Wie profiteert van de cyclus-app?

Steeds meer vrouwen gebruiken een zogenaamde cyclustracker: een app die bijhoudt wanneer je ongesteld wordt. Maar deze apps gaan niet altijd zorgvuldig om met de intieme data die je deelt.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Een app die aangeeft wanneer je ongesteld wordt of vruchtbaar bent kan handig zijn, bijvoorbeeld om in te schatten wanneer je last kunt krijgen van eventuele bijwerkingen die menstruatie voor veel vrouwen met zich meebrengt. Op zich is het bijhouden van de cyclus niets nieuws: kruisjes in je agenda waren eerder een makkelijke en onschuldige manier om zelf te berekenen hoe de cyclus liep en daar rekening mee te houden. Maar data over de werking van je lichaam delen met een app brengt risico’s met zich mee.

Intieme vragen

Zin in seks? Had je last van je buik? Was je ontlasting normaal? Gevoelige borsten? Last van acne? Alcohol gedronken? Gesport? Gezond gegeten?

Er blijkt nogal een markt te zijn voor dergelijke apps. Van Ladytimer Maandstonden Cyclus Kalender tot Magic Teen Girl Period Tracker, en van Vrouwkalender tot Flo. In de appstore staan ze allemaal onder elkaar in verschillende tinten roze. ‘Femtech‘ wordt niet voor niets gezien als groeiende markt, waar door verschillende start-ups de afgelopen jaren meer dan een miljard aan investeringen is opgehaald. Worden deze apps gemaakt om vrouwen te helpen meer inzicht te krijgen in de werking van hun lichaam? Of toch vooral om geld te verdienen aan deze behoefte?

Wat voor data verzamelt zo’n applicatie allemaal? De apps openen meestal met een kalenderoverzicht. Daar kan ingevuld worden wanneer de laatste menstruatie plaatsvond. Daarnaast kunnen gebruikers elke dag bijhouden hoe ze zich voelen (vrolijk, ongelukkig, geïrriteerd) en of ze last hebben van bloedverlies. Maar bij de meeste apps stopt het daar niet. De gebruikers worden bestookt met veel andere vragen. Heb je seks gehad? (‘Did you get some?’) Zo ja, met of zonder voorbehoedsmiddelen? Met jezelf of met een ander? Welk cijfer geef je het orgasme? Had je last van je buik? Was je ontlasting normaal? Gevoelige borsten? Last van acne? Alcohol gedronken? Gesport? Gezond gegeten?

Een deel van deze vragen kan inderdaad handig zijn als de app wil leren voorspellen op welk moment van je cyclus je je bevindt. Maar veel antwoorden zijn behoorlijk intiem. En al die intieme gegevens belanden dikwijls bij de bedrijven achter de apps.

Privacyverklaringen

Belangrijke vraag is dan wat die bedrijven precies doen met al deze gegevens die aan hen worden toevertrouwd. Hebben gebruikers daar nog controle over? Gaan de bedrijven daar zorgvuldig mee om? Of worden ze gedeeld met andere partijen?

Na het doorspitten van een aantal privacyverklaringen blijkt dat een van de meest gebruikte apps in Nederland, ‘Menstruatie Kalender’, Facebook toestemming geeft om advertenties te laten zien in de app. Het is niet duidelijk welke informatie uit de app Facebook over de gebruikers verzamelt om hen gericht advertenties voor te schotelen. Krijgt Facebook informatie over wanneer jij ongesteld bent?

Krijgt Facebook informatie over wanneer jij ongesteld bent?

Een andere in Nederland veel gebruikte cyclus-app is Clue. Het is de enige app binnen dit rijtje met een gedegen en helder te lezen privacyverklaring. Gebruikers kunnen hun gegevens lokaal op hun telefoon opslaan en de gegevens worden alleen bij Clue opgeslagen als daar expliciet toestemming voor gegeven wordt, en dan nog op beveiligde servers. Met toestemming worden de gegevens gebruikt voor academisch onderzoek naar gezondheid van vrouwen.

Van veel andere apps is dit niet te zeggen. Vaak is de privacyverklaring een moeilijk leesbaar en langdradig verhaal, waar gebruikers tussen de regels door uit moeten vinden dat gegevens gedeeld worden met ‘partners.’ En misschien lijkt de gevoeligheid van je borsten op zichzelf niet heel interessant voor een adverteerder, door het bijhouden van je cyclus hebben de apps automatisch ook informatie over het eventuele aanbreken van een heel interessante periode voor marketeers: het moederschap.

Vruchtbaarheidsmarketing

Voor je het weet lig je wakker over de vraag of het niet 'economischer' is om je eieren in te laten vriezen

Een van de opvallendste voorbeelden is Glow, het bedrijf achter de ‘cyclus-tracker’ Eve. Deze app is ingericht rondom de mogelijke kinderwens van vrouwen. Het motto van het bedrijf liegt er niet om: ‘Women are 40 percent more likely to conceive when using Glow as a fertility tracker.’ Naast Eve heeft Glow nog drie andere apps: een ovulatie- en vruchtbaarheidstracker, een babytracker en een zwangerschapstracker. De apps linken door naar de Glow-community, een netwerk van forums waar honderden vrouwen hun ervaringen delen en elkaar tips geven.

En dat is niet het enige wat Glow te bieden heeft. Je kunt geen webpagina of app van Glow gebruiken zonder dat hun eigen ‘Fertily Program’ aan je wordt getoond. Voor 1200 tot 7000 euro kunnen gebruikers via het bedrijf verschillende vruchtbaarheidstrajecten volgen. Duur? Dankzij een partnerschap met een bank kun je direct een goedkope lening afsluiten. En voor wie de dertig is gepasseerd, is het invriezen van de eitjes de meest economische optie, aldus de website.

Glow blijkt eigenlijk een bedrijf in vruchtbaarheidsproducten, dat een aantal apps heeft gebouwd om op subtiele (en soms niet zo subtiele) wijze meer vrouwelijke klanten binnen te halen. De gebruiker denkt een handige app te hebben gevonden voor het bijhouden van de cyclus, maar wordt ondertussen voortdurend op de hoogte gesteld van alle mogelijkheden om eieren in te vriezen, de kosten van zwangerschap op late leeftijd en de beperkte vruchtbare jaren. Voor je het weet lig je op je dertigste wakker over de vraag of het niet ‘economischer’ is om je eieren in te laten vriezen.

Data zijn geld waard

De apps illustreren het type deal dat we steeds vaker lijken te moeten sluiten. In ruil voor het gebruik van een applicatie die ons leven een stukje makkelijker maakt, moeten we een boel persoonlijke informatie afstaan zonder dat we weten wat daar precies mee gebeurt. Dat het bij dit soort apps gaat om intieme informatie, betekent nog niet dat de makers daar zorgvuldiger mee omgaan. In tegendeel: het maakt deze gegevens voor bedrijven extra waardevol en interessant om te vermarkten.

Dat het hier gaat om intieme informatie betekent niet dat de makers daar zorgvuldiger mee omgaan

Denk daarom nog eens goed na voordat je zelf zo’n app installeert, of je dochter aanraadt er een te downloaden. Neem de tijd om de privacyverklaring van zo’n app goed door te nemen zodat je weet wat er precies met je gegevens gedaan wordt. En er ligt hier ook een rol voor de toezichthouder, de Autoriteit Persoonsgegevens, om er scherp op toe te zien dat bedrijven niet met intieme gegevens aan de haal gaan.

Maak je al gebruik van een van deze apps en wil je weten welke gegevens het achterliggende bedrijf precies over jou heeft verzameld, of wil je die gegevens laten verwijderen? Via My Data Done Right kun je hiervoor eenvoudig een verzoek opstellen dat je vervolgens per mail of post kunt versturen.

Dit stuk verscheen eerder op BitsOfFreedom.nl en is met toestemming doorgeplaatst.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons