Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Met rode wangen en een stuur vol tassen stapt Nadia Moussaïd van de fiets. Ze verontschuldigt zich dat ze te laat is. “Ik móest deze regenjas en laarzen ophalen voordat ik morgenvroeg naar de Colombiaanse jungle ga.” Eerder moest de verslaggeefster van actualiteitenprogramma Brandpunt+ bijkomen van een hele zomer de zwangere Eva Jinek vervangen als talkshowhost. Daarna moest ze voor Brandpunt+ op reportage in het overvolle vluchtelingenkamp Moria op Lesbos. “Mensenrechten worden daar gi-gan-tisch geschonden. Kinderen met oogziekten, vrouwen met vaginale infecties omdat ze zich niet schoon kunnen houden, mensen staan vijf uur in de rij voor eten. Kinderen worden daar suïcidaal. Wat voor visie heb je als Europa dan op de mensheid? Je hart breekt.”
Dit interview verscheen eerder op OneWorld.nl op 29 oktober 2018. Nadia Moussaïd had die zomer Eva Jinek vervangen als presentator van het programma Laat op Eén.
Haar leven is even een wervelstorm. Nu heeft ze een paar uurtjes tussen reportagereizen in. De volgende missie is in Colombia. “We gaan mee met het Nederlandse kadaster. Wist je dat dat boeren en burgers helpt hun landrechten terug te krijgen nadat ze die kwijtraakten door de Farc en paramilitairen? Anyway, ik moet in elk shot hetzelfde aan; handig voor de montage. Dus ik moest ook nog identieke shirtjes voor een redelijke prijs vinden. Televisie: veel gedoe!”
Heeft de nieuwste ster van Hilversum geen styliste? “Wegbezuinigd”, zegt ze als ze de ongeverfde trap van haar lichte Amsterdamse maisonnette opstuift. “We zijn net verhuisd. Veel spullen hebben mijn vriend en ik van straat, tof hè? Het stenen keukenblad heeft mijn vader vijftien jaar lang achterin zijn tuin bewaard. Ik heb het er met een vriendin wel eens over dat onze vaders, de hare is Indonesisch, de mijne Marokkaans, vanwege hun migratieverleden zulke verzamelaars zijn. Wil je een tour?”
Met haar sprankelende persoonlijkheid veroverde Moussaïd de harten van het Nederlandse publiek in de tot Laat op één omgedoopte talkshow. Recensenten vonden dat ze een eigen show verdient en Willibrord Frequin bood haar live een bos rozen aan omdat hij haar ‘de ontdekking van het jaar’ vindt. In haar straat wordt ze aangesproken door een opgewonden man: “Ik ben fan! Snoeihard ben je. Nou ja; duidelijk. Echt top!” Moussaïd neemt de complimenten wat onwennig aan. Ze moet wennen aan dit soort bekendheid. Zelfs de Story stond onlangs voor de deur. Als presentatrice van De Nieuwe Maan, een wekelijkse middagtalkshow met nadruk op de moslimgemeenschap, opereerde ze in een niche. Maar de dochter van een Marokkaanse vader en een Nederlands-Oostenrijkse moeder had heel Nederland in een paar uitzendingen om. “Overtuigend, vrolijk en alert”, oordeelde De Volkskrant.
Nadia Moussaïd (Schiedam, 1984) presenteert Nadia en Op1 Eerder was ze het gezicht van Mondo, Brandpunt+ en De Nieuwe Maan, en ze verving Eva Jinek bij Laat op Eén. Ze heeft een Marokkaanse vader en een Nederlands-Oostenrijkse moeder. Ze studeerde sociale en culturele antropologie en begon haar carrière als redacteur voor MTNL/VPRO en AT5.
“Altijd maar in een studio zitten, dan verlies je het contact met de samenleving
Buiten de glamour van de studio barst Moussaïd van de anekdotes, plannen én meningen. Over geopolitiek, journalistiek en de Publieke Omroep. “Daar zijn kijkcijfers heilig. Maar het gebeurt online.” Als ze haar hakken voor sneakers heeft omgewisseld, steekt Moussaïd met een peuk in de hand al wandelend van wal. “Toen ik de Nieuwe Maan nog presenteerde, waren de kijkcijfers niet denderend; tussen de 50 duizend en 200 duizend kijkers. Maar online hadden we soms een miljoen views per week. En precies onder de doelgroep die de Publieke Omroep niet kan bereiken: jong en multicultureel. Maar online telt nauwelijks mee. In Frankrijk vraagt de overheid een heffing aan alle ondemand-platforms zoals Netflix, zodat ze dat geld weer kunnen steken in de publieke omroep. Hier wordt bezuinigd op journalistieke kwaliteitsprogramma’s zoals Zembla, Tegenlicht en Andere Tijden. Brandpunt+ houdt zelfs helemaal op. Dus dan ben ik ook weg.”
Maar na jouw verpletterende vervanging van Jinek zul je veel aanbiedingen hebben, of niet?
“Er lopen inderdaad gesprekken. Maar het liefst wil ik een verdiepend interviewprogramma maken, eens in de week. En series over de grote thema’s van onze tijd: handelsoorlogen, de effecten van migratie, klimaat. Bij Laat op één waren de kijkcijfers hoog; gemiddeld 700 duizend. Dat is een enorm compliment. Maar dat betekent ook dat je vooral de massa dient en dat je je dus minder complexiteit kunt veroorloven. Om zapmomenten te vermijden, moeten de gasten in soundbites kunnen praten. En wie voldoen aan die eisen? BN’ers. Daarom zie je in veel programma’s dezelfde bekende gezichten.”
Bij De Nieuwe Maan pakte je voormalig VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra aan over vluchtelingen en voelde je de voorman van Pegida aan de tand. Bij Laat op één moest je keuvelen met Lee Towers en het nieuwe presentatieduo van QMusic. Was dat geen beproeving?
“Dat zijn niet per se mijn onderwerpen. Ik moest daar wel aan wennen. Als je me vraagt wanneer ik me het meest in mijn element voelde bij Laat op één, dan was dat het interview met minister Van Engelshoven over stagediscriminatie. Dan denk ik: yes, let’s go. En een gesprek over een nationale DNA-databank en het item met Lili en Howick vind ik ook heel waardevol. Als antropoloog en als journalist hou ik me met sociale onderwerpen bezig. Maar als je elke avond een talkshow maakt, zijn er andere regels. Het draait om de aandacht vasthouden. Dan kun je de diepte niet in. Maar ik heb er ontzettend veel van geleerd: dat elke zin telt, hoe je scherp blijft en de snelheid erin houdt. Het is heel zwaar, ik werkte drie keer in de week met een personal trainer om het fysiek vol te kunnen houden. Ik zou daar geen carrière van willen maken; vijf dagen per week in een kunstmatige studio. Dan raak je een beetje het contact met de samenleving kwijt.”
“Dat zijn niet per se mijn onderwerpen. Ik moest daar wel aan wennen. Als je me vraagt wanneer ik me het meest in mijn element voelde bij Laat op één, dan was dat het interview met minister Van Engelshoven over stagediscriminatie. Dan denk ik: yes, let’s go. En een gesprek over een nationale DNA-databank en het item met Lili en Howick vind ik ook heel waardevol. Als antropoloog en als journalist hou ik me met sociale onderwerpen bezig. Maar als je elke avond een talkshow maakt, zijn er andere regels. Het draait om de aandacht vasthouden. Dan kun je de diepte niet in. Maar ik heb er ontzettend veel van geleerd: dat elke zin telt, hoe je scherp blijft en de snelheid erin houdt. Het is heel zwaar, ik werkte drie keer in de week met een personal trainer om het fysiek vol te kunnen houden. Ik zou daar geen carrière van willen maken; vijf dagen per week in een kunstmatige studio. Dan raak je een beetje het contact met de samenleving kwijt.”
“Een PVV’er mailde na de uitzending dat hij was gaan twijfelen aan zijn politieke keus
Op jouw oude plek bij De Nieuwe Maan zit nu Fidan Ekiz. Zij zet meteen Jan Roos tegenover nikab-draagster Karima Rahmani. Tegenstellingen en debat scoren. Maak jij je daar druk om?
“Ik vind het niet kies om me over mijn opvolger uit te spreken. Met effectbejag heb ik niks, maar ik nodigde ook Donny Bonsink uit, die een uitzwaaipagina voor Sylvana Simons op Facebook had gemaakt. Wel pas nadat ik daar in mijn omgeving en op de redactie lang over gesproken heb. Want geef je dan een podium en normaliseer je zo’n geluid? Of moet je dit sentiment serieus nemen? Zijn pagina trok 250 duizend Nederlanders. Ik voelde een enorme verantwoordelijkheid en had de avond ervoor een knoop in m’n maag, maar ik vond dat we toch moesten praten. In de uitzending deelde ik live mijn twijfels. Want ik geloof niet in neutrale media, niemand is neutraal. Ik ben een journalist met een missie, daar ben ik eerlijk over. Maar ik wil tóch ook weten wat er omgaat in zo’n Donny. Ik had hem in vijf minuten van de tafel kunnen vegen, maar dan had hij misschien niet gezegd dat hij eigenlijk ook alleen maar wilde dat iedereen in Nederland vredig samenleeft. Toen ik hem vroeg of hij dacht dat Sylvana Simons het land uitzetten de manier was, kwam hij er niet uit. Daarna kreeg ik een mail van een PVV’er dat hij aan het twijfelen was geslagen over zijn politieke keus. Dat vind ik dan toch mooi. We moeten blijven praten.”
“Ik vind het niet kies om me over mijn opvolger uit te spreken. Met effectbejag heb ik niks, maar ik nodigde ook Donny Bonsink uit, die een uitzwaaipagina voor Sylvana Simons op Facebook had gemaakt. Wel pas nadat ik daar in mijn omgeving en op de redactie lang over gesproken heb. Want geef je dan een podium en normaliseer je zo’n geluid? Of moet je dit sentiment serieus nemen? Zijn pagina trok 250 duizend Nederlanders. Ik voelde een enorme verantwoordelijkheid en had de avond ervoor een knoop in m’n maag, maar ik vond dat we toch moesten praten. In de uitzending deelde ik live mijn twijfels. Want ik geloof niet in neutrale media, niemand is neutraal. Ik ben een journalist met een missie, daar ben ik eerlijk over. Maar ik wil tóch ook weten wat er omgaat in zo’n Donny. Ik had hem in vijf minuten van de tafel kunnen vegen, maar dan had hij misschien niet gezegd dat hij eigenlijk ook alleen maar wilde dat iedereen in Nederland vredig samenleeft. Toen ik hem vroeg of hij dacht dat Sylvana Simons het land uitzetten de manier was, kwam hij er niet uit. Daarna kreeg ik een mail van een PVV’er dat hij aan het twijfelen was geslagen over zijn politieke keus. Dat vind ik dan toch mooi. We moeten blijven praten.”
Je wil verschillen overbruggen. Heeft dat met je Nederlandse, Marokkaanse én Oostenrijkse achtergrond te maken?
“Ja, ik ben heel erg van de harmonie. Ik ben in de spagaat opgegroeid. Op de basisschool werd weleens tegen mij gezegd: ‘Ga terug naar je land’. Of ouders zeiden: ‘Met Nadia moet je niet omgaan, want daar kun je niks van leren.’ En in onze familie zijn er ook wel racistische dingen gezegd. Maar ik ken ook de andere kant. Mijn vader heeft als jonge man jarenlang zonder papieren door Europa gezworven. Hij heeft kettingen verkocht op de Ramblas, gewerkt in de illegale vleesindustrie. Toen hij mijn moeder leerde kennen, kreeg hij een baan in het schildersbedrijf van mijn opa en kwam hij uit de illegaliteit. Mijn opa was na de oorlog met een Oostenrijkse getrouwd, hij wist dus hoe het was om een outsider te zijn. En ik ben opgegroeid in Schiedam en Rotterdam, waar ook PVV-stemmers wonen. Ik kan niet doen alsof dat niet bestaat en alleen in mijn eigen bubbel leven. Als ik een Pegida-voorman uitnodig heeft de confrontatie voor mij minder zin. Privé zou ik heel hard op hem ingaan, maar in een programma is dat niet constructief. Ik wil gewoon een verschil maken.”
“Ja, ik ben heel erg van de harmonie. Ik ben in de spagaat opgegroeid. Op de basisschool werd weleens tegen mij gezegd: ‘Ga terug naar je land’. Of ouders zeiden: ‘Met Nadia moet je niet omgaan, want daar kun je niks van leren.’ En in onze familie zijn er ook wel racistische dingen gezegd. Maar ik ken ook de andere kant. Mijn vader heeft als jonge man jarenlang zonder papieren door Europa gezworven. Hij heeft kettingen verkocht op de Ramblas, gewerkt in de illegale vleesindustrie. Toen hij mijn moeder leerde kennen, kreeg hij een baan in het schildersbedrijf van mijn opa en kwam hij uit de illegaliteit. Mijn opa was na de oorlog met een Oostenrijkse getrouwd, hij wist dus hoe het was om een outsider te zijn. En ik ben opgegroeid in Schiedam en Rotterdam, waar ook PVV-stemmers wonen. Ik kan niet doen alsof dat niet bestaat en alleen in mijn eigen bubbel leven. Als ik een Pegida-voorman uitnodig heeft de confrontatie voor mij minder zin. Privé zou ik heel hard op hem ingaan, maar in een programma is dat niet constructief. Ik wil gewoon een verschil maken.”
Toch was je eerder dit jaar strijdbaar. “Douw ze die quota maar door de strot”, zei je in een interview met NRC over het gebrek aan diversiteit in Hilversum.
“Dat meen ik nog steeds. Omdat er niets verandert. Ik wist dat Hilversum wit was, en tóch schrok ik toen ik bij Brandpunt+ en Laat op één begon van hóe wit het is. En hoe mannelijk de top is. Ik besefte toen pas dat ik altijd in veilige omgevingen met veel diversiteit heb gewerkt. Op plekken waar verschillende perspectieven vanzelfsprekend waren. Ik ben bijvoorbeeld heel trots op de uitzending over #MeToo in migrantengemeenschappen die we bij De Nieuwe Maan maakten. Wij ergerden ons eraan dat de MeToo-verhalen van zwarte vrouwen en moslimvrouwen, die met een totaal andere seksuele moraal zijn opgegroeid en die vaak nog veel kwetsbaarder zijn, helemaal ontbraken. Dat zíét een diverse redactie. Dat is een meerwaarde. Ik ben begonnen bij Multiculturele Televisie Nederland (MTNL). De overleden Anil Ramdas heeft mij daar een kans gegeven, terwijl de directeur mij niet geschikt vond zonder journalistieke opleiding. Zonder Anil was ik niet bij De Nieuwe Maan, en uiteindelijk Brandpunt+ en Laat op één terecht gekomen. Ik had geluk. Veel anderen niet. Daarom zijn paardenmiddelen als quota nodig. De publieke omroep ontvangt belastinggeld om iedereen te vertegenwoordigen: alle kleuren, religies, seksen, leeftijden en sociaal-economische klassen. Ik kom uit een arbeidersmilieu, niemand ging naar de universiteit. Mijn vader heeft alleen de lagere school gedaan en mijn moeder de mavo. Ik vind dat die perspectieven niet genoeg te zien zijn.”
“Dat meen ik nog steeds. Omdat er niets verandert. Ik wist dat Hilversum wit was, en tóch schrok ik toen ik bij Brandpunt+ en Laat op één begon van hóe wit het is. En hoe mannelijk de top is. Ik besefte toen pas dat ik altijd in veilige omgevingen met veel diversiteit heb gewerkt. Op plekken waar verschillende perspectieven vanzelfsprekend waren. Ik ben bijvoorbeeld heel trots op de uitzending over #MeToo in migrantengemeenschappen die we bij De Nieuwe Maan maakten. Wij ergerden ons eraan dat de MeToo-verhalen van zwarte vrouwen en moslimvrouwen, die met een totaal andere seksuele moraal zijn opgegroeid en die vaak nog veel kwetsbaarder zijn, helemaal ontbraken. Dat zíét een diverse redactie. Dat is een meerwaarde. Ik ben begonnen bij Multiculturele Televisie Nederland (MTNL). De overleden Anil Ramdas heeft mij daar een kans gegeven, terwijl de directeur mij niet geschikt vond zonder journalistieke opleiding. Zonder Anil was ik niet bij De Nieuwe Maan, en uiteindelijk Brandpunt+ en Laat op één terecht gekomen. Ik had geluk. Veel anderen niet. Daarom zijn paardenmiddelen als quota nodig. De publieke omroep ontvangt belastinggeld om iedereen te vertegenwoordigen: alle kleuren, religies, seksen, leeftijden en sociaal-economische klassen. Ik kom uit een arbeidersmilieu, niemand ging naar de universiteit. Mijn vader heeft alleen de lagere school gedaan en mijn moeder de mavo. Ik vind dat die perspectieven niet genoeg te zien zijn.”
“Ik kom uit een arbeiders milieu. Mijn vader heeft alleen de lagere school gedaan en mijn moeder de mavo. Die perspectieven zijn niet genoeg te zien.
Nu ben je onderdeel van Hilversum. Hoeveel verschil kun je dan maken?
“Ik was vervanger. Een talkshow heeft vaste formules en een redactie voegt zich naar een zender. En de zender wil kijkcijfers. Maar het verschil is: ik sta nu in de kijker. Dit opent veel deuren. Als ik zelf iets ga ontwikkelen, wil ik een divers team met een wereldblik samenstellen. Weg van de navelstaarderij. Het mag écht ingewikkelder en internationaler. Ik wil dat mensen nadenken over hoe alles in elkaar grijpt: economie, milieu, migratie. En het móet écht aansluiten bij de leefwereld van jongeren. Anders raken we het contact met de samenleving kwijt. Mijn programma’s hoeven geen kijkcijferkanon te zijn, maar ik wil al die fans van Laat op één, zoals die man net in de straat, liefst ook meenemen. Ik hoop dat ze me ook nog leuk vinden met minder makkelijke onderwerpen.”
“Ik was vervanger. Een talkshow heeft vaste formules en een redactie voegt zich naar een zender. En de zender wil kijkcijfers. Maar het verschil is: ik sta nu in de kijker. Dit opent veel deuren. Als ik zelf iets ga ontwikkelen, wil ik een divers team met een wereldblik samenstellen. Weg van de navelstaarderij. Het mag écht ingewikkelder en internationaler. Ik wil dat mensen nadenken over hoe alles in elkaar grijpt: economie, milieu, migratie. En het móet écht aansluiten bij de leefwereld van jongeren. Anders raken we het contact met de samenleving kwijt. Mijn programma’s hoeven geen kijkcijferkanon te zijn, maar ik wil al die fans van Laat op één, zoals die man net in de straat, liefst ook meenemen. Ik hoop dat ze me ook nog leuk vinden met minder makkelijke onderwerpen.”
Dit interview verscheen eerder op OneWorld.nl op 29 oktober 2018.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
