Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Veel cijfers over vreemdgaan in Nederland zijn er niet. Wat we wél weten komt door psycholoog en onderzoeker Henk Noort, voorheen verbonden aan het CBS en de Universiteit van Amsterdam. In 2004 onderzocht hij 1.700 heteroseksuele mannen en vrouwen tussen de 25 en 45 jaar en concludeerde dat 25 procent van de mannen tegenover 27 procent van de vrouwen ooit vreemd is gegaan – waarbij vreemdgaan gedefinieerd wordt als seks met iemand anders. In 1991 was deze verhouding volgens Nisso (het Nederlands Instituut voor Sociaal Seksuologisch Onderzoek) 15 procent van de mannen tegenover 9 procent van de vrouwen.
Dit geeft een stijging aan, maar toch is een normalisering van vreemdgaan niet direct zo makkelijk te stellen. Social media en het scala aan online date-mogelijkheden maakt het makkelijker om online contacten te leggen, maar ook om je lief te betrappen. Deze tweestrijd maakt vreemdgaan anno 2018 een interessant onderzoeksthema. Twee personen die hier bij uitstek meer over kunnen vertellen, zijn Erik Drost van datingsite Second Love en relatietherapeute Eva Verstoep.
Second Love is een datingsite voor mannen en vrouwen in een relatie, die een spannende affaire of buitenechtelijk avontuur zoeken
'Flirten is niet alleen voor singles'
Een voorbeeld van hoe marketing inspeelt op vreemdgaand Nederland is de datingsite Second Love. Erik Drost, eigenaar van Second Love, legt uit hoe de website – dat ‘flirten is niet alleen voor singles’ als motto heeft – in 2008 is ontstaan. “Op momenten dat ik in een relatie zat, miste ik soms het flirten en de aandacht van andere vrouwen. Het idee dat je nog in de markt ligt. Toen vroeg ik me af: waarom is er geen website voor mensen ín een relatie die op zoek zijn naar iets extra’s?” De doelgroep van Second Love bestaat uit 25+’ers die in een relatie zitten. Drost legt deze leeftijdsgrens uit: “Bij personen onder de 25 denk ik: doe maar gewoon niet, je hoort nu nog niet in een sleur te zitten.”
De website bereikte een piek in het aantal aanmeldingen in 2013 nadat de SGP pleitte voor een verbod op reclame voor overspel bij de publieke omroep. De media-aandacht was doorslaggevend voor de site en gaf een boost aan het aantal accounts, dat momenteel op 910.000 staat—inclusief weliswaar nieuwsgierige, maar niet-actieve, of dubbele gebruikers.
“
Tinder versterkt het gebruik van Second Love
Of de site vreemdgaan in Nederland stimuleert is voor Drost moeilijk te beantwoorden: “De gedachtegang van mensen is hetzelfde gebleven. Maar er zijn wel meer mogelijkheden om er iets mee te doen, dus uiteindelijk zullen ze het ook meer gaan doen. Het is makkelijker geworden.” Dating-apps als Tinder versterken bijvoorbeeld het gebruik van Second Love, legt Drost uit: “Tinder is op je locatie ingesteld. Je komt mensen tegen in je eigen regio. Dit wil je niet hebben als je in een relatie zit, daarom kun je bij Second Love naam, locatie en andere privégegevens afschermen.” Second Love zorgt voor passende tips om zo discreet mogelijk te blijven. Zo vind je in
de FAQ-sectie van de website de tip: “Voor het gebruik van Second Love raden we je aan een ‘geheim’ emailadres aan te maken. Je wilt immers niet dat mail van matches of berichten in je zakelijke of privémail komen.”
“
We zijn geen sekssite
“We zijn geen sekssite”, benadrukt Drost. “65 procent van de gebruikers gaat, als het puntje bij paaltje komt, niet op date. Het gaat ze hierbij puur om het online flirten, aandacht krijgen en de buitenechtelijke spanning. Ze moeten gewoon hun ei kwijt. Bij de een is dit mailen en bij de ander is dit tien keer afspreken.” Dat Second Love vaak de trigger kan zijn van het wel of niet doorgaan met een relatie is juist goed, vertelt Drost. Momenteel is Second Love zelfs bezig met een nieuw platform dat gebaseerd is op matchmaking: wanneer je je aanmeldt voor het platform kom je op intakegesprek en word je door de ‘matchmakers’ gekoppeld aan jouw ideale – zie: bezette, niet-single of zelfs getrouwde – match.
Micro-vreemdgaan
In een gesprek met
de Amsterdamse relatietherapeut Eva Verstoep blijkt dat in haar ervaring vooral de definities van vreemdgaan zijn veranderd met de tijd. “In de jaren zeventig was de seksuele moraal soms losser dan nu. Vreemdgaan was toen met iemand anders naar bed gaan, maar nu wordt flirten en zoenen op een feestje al vreemdgaan genoemd.” Verstoep, die al jarenlang stellen helpt met relatieproblemen, waaronder overspel, geeft aan dat er qua striktheid binnen een relatie een verandering is te merken: “Jongeren daten losser en makkelijker door de mogelijkheden van het internet. Als relaties eenmaal duurzaam worden, dan is mijn indruk dat men zeer waakzaam is op overspel en vreemdgaan. Iets dat sterker lijkt dan in mijn jeugd.”
Er is een toename in de variëteit ontstaan binnen vreemdgaan. Zo is er bijvoorbeeld micro-vreemdgaan: vreemdgaan zonder fysiek een grens te overschrijden met een persoon anders dan je partner—ook wel ‘emotioneel vreemdgaan’ genoemd.
Relatietherapeut en seksuoloog Esther Perel schreef eerder dit jaar het boek Liefde in verhouding: een nieuw perspectief op trouw en ontrouw, en gaf
in een gesprek met NRC Handelblad aan dat we ontrouw niet meer door de traditionele moralistische bril moeten bekijken. Ze stelt dat overspel ‘een uitdrukking van de complexiteiten en de dilemma’s van liefde en verlangen in deze tijd is.’ Ook Perel denkt dat we niet váker vreemdgaan dan vroeger: ‘Mensen gaan om ontelbaar veel redenen vreemd. Maar één thema treedt herhaaldelijk op: verhoudingen als een vorm van zelfontdekking, een zoektocht naar een nieuwe of verloren identiteit.’ Het leven in een individualistische maatschappij leidt er volgens Perel toe dat we ons meer bewust zijn van ons individuele verlangen—iets dat we buiten de deur kunnen vinden.
De groeiende mogelijkheden om vreemd te gaan staan dus ogenschijnlijk niet per se in verband met méér of vaker vreemdgaan. Wel geven we meer definities aan vreemdgaan en lijkt spanning vaker een rol te spelen dan de echte daad. Het ziet ernaar uit dat het aloude adagium ‘kijken mag’ met de jaren een andere betekenis krijgt.
