereld te redden. In navolging van Malthus horen we nog steeds dat de wereld te vol is om iedereen te voeden en dat daarom sommige mensen maar dood moeten gaan. Dat is een wrede conclusie, die niet gestaafd wordt door feiten. Juist in de landen met de hoogste sterftecijfers neemt de bevolking het snelst toe, omdat de vrouwen daar geneigd zijn om meer kinderen op de wereld te zetten. Investeren in kinderen, in hun gezondheid en welzijn, resulteert na een complex demografisch proces in lagere fertiliteit en minder bevolkingsgroei. Malthus had het gewoon fout.”
Maar hoe zit het dan met die banen?
“Dat is niet iets waar de Gates Foundation waar direct bij betrokken is. Maar dat zijn discussies die de mondiale gemeenschap moet voeren. Landen moeten leren van succesvolle voorbeelden als Thailand en Zuid-Korea. Die hebben snelle demografische verandering ingezet om economische groei te bereiken.”
U vliegt straks naar Davos, waar zakenmensen, politici en academici elkaar ontmoeten. In Nederland geldt nu de mantra ‘handel in plaats van hulp’.
“In complexe kwesties is het niet of/of, maar een creatieve combinatie van beide. Slim handelsbeleid kan ontwikkelingshulp een push geven. Aan de andere kant leveren slimme investeringen in ontwikkeling ook een enorme return-on-investment op, zoals bij de aanpak van kindersterfte. De afgelopen tien jaar hebben we gezien dat publiek-private partnerschappen kunnen helpen om innovaties uit het bedrijfsleven in te zetten voor mondiale publieke goederen. Dankzij een aantal samenwerkingsverbanden met bedrijven hebben we de ontwikkeling van nieuwe medicijnen en vaccinaties kunnen versnellen. En, ervoor gezorgd dat die –betaalbaar- terechtkwamen bij allerarmsten.
Handel in plaats van hulp, dat is dus ook een mythe? “Er liggen nu belangrijke kansen om partnerschappen aan te gaan met private sector. Die mogen we niet missen."
{C}[[{“fid”:”23561″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:360,”width”:480,”alt”:”Bill Gates: Foreign Aid Works #StopTheMyth”,”class”:”media-element file-default”}}]]
