Beeld: Jacolijn Groesbeek

Rok van zalmleer: duurzaam?

Modeontwerper Map Renes (59) produceert sinds anderhalf jaar rokken van zalmleer voor haar kledinglijn Rokk on Roll. Hoe duurzaam is visleer eigenlijk?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
“Visleer is eigenlijk een vergeten groente. Het werd door oude volkeren al gebruikt. Ze aten de vissen en van de overgebleven huiden werden bijvoorbeeld tassen gemaakt. Tegenwoordig wordt vissehuid als bijproduct voor dierenvoedsel gebruikt, of na het villen aan boord terug in de zee gegooid. De laatste tijd is er meer aandacht voor de mogelijkheden van visleer; zo verkopen vier studenten uit Amsterdam visleren tassen met hun merk MAEYA.”
Vijfduizend jaar geleden werd visleer al in Egypte gebruikt. Maar over het algemeen werd het leer vooral in het noorden gebruikt als kleding, zoals door volkeren in Mongolië en Rusland.

Hoe kwam je op het idee om met zalmleer te gaan werken?

“Ik heb 25 jaar als vormgever van modeshows gewerkt en ik ontwierp ook showkleding. Ik had geen vooropgezet plan om zelf een modelijn te beginnen, Rokk on Roll is organisch ontstaan. Ik vroeg Thecla Bodewes, zakenvrouw van het jaar 2011, of ze als model wilde lopen in een duurzame modeshow van Frisgroen Feest. Thecla wilde graag de catwalk op in een jurk van zalmleer; ze kende iemand in Urk die zalm looide en ze vond het mooi materiaal. Zo kwam ik in aanraking met zalmleer. Dat heeft een mooie structuur, het is vergelijkbaar met slangen- of krokodillenleer en het heeft een geometrisch patroon.

het is vergelijkbaar met slangen- of krokodillenleer

No waste en een circulaire economie zijn steeds belangrijkere begrippen in de mode. Voor de Dutch Sustainable Fashion Week had ik een rode bh gemaakt, echt een show item dat niemand zal dragen. Na de modeshow heb ik de bh uit elkaar gehaald en getransformeerd tot een tasje.”
Rok van Map in winkel Bij Giel in ZwolleBeeld: Jacolijn Groesbeek

Is visleer een alternatief voor leer?

“Het is een goede vervanger, maar uiteindelijk is fruitleer is een beter alternatief. Visleer is een afvalproduct; daardoor is het duurzamer dan leer, waar andere dieren vaak speciaal voor worden gefokt. Maar dat het een afvalproduct is, wil niet zeggen dat het ook echt beter is voor het milieu. De manier waarop het wordt gelooid, bepaalt hoe duurzaam het product werkelijk is. In China looien ze de vishuiden bijvoorbeeld met het giftige chroom-6 en lozen ze het afvalwater in de rivier. Als het leer duurzaam is gelooid, wordt dit vaak vermeld. Als consument moet je hier dus op letten.”
Volgens een onderzoek van het Technische Instituut in Aarhuis is visleer tien keer duurzamer dan andere leersoorten.

Waar komt het zalmleer voor de kleding van Rokk on Roll vandaan?

“In Urk werd van oudsher visleer gelooid, maar inmiddels niet meer – dus moest ik op zoek naar een andere leverancier. Mijn eerste jurk voor de Sustainable Fashion Week is gemaakt van materiaal van Nanaï, een bedrijf uit Zuid-Duitsland. dat met plantaardige extracten looit en verft. Helaas is hun leer niet geschikt voor alledaagse kleding, het is erg papierachtig. Ik gebruik nu materiaal uit IJsland, van Atlantic Leather. Dit materiaal is zachter, suède-achtig, waardoor het comfortabel is om te dragen.

Het verven doen ze, anders dan Nanaï, niet op plantaardige basis.”

Atlantic Leather is nog aan het experimenteren met natuurlijk looien; ze gebruiken chroom-3 in plaats van chroom-6. Dit chroom wordt na het looien weer opgevangen, het komt dus niet terug in het milieu. Ook gebruiken ze natuurlijke warmwaterbronnen en energie uit een waterkrachtcentrale. Maar het verven doen ze, anders dan Nanaï, niet op plantaardige basis.”

Hoeveel zalmhuiden verwerk je in een kledingstuk?

“In een rok gaan 20 zalmhuiden, in een jurk wel 34. Het hele proces, van bestelling door een klant tot levering van het product, duurt zes weken. Ik moet drie à vier weken wachten op de huiden uit IJsland. Afhankelijk van de lengte kost een zalmhuid ongeveer 23 euro voor de consument. De kledingstukken zijn dan ook prijzig. Ik heb twee doelgroepen: de modieuze vrouw die op zoek is naar een bijzonder kledingstuk maar niet per se bezig is met duurzaamheid, en de vrouw die zich juist zeer bewust is van duurzaamheid.”

hoe ouder de zalm, hoe minder flexibel het materiaal

Ook de staartjes van de zalmhuiden worden verwerktBeeld: Jacolijn Groesbeek

Verwerk je de hele zalmhuid?

“Ja, ook de staarten. Die verwerk ik vaak in tasjes. Het is een hele puzzel om alle zalmhuiden in een kledingstuk te zetten. Ik let goed op waar meer flexibiliteit in het kledingstuk moet zitten en ik kijk naar het patroon en de verschillende diktes van het materiaal. Elke zalm is namelijk anders: de grootte, de kleur, maar ook de souplesse van de huid. Dat ligt aan de leeftijd van de zalm; hoe ouder de zalm, hoe minder flexibel het materiaal. Het is een soort modeleren.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons