Het is de tweede keer in enkele maanden tijd dat een grote ijsplaat afbreekt. Het nieuwe stuk is minder groot dan de plaat die enkele maanden geleden van de Larsen C-ijsplaat afbrak: toen kwam een ijsberg van zo’n 5.800 vierkante kilometer los. Toch spreken wetenschappers van een zorgwekkende ontwikkeling, omdat er geen systematische terugtrekking van de gletsjer was vastgesteld sinds het begin van de metingen in 1947.
Sneeuwbaleffect
“Wat we nu vaststellen bij de Pine Island-gletsjer is zorgwekkend”, zegt Robert Later, een geofysicus bij de Britse Antarctic Survey (BAS) die vorig jaar nog onderzoek deed in het gebied. “We stellen veranderingen vast in de manier waarop de ijsplaat afkalft, terwijl we 68 jaar jaar lang een patroon van aangroeien en terugtrekken zagen. Door de verdunning van de ijsplaat was het duidelijk dat dit patroon vroeg of laat zou veranderen – en dat is wat we nu zien gebeuren.”
Het afbreken van grote stukken creëert een sneeuwbaleffect, omdat er minder massa is om de beweging van de gletsjer af te remmen. “Daardoor schuift de gletsjer sneller, neemt de verdunning toe en breekt er opnieuw meer ijs af”, zegt Larter. “De Pine Island-gletsjer is nu al de belangrijkste motor van zeespiegelstijging op Antarctica. Omdat hij stroomopwaarts steeds dieper wordt, bestaat de kans dat hij in de toekomst een nog grotere bijdrage zal leveren aan de stijging van de zeespiegel.”
