Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Wol heeft iets onschuldigs over zich. Het is zacht, dromerig spul, waar je het liefste in weg wilt kruipen. Maar zo onschuldig als het eruitziet, is het niet altijd. Het komt voor dat de schapen of andere dieren onder zo veel tijdsdruk worden geschoren, dat het hardhandig gebeurt. In Australië, waar merinowol meestal vandaan komt, is het nog gebruikelijk om ‘mulesing’ toe te passen. De huid rond het achterwerk van het schaap wordt dan onverdoofd weggesneden, om te voorkomen dat vliegenlarven zich daar in de huidplooien nestelen en het schaap aanvreten, wat dodelijke gevolgen kan hebben. Naast die horrorpraktijken is er voor de productie van wol veel land nodig en komen er veel broeikasgassen bij vrij (schapen produceren methaan).
“Naast dierenleed komen er bij de productie van wol veel broeikasgassen vrij
Dan maar geen wol dragen? Acryl kan een alternatief zijn. Sinds de uitvinding van de synthetische vezel, halverwege de twintigste eeuw, wordt acryl vaak in plaats van wol gebruikt. Deze stof van aardolie (plastic dus) zit vaak in truien, sjaals en wanten. Het is een sterke, zachte vezel die in veel opzichten op wol lijkt, maar een stuk goedkoper is. En duurzamer: als je kijkt naar wateren landgebruik scoort acryl goed, en ook op het klimaat (uitstoot broeikasgassen) is de impact klein. Daar staat tegenover dat acryl, anders dan wol, bijdraagt aan de plastic soep in de oceanen. Bij het wassen van kledingstukken komen microvezels vrij.
Pijnloze trui
“Veel bedrijven weten zelf niet waar hun wol vandaan komt
Het grote dilemma bij wol is dat je nauwelijks kunt achterhalen hoe diervriendelijk een trui, muts of sjaal is. Veel bedrijven weten namelijk zelf niet precies waar hun wol vandaan komt. Vaak gaat de wol van verschillende herders op een grote hoop, waarna het via allerlei tussenhandelaren op de markt komt. Zie er dan nog maar eens achter te komen waar de schapen voor je wollen trui leven, laat staan op welke manier ze behandeld worden. Onafhankelijke certificering kan uitkomst bieden. Sommige merken gebruiken wol met het GOTS-label (Global OrganicTextile Standard), maar dat zegt alleen iets over milieu en arbeids omstandigheden, niet over dierenwelzijn. Bij certifi ceringen als Responsible Wool Standard en Animal Welfare Approved wordt dierenwelzijn wel meegewogen. “Maar de vraag is in hoeverre je blind kunt vertrouwen op zo’n papiertje”, zegt Jolle van der Mast van het Nederlandse kledingmerk Unrecorded. Zij gebruiken onder andere Australische merinowol in hun collecties. Volgens Van der Mast garandeert AWEX (Australian Wool Testing Authority) dat hun wol niet van schapen komt waarop mulesing is toegepast. Maar is dat voldoende? Van der Mast: “Wij vinden van niet. Liever zouden we alles zelf uitzoeken en direct zaken doen met de wolproducent, maar zolang we niet groot genoeg zijn en genoeg geld hebben, moeten we er helaas op vertrouwen dat de certificeerders hun werk goed uitvoeren.”
Alpaca’s scheren
Dorien Straathof van het Nederlandse merk Bufandy laat weten dat zij sinds dit jaar een deel van de keten in beeld heeft. Straathof neemt de alpacawol voor haar sjaals, plaids en hoeden rechtstreeks af van Peruaanse herders. Afgelopen april reisde ze naar de hooglanden van Peru om herders te bezoeken en het scheerproces te zien. Aangezien er geen sprake is van massaproductie en de scheerders niet onder tijdsdruk staan, worden de alpaca’s met gepaste zorg geschoren. Maar, zo geeft ze zelf aan, dit waren slechts enkele van de vele herders die aan Bufandy leveren. “Tientallen tot honderden families voorzien ons van wol.” Zelfs bij rechtstreekse handel met de wolproducent blijft het dus lastig om alles te weten over het dier in wiens vacht je wegkruipt.
Vegan friendly
Liever helemaal geen dierlijke producten of synthetische materialen? Kies voor een sjaal van gerecycled denim (katoen). Deze is van het Nederlandse merk GOAT en wordt gemaakt in Italië.
Old school
Granny’s Finest wil eenzaamheid onder Nederlandse ouderen tegengaan en houdt breisessies waar ze samen de collectie bij elkaar breien. De wol komt nu nog uit Peru en Uruguay, maar binnenkort van dichterbij: Italië en Portugal. Ook onderzoekt het merk het gebruik van gerecyclede wol.
Beeld: grannysfinest.com
Dumpster diver
De kledingafvalberg indammen, dat is het doel van het Nederlandse merk Loop a Life. Ze struinen door ons afgedankte textiel op zoek naar wollen kleding om er weer wat nieuws van te maken. Door te selecteren op kleur zijn verfstoffen niet nodig. Deze set is voor 70 procent van gerecyclede wol en voor 30 procent van gerecycled polyamide. In verschillende kleuren verkrijgbaar.
Bonjour madame
Baret van gerecycled denim en polyester of 100 procent merinowol, afk omstig van schapen uit de Pyreneeën. Alle items van het Franse merk Les Sublimes worden gemaakt in Frankrijk.
Warme oortjes
Donkerrode sjaal en muts, volledig gemaakt van gerecyclede materialen als wol (70 procent) en polyamide (25 procent). Het Nederlandse merk Kings of Indigo laat de items produceren in Tunesië. Op de website van het merk krijg je inzicht in de gehele keten; van stof tot ververij tot fabriek.
Zachter dan zacht
Acryl is een sterke vezel en door het aan de wol toe te voegen zorgt het voor een langere levensduur. In deze sjaal van het Nederlandse merk Bufandy zit voornamelijk alpacawol (80 procent) en een beetje acryl (20 procent). De wol komt uit Peru, de sjaals worden gemaakt in Ecuador.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
