Boterhamzakjes, chocoladereepwikkels en in plastic verpakte etenswaren: bijna overal zit tegenwoordig plastic omheen. Helaas is plastic funest voor de wereld om ons heen. Ieder jaar komt er ruim 4,7 miljoen ton plastic in de zee terecht, waardoor wel 100.000 zoogdieren en 1 miljoen zeevogels sterven.
We gebruiken veel plastic, heel veel plastic. Met alleen alle plastic tasjes die er nu zijn, kunnen we de aarde zes keer inwikkelen. Hoe handig plastic ook is, we gooien het na gebruik vaak meteen weer weg. Door al dat plastic is er een grote ‘plasticsoep’ ontstaan in zee. Zo drijft in de Grote Oceaan een plastic massa die ongeveer 34 keer zo groot is als Nederland. En dat plastic is niet alleen schadelijk voor het milieu en het zeeleven, maar ook voor onze eigen gezondheid.
Voedselketen
Plastic dat in de zee ligt, komt namelijk in onze voedselketen terecht. Het is een soort cirkel; wij kopen plastic, gebruiken het en gooien het weg, en vervolgens komt het via het eten in ons lichaam terecht. Dit komt doordat het plastic in zee vermalen wordt tot kleine snippers, die zeedieren en vogels aanzien voor eten. Deze walvis overleed bijvoorbeeld doordat zijn maag vol zat met plastic tasjes.
#Banthebag #plasticocean @SkyOceanRescue: Another whale has been killed by our plastic #OceanRescue pic.twitter.com/dk3u17JLW9“
— Jodie House (@Jodie_House) 22 juni 2017
Die zeedieren komen door visserij weer op ons bord terecht. Ongemerkt komen er dus plasticdeeltjes in ons lichaam terecht.
Plasticdieet
Vanwege dit probleem werd Plasticdieet gestart: een challenge om de hele maand juli plasticvrij te leven. Vanessa Schwegler is project manager van Opgemärkt, het bedrijf dat de tweede editie van Plasticdieet organiseert. “Door mijn studie kwam ik in aanraking met het effect van plastic”, vertelt ze. “Ik ontdekte hoe ongelooflijk groot de impact van plastic op het milieu is, hoe gewoon plastic is geworden voor de samenleving en hoe makkelijk je het eigenlijk kunt vermijden.”
Pas op met koffie-to-go bekertjes
Bij het Plasticdieet mijden de deelnemers al het overbodige plastic, zoals dekseltjes op koffie-to-go-bekertjes en boterhamzakjes. “Tijdens het Plasticdieet staat elke week een ander item centraal, namelijk: plastic tasjes, wegwerpbekers, plastic flesjes en rietjes. Het is makkelijker om te beginnen met kleine aanpassingen, zo kun je bijvoorbeeld je plastic waterflesje vervangen door een duurzamere variant, wat trouwens ook beter is voor je eigen gezondheid. Probeer op je werk plastic (en papieren!) koffiebekertjes en roerstaafjes te vermijden en pas op met koffie-to-go bekertjes.”
Wie het radicaler wil aanpakken, kan ook producten zoals tandenborstels mijden. “Plastic tandenborstels zijn natuurlijk niet verboden, hoewel we het supertof vinden als mensen nog een stapje verder willen gaan. Ik gebruik zelf al heel lang een tandenborstel van bamboe. Je kunt natuurlijk zo ver gaan als je zelf wilt!”
1000 dagen plastic
Drie jaar lang verzamelde Bahram Sadeghi al het plastic dat hij gebruikt had, om zo na te kunnen gaan hoe groot zijn bijdrage aan de plasticsoep is. Hij bewaarde al dat plastic in zakken, en maakte er foto’s van. Zijn project is nu ten einde; maar is hij ook minder plastic gaan verbruiken?
Ik raap elke dag één plastic fles van de straat op
Sadeghi: “Ik gebruik waarschijnlijk evenveel, of even weinig plastic als vroeger. Er zijn misschien een paar dingen veranderd: ik weiger bijvoorbeeld zoveel mogelijk deksels voor koffiebekertjes en ik heb sinds het project een meeneem-koffiebekertje. Ook gebruik ik een fles van gerecycled plastic voor water en sap. Geïnspireerd door het verhaal van kunstenaar Peter Smith raap ik ook elke dag één plastic fles van de straat en gooi die in de prullenbak.’’
Niet meer recyclebaar
Nu hoor ik u denken: plastic wordt toch gewoon gerecycled? Helaas is dat niet het geval. Uit een onderzoek in opdracht van Rijkswaterstaat bleek onlangs dat een groot deel van het plastic niet recyclebaar is. Het is te vervuild of de kwaliteit is ondermaats.
Do it yourself!
Genoeg redenen om er zelf ook iets aan de plasticsoep te doen. Bahram Sadeghi en Vanessa Schwegler geven tips om je plasticverbruik te minimaliseren:
1. Sta stil bij wat je koopt. In de supermarkt heb je bijvoorbeeld de optie tussen losse avocado’s en avocado’s verpakt in plastic. Kies dan voor de losse avocado.
2. Zorg dat je altijd een (extra) tas bij je hebt. Schwegler: “Zelf heb ik altijd een extra katoenen zakje voor kleine producten in mijn tas zitten. Dan ben je ook minder snel geneigd om toch een plastic zakje te nemen.”
3. Gebruik een broodtrommeltje. Als je vaak brood eet, is de overstap naar een duurzame broodtrommel in plaats van boterhamzakjes een aanrader. Schwegler: “Ik eet zelf weinig brood en doe mijn lunch in een weckpot.”
4. Haal je boodschappen verpakkingsvrij. Schwegler: “Wanneer je eigen supermarkt veel voedsel in plastic verkoopt, kun je naar lokale marktjes of de Turkse supermarkt gaan. Vaak kun je hier dingen verpakkingsvrij kopen.”
5. Ga voor een duurzame werkplek. Sadeghi: “Gaan jullie op kantoor op dagelijkse basis met plastic om? Doen jullie aan afvalscheiding? Als er een bedrijfsfeestje is, kopen jullie dan ballonnen of niet? Gebruiken jullie in de kantine platic bestek?
Misschien nog een tip: raap één plastic fles per dag van de straat op!”
Samen met mijn medestagiaires Anneroos en Jantine ga ik de uitdaging aan en ga ik de hele maand juli op Plasticdieet! Wekelijks zullen we jullie op de hoogte houden hoe het ermee gaat. Hebben jullie nog meer tips? En doen jullie ook mee? Meld je aan!
