In Female Food Heroes staat het dagelijkse leven van Afrikaanse boerinnen centraal. In verschillende afleveringen is te zien hoe zij het onkruid wieden, bomen planten en huizen repareren. Hoewel het ongebruikelijk lijkt om daar een realityshow over te maken, kijken meer dan zevenendertig miljoen mensen sinds de eerste show in 2011. In Mama Shujaa Wa Chakula, de Swahili naam voor het programma, strijden achttien tot twintig vrouwen drie weken lang voor de titel Female Food Hero. Wie bijvoorbeeld het snelst een geit kan inenten of het beste kan zaaien maakt kans om te winnen. Een jury bestaande uit televisiekijkers en leden van ontwikkelingshulporganisatie Oxfam kiezen wie de winnares wordt. De prijs: rond de negenduizend euro, land en landbouwapparatuur.
Genderongelijkheid
Naast het werk op het land, spreken de boerinnen met politici en lokale goededoelenorganisaties over kwesties als leiderschap, vrouwenrechten en gendergeweld. Het programma moet laten zien wat vrouwelijke boerinnen kunnen en over welke kennis zij beschikken. Veel van hen worden namelijk niet beschouwd als volwaardige boerinnen. Uit onderzoek blijkt dat zij minder voedsel produceren, omdat het voor vrouwen lastig is om aan land te komen. Ook hebben veel vrouwelijke boerinnen geen geld om kunstmest en zaden te kopen.
Mannen denken dat wij mislukken als boerin
In Tanzania bijvoorbeeld, werkt 80 procent van de bevolking in de agrarische sector. De helft van dit percentage betreft vrouwen. Desondanks hebben zij maar 20 procent van het land in handen. Hoewel de wet bepaalt dat mannen en vrouwen gelijk zijn, blijkt dat vrouwen op het platteland vaak te maken hebben met gewoonterecht. Dit zorgt ervoor dat zij niet aan de juiste vergunningen komen om land te bezitten.
Erkenning
Caroline Chelele en Asdegech Wolde Tensay, beide Female Food Heroes uit Tanzania en Ethiopië, kunnen dat bevestigen. “In Tanzania vinden mannen het geen prioriteit voor vrouwen om land te hebben”, vertelt Chelele. “Mannen denken dat wij mislukken als boerin”, vult Wolde Tensay aan. “Zulke geruchten gaan dan de ronde, vooral omdat ik gescheiden ben. Mensen kwamen naar mijn huis toe en adviseerden mij dat ik weer moet hertrouwen. Ze waren bang dat ik niet genoeg zou verdienen om mijn vijf kinderen eten te kunnen geven.”
Sinds Chelele en Wolde Tensay het programma hebben gewonnen, zijn hun levens helemaal veranderd. “Niet alleen moedigt het mij aan om nog harder te werken”, vertelt Wolde Tensay. “Ook heb ik eindelijk erkenning voor mijn harde werken. Ik deel mijn kennis nu met anderen. Zo geef ik bijvoorbeeld trainingen over duurzame agricultuur en klimaatverandering.”
Ook Chelele geeft les aan haar gemeenschap. “De kennis die ik heb opgedaan tijdens het programma, kan ik nu doorgeven aan anderen. Daarnaast heb ik een waterpomp en een stuk land gekregen. Door de waterpomp kan ik nu het hele jaar door werken en ben ik niet langer afhankelijk van klimaatverandering. Mensen in mijn dorp zien mij als een held.”
El Niño
Momenteel ondervinden landen als Tanzania en Ethiopië de gevolgen van El Niño. Oogsten mislukken door extreme droogte en overstromingen. Daarom brachten de Female Food Heroes onlangs een bezoek aan Nederland. Zij gingen in gesprek met leden van de Tweede Kamer en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Zij roepen de Nederlandse regering op om meer te investeren in kleinschalige boeren. Want volgens hen kan een deel van het probleem opgelost worden.
“Eerst is er steeds droogte. Vervolgens zijn er overstromingen waardoor onze oogst verloren gaat. We produceren minder en dit beïnvloedt de markt”, zegt Wolde Tesnay. “Ik denk dat we daarom moeten kijken hoe we het water zouden kunnen behouden. Zo zouden we het kunnen inzetten als er weer droogte is.”
Ook Chelele wil een oplossing voor het water. “Er moeten dammen komen die het water kunnen reguleren. Verder moeten wij mensen over klimaatverandering leren, want nu is er nog veel onwetendheid.”
