Eco-café op ‘De Ceuvel’ gaat verder dan biologisch eten

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

In Amsterdam-Noord ligt op 5 minuten fietsen van pontopstapplaats Buikslotermeerweg de voormalige scheepswerf ‘De Ceuvel’. Een broedplaats waar verschillende sociale ondernemingen een tweedehands woonboot tot hun kantoor hebben bestempeld. Ook opent hier 21 juni Café de Ceuvel, dat naar eigen zeggen een creatief podium ‘voor de omslag naar een betere wereld’ wil zijn.

Café de Ceuvel is opgezet door 
Wouter Valkenier (36), Esmee Jiskoot (22),
Bart van Overbeek (26), Joey Hodde (22) en Toon Maassen (22).

Ze zijn enorm gastvrij. Of ik koffie lust, vraagt Jiskoot. “De bonen komen direct van de Zuid-Amerikaanse boer en we gaan zelf koffie branden.” Maassen neemt me mee de steigers op en vertelt enthousiast over broedplaats De Ceuvel: “Ons gezamenlijke doel is om dit stuk vervuild land te restaureren. Om dat te bereiken planten we zuiverende planten die het vuil uit het water opnemen. We willen dat de creatieve werkplekken steeds meer zelfvoorzienend worden. Zoals elektriciteit opwekken met zonnepanelen, composttoiletten gebruiken en op een natuurlijke manier water zuiveren. Zo laten we het land schoner achter dan dat we het vonden.”

Van Overbeek en ik praten verder over de aanpak van Café de Ceuvel.

Wat gaan jullie precies doen om jullie café duurzaam te maken?
“Op dit moment zijn we al wat keukenafval aan het composteren in een zelfgemaakte compostmolen. Zo kunnen we natuurlijke compost maken en hiermee de planten die op het dak komen bemesten. Zo snel mogelijk gaat het organisch afval vergist worden tot biogas in een biovergister. Dit doen we in samenwerking met het bedrijf Metabolic dat naast ons zit. Bacteriën vormen het om tot methaangas en koolstofdioxide. Dit zijn de twee hoofdbestanddelen van biogas en dat gaan we gebruiken om op te koken. De kantoren hebben moderne composttoiletten, maar ons café moet een doorspoeltoilet bevatten in verband met hygiënevoorschriften. Hiervoor willen we water uit het IJ gaan gebruiken. Wél hebben we een waterloos urinoir. Uit pure urine kun je namelijk veel fosfaat halen, een schaarse voedingsstof voor de landbouw.”

Fosfaat speelt een belangrijke rol als grondstof in de voedselketen voor mensen, dieren en planten. Maar fosfaat is ook een eindige grondstof. Door de groeiende wereldbevolking en daarmee gepaard gaande groei in vleesconsumptie en verbouw van gewassen is de vraag naar fosfaat als essentiële meststof enorm toegenomen. Fosfaten worden nu nog gewonnen uit mijnen in Marokko en China, maar deze fossiele grondstof is eindig. Fosfaat uit urine kan dienen als nieuwe bron voor bijvoorbeeld kunstmest. Door scheiding bij de bron – het toilet – kan deze afvalstroom beter en efficiënter verwerkt worden.

En er komt ook heel wat groen op het dak, niet waar?
“Voor de constructie van het café hebben we gerecyclede materialen gebruikt, zoals een doorgeknipt reddingsbrigadepaviljoen en tachtig jaar oude meerpalen. Wouter Valkenier gaat over het paviljoen en is de ‘ruimtecomponist’. De constructie staat zó stevig dat we er grote bakken met bomen en andere planten op kunnen zetten. In die grote bakken zitten drie tot zeven verschillende soorten gewassen. Dit heet een polycultuur. De gewassen versterken elkaar en zorgen voor een gezond bodemleven en hogere productie, zonder chemische toevoegingen. Het is een kwestie van de goede combinatie vinden tussen planten. Daar is al veel mee geëxperimenteerd. Blauwe bessenboom, tweestijlige meidoorn en Japanse peterselie werken bijvoorbeeld heel goed samen. De planten op het dak zijn niet voor de sier, het is echt voor de productie. Biologische groenten worden ook nog vaak in een monocultuur verbouwd. Wij willen nog een stapje verder gaan."

Kun je meer vertellen over jullie voedsel-concept?
“Echt goed voedsel is een manier om mensen weer te laten beseffen dat ze via hun eten elke dag in contact staan met de natuurlijke wereld. Ons huidige voedselsysteem is juist de grootste oorzaak van vernietiging van de natuur en het verlies aan soorten. Bij Café de Ceuvel laten we zien wat er op kleine schaal, met middelen die er al zijn, mogelijk is. Ook in de programmering van het café wordt dat streven nagejaagd. Er zijn al zoveel duurzame alternatieven.  Die gaan we helpen het grote publiek te bereiken door ze in ieder geval een podium te bieden bij Café de Ceuvel. Niet alleen door middel van lezingen, workshops en proeverijen, maar ook op onze kaart. Denk aan initiatieven als The Dutch Weed Burger en Meat the Mushroom. Die gaan we misschien op het menu zetten. Ook zullen we zoveel mogelijk producten uit eigen tuin halen.”

En waar komt de rest van jullie producten vandaan?
“Voor ons is het heel belangrijk om daar transparant over te zijn. Door middel van impact accounting willen we de ‘ware’ kosten van ons eten berekenen. Dit gaat dus niet alleen om het geld dat we besteden, maar ook om bijvoorbeeld de CO2 die we uitstoten en het afval dat we produceren. Het betreft de daadwerkelijke impact op ecosystemen en biodiversiteit. Dat is lastiger te berekenen, maar wel belangrijk als je holistisch wil kijken naar duurzaamheid. We zullen hier ook over in gesprek gaan met onze leveranciers. We vragen hun naar het precieze verhaal achter de producten en gaan samen op zoek naar dingen die beter kunnen in de keten. Tegelijkertijd kijken we ook naar ons verdienmodel. Het is een lastig, maar wel heel leuk avontuur.”

Hoe zie je het voor je wanneer jullie een tijdje open zijn?
“Ik zie Café de Ceuvel meer als een urban retreat: een plek waar mensen even kunnen ontsnappen aan het gevoel van de stad. We hebben hier een onwijs mooi uitzicht en de zonsondergangen zijn echt fantastisch. Het is zo’n bizarre plek eigenlijk, die heel inspirerend werkt. Aan de ene kant is het rauw en industrieel, maar aan de andere kant ook heel idyllisch.”

Waar komt die passie voor ecologisch verantwoord leven toch vandaan?
“Toen ik Environment and Resource Management studeerde, leerde ik over de milieuproblemen waar we mee te kampen hebben. Het doet pijn aan mijn hart als ik zie hoe de laatste stukjes bos worden omgekapt en hoe wij daarmee omgaan. Of mensen kijken ervan weg, of er is onwetendheid. Ik weet het niet precies. Het is in ieder geval best deprimerend. Er zijn genoeg grote bedrijven en instellingen bezig met duurzaamheid, maar naar mijn idee gaat het te langzaam. Daarom ben ik samen met de anderen hier zo gedreven om concreet iets bij te dragen en daarbij buiten de gebaande paden te treden. Wij hebben als generatie nog een hele lange toekomst voor ons en we zijn niet bang.”

Bekijk dit filmpje over Café de Ceuvel om een beter beeld te krijgen en mee te doen aan de crowdfunding campagne! Om een nog beter beeld te krijgen, ga je even langs. 

Beeld: Café de Ceuvel

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons