Achtergrond

Lichtgevende planten en steden vol onkruid

Bloemen zijn effectiever tegen een ochtendhumeur dan koffie; groen vermindert stress en zorgt voor meer creativiteit. Dus ben je boos? Kijk naar een roos! En is je telefoon leeg? Gebruik dan een plant. Maandag bezocht ik de eerste editie van het Greenhouse Festival van Let It Grow, en leerde dat er veel meer mogelijk is met bloemen en planten dan ik dacht. 

Door 4 april 2017
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Let it Grow
Let it Grow werd ontwikkeld vanuit Royal FloraHolland, ’s werelds grootste bloemen- en plantenveiling. Vorig jaar riep het innovatieplatform ondernemers in de bloemen- en plantensector op mee te doen aan ’s werelds eerste incubatieprogramma op het gebied van bloemen en planten. Dat leverde 130 aanmeldingen op, waarvan er 7 werden geaccepteerd. Deelnemers kregen vijf maanden lang training, een mentor, een groot netwerk en een budget om hun initiatief te laten groeien. Let it Grow start binnenkort een nieuw incubatieprogramma; op 10 mei 2017 start de inschrijving.
Het Transformatorhuis op het Westergasterrein in Amsterdam is speciaal voor het festival omgetoverd tot een grote kas vol met planten en bloemen. In combinatie met het groene licht voelt het bijna alsof je door een jungle loopt. Zondag was het Transformatorhuis stampvol; het festival trok volgens de organisatie bijna vierduizend bezoekers.

Groen innovatieplatform Let it Grow organiseerde het festival. Let it Grow wil mensen laten zien wat groen voor hen kan betekenen en de liefde voor planten en bloemen verspreiden. “Veel mensen zijn bezig met milieubewust en gezond leven, maar onderschatten het effect dat planten en bloemen daarbij hebben”, zegt Silke Tijkotte, oprichter van Let it Grow. “Het is wetenschappelijk bewezen dat planten stress verminderen en mensen productiever en creatiever maken.”

Het festival is voornamelijk gericht op stadsbewoners. “Vanuit een oerinstinct willen mensen verbonden zijn met de natuur”, zegt Silke. “Een groot deel van de bevolking woont echter in grijze, stedelijke gebieden. Dat is prima, maar laten we die grijze gebieden dan groen maken.” Let it Grow stimuleert daarom initiatieven die op een vernieuwende manier met planten en bloemen werken. Het festival licht hiervan een selectie uit.

Zo blijft je plant in leven

Een van de eerste dingen waar mijn oog op valt als ik het festival verken, is het enorme bord met de tekst “Plantenmuseum Sprinklr”. Achter het bord is een ruimte gecreëerd waar verschillende planten als kunstwerken staan uitgestald. “Er is geen grotere kunstenaar dan de natuur”, zegt Suzanne van Straaten. Haar initiatief Sprinklr bezorgt collecties van duurzaam gekweekte planten bij mensen thuis. Die collecties zijn door stylisten samengesteld.

Zelf ben ik niet zo’n goede plantenverzorger. Mijn planten gaan vaak dood omdat ik ze vergeet. “Dit is een probleem waar meer mensen tegenaan lopen”, zegt Suzanne. “Daarom bedachten we een app die uitlegt hoe je de planten moet verzorgen. Als je je planten bij ons hebt besteld, kun je deze app downloaden.”

Het valt me op dat er op het festival meer initiatieven tegenkom die plantenverwaarlozing tegen willen gaan. Zo ontwikkelde het initiatief Gardian (zie hoofdfoto) een sensor die aangeeft wanneer de plant behoefte heeft aan meer water of zonlicht.

De koffieplantjes van Pikaplant hoef je helemaal geen water te geven. De planten hebben hun eigen ecosysteem in een afgesloten stolp. “Ik hoop dat er op deze manier ooit planten op Mars kunnen groeien”, zegt de initiatiefnemer.

Meer onkruid in de stad

In een hoekje van het festivalterrein is de grond nieuw betegeld. In het midden van elke tegel zit iets dat lijkt op een knikkerpotje, maar dan groter. Deze tegels zijn bedoeld om onkruid in te laten groeien. “Onkruid wordt nu massaal weggehaald en dat is zonde, want het is de natuurlijke vegetatie van de stad en zorgt voor meer biodiversiteit”, zegt Bennie Meek. Door het negatieve imago van onkruid, zien mensen echter liever dat het wordt weggehaald. Daarom bedacht Bennie samen met Vincent Wittenberg een positiever woord voor onkruid: Gewildgroei. Met hun gelijknamige initiatief willen zij het imago van onkruid verbeteren. “We startten een actie waarbij we zoveel mogelijk mensen stimuleren om één vierkante meter van hun tuin te laten verwilderen en hebben deze speciale tegels ontwikkeld voor onkruid.” De tegels vallen in de smaak; RoyalFloral Holland kocht er tweeduizend en de gemeente Enschede tienduizend.

Planten zijn gezond

En niet alleen vanwege de psychologische effecten. Planten zuiveren namelijk de lucht. “Veel mensen weten dit niet, maar binnen is de luchtkwaliteit zo’n vijf tot tien keer slechter dan buiten. Dat komt door schadelijke stoffen die vrijkomen als je gaat koken, kaarsen brandt of schoonmaakmiddelen gebruikt”, zegt Gabrielle Fabbro. Met haar initiatief Ogreen probeert ze mensen hier bewust van te maken en een oplossing te bieden. “Planten zetten die schadelijke stoffen om in zuurstof, waardoor de lucht gezuiverd wordt. Voor de plant is dit niet schadelijk.” Gabrielle liet wetenschappelijk uitzoeken welke planten het meest luchtzuiverend zijn en verkoopt deze planten online en in winkels.

Een plant als leeslampje

Futuroloog Jacintha Scheerder werkt als onderzoeker voor Let it Grow en denkt dat planten en bloemen in de toekomst een belangrijker rol zullen spelen. “In eerste instantie vooral bij het zuiveren van de buiten- en binnenlucht”, zegt Jacintha. “Daarnaast zullen planten en bloemen vaak gecombineerd worden met architectuur.” Urban Sky Farms zijn een voorbeeld van zo’n combinatie. “Dit zijn hoge gebouwen met verschillende verdiepingen waar voedselgewassen groeien. Voedseltorens in het midden van de stad. De lagen van zo’n gebouw worden gemaakt van superlicht materiaal en de plantjes worden gevoed door een gelachtige substantie die constant vochtig blijft. Er is dus geen aarde bij nodig.” Het eerste ontwerp voor zo´n Urban Sky Farm ligt al klaar voor de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul.

Op het gebied van duurzame energie kunnen planten in de toekomst ook een belangrijke rol spelen. Ermi van Oers is productdesigner en initiatiefneemster van Living Light. Ze ontwierp lampen die je met planten kunt laten branden. “Bij fotosynthese maken planten voeding aan om in leven te kunnen blijven”, legt Ermi uit. “Een groot deel van deze voeding is overbodig en wordt via de wortels afgescheiden. Die voeding komt in de grond terecht en wordt via een natuurlijk proces door bacteriën afgebroken. Daarbij komen elektronen vrij, die worden omgezet in elektriciteit.”

Het product van Ermi bestaat uit een plant in een glazen pot met onderin een paar kleine LED lampjes. Als ik met mijn hand zachtjes over de bladeren van de plant wrijf, lichten de lampjes op. Dit gebeurt op een natuurlijke manier en is niet schadelijk voor de plant. “De elektronen komen zelfs terug in het ecosysteem”, zegt Ermi. “Op dit moment gaat het nog om een heel klein beetje elektriciteit en is het net genoeg om zo’n lampje te laten branden. Maar als deze technologie verder ontwikkeld wordt, kunnen we over een aantal jaar onze mobiele telefoons opladen met een kamerplant.”

Ermi ontwikkelde de lamp in samenwerking met wetenschappers van plant-e, een Nederlands bedrijf dat zich richt op elektriciteit opwekken uit planten. “Ik wilde deze technologie naar de mensen toebrengen en er iets moois mee maken. Ik vind het prachtig om te zien wat er nu al kan, ook al is het nu nog niet rendabel en kun je je tv nog niet op planten aansluiten.”

Met een luchtzuiverende plant onder mijn arm droom ik over parken die zichzelf verlichten en steden die vol staan met Urban Sky Farms. Ik verlaat het festival met een goed gevoel. De toekomst is groen, daar ben ik van overtuigd.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —  € 8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —  € 6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
 Totaal
Subtotaal in winkelwagen € 0,00
Besteltotaal € 0,00

  • € 0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Lees en steun

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons