De veelbelovende radiostem van het water

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Traditionele papieren enquêtes over belangrijke maatschappelijke thema’s kosten vaak veel tijd en geld in Uganda, vanwege de vele afgelegen gebieden en onbegaanbare wegen. Het Nederlands-Ugandese bedrijf Trac FM speelde hierop in en ontwikkelde software waarmee ‘sms-polls’ kunnen worden uitgevoerd op de radio. De radio is het populairste communicatiemiddel in Uganda en heeft een enorm bereik: wekelijks luisteren er 95% van de mensen in Uganda naar.

'We hebben contact met lokale radiostations in Peru, Tanzania en Somalië die enthousiast zijn

Trac FM heeft eerder thema’s behandeld als politiek, democratie en landbouw. Vanaf 2014 zijn de eerste pilots begonnen met water. Het krijgen van toegang tot schoon, stromend water is nog steeds een uitdaging voor veel Ugandezen. Veel mensen zijn voor de watervoorziening aangewezen op handpompen, putten, rivieren of zelfs moerassen. Vitens Evides International, Trac FM en lokale partners hebben daarom het waterprogramma ‘Wottazela’ ontwikkelt. Eén van de initiatiefnemers van het programma is Paul van Essen. Hij heeft twee jaar in Uganda aan dit project gewerkt.

Trac FMTrac FM

Wat is Wottazela precies?
“Wottazela’ betekent letterlijk ‘de stem van het water’. Het is een project waarbij burgers via de radio hun mening konden geven over waterissues. We hebben toegesneden op specifieke problemen van de regio’s Lango en Acholi. De eerste keer met Radio Wa in Lira gingen de vragen vooral over het onderhoud en beheer van watersystemen. We hebben zes vragen gesteld en in totaal hebben er 4218 mensen gereageerd per sms. Wegens dit succes, is hetzelfde uitgevoerd bij Mega FM in Gulu. Hier werden vragen gesteld over sanitatie en of men bereid is te betalen of land af te staan voor publieke voorzieningen.”

Waarom slaat dit zo goed aan onder de luisteraars in Noord Uganda?
“Veel Ugandezen hebben een telefoon. Een sms’je versturen is zo gepiept en ook is het heel normaal om elkaar te 'beepen' (bellen zonder op te nemen om te laten weten dat men in de buurt is, red.). Bovendien is het sms’en naar de radio voor hen gratis want via Trac FM zijn er een aantal sms-bundels ingekocht.”

Hoe gaat zo’n uitzending precies in zijn werk?
“Elke week stelden we herhaaldelijk een vraag aan de luisteraars en werden de multiple choice antwoorden genoemd. Naar aanleiding van die antwoorden was er een keer per maand een interactieve radioshow. De resultaten werden besproken waar de luisteraars ook weer op konden reageren. Ook werd er bijvoorbeeld uitgelegd wat de taken zijn van de verschillende organisaties die zich met water bezighouden. Zo weet men nu beter wat deze organisaties doen en weten ze bijvoorbeeld ook waar ze naar toe moeten als ze zelf graag een huisaansluiting op het waterleidingnet willen.”

Ruim 50 procent van de respondenten was ontevreden over het beheer en onderhoud van watervoorzieningen

Wat waren de opvallendste antwoorden op vragen?
“Twee resultaten in Gulu waren erg verrassend. We vroegen mensen of ze bereid zouden zijn land af te staan voor een waterinstallatie. Daar hadden we in de Acholi regio niet zulke hoge verwachtingen van omdat daar tussen 1986 en 2006 een lang conflict is geweest. Toch bleek dat veel mensen bereid waren om grond af te staan voor een publieke waterinstallatie. We vroegen ze ook of ze bereid zouden zijn te betalen voor een waterkraantje in huis of in de tuin. Ten tijde van het conflict zijn er door verschillende internationale organisaties gratis noodvoorzieningen aangelegd. Omdat veel mensen door deze tijdelijke oplossing gratis water gewend zijn, verwachtten we dat ze niet zouden willen betalen voor deze voorzieningen. Ook dat bleek juist andersom.”

Wat gebeurt er met deze schat aan informatie?
“Er werd bijvoorbeeld duidelijk dat ongeveer 50 procent van de respondenten ontevreden was over het beheer en onderhoud van de voorzieningen. We hebben daarom binnen het project ook loodgieters en elektriciens opgeleid. Zij leerden lekken repareren en hoe je illegale aansluitingen kan voorkomen. We hebben alle antwoorden weergegeven in infographics en gepresenteerd aan lokale waterbedrijven en het ministerie van water in Kampala. Het is nu aan hen wat zij verder op gaan pakken.”

Kan dit ook op grotere schaal werken?
“Trac FM gaat verder met het uitzenden van poll questions in andere delen van Uganda en heeft nu ook contact met lokale radiostations in Somalië, Tanzania en Peru die enthousiast zijn. Ik denk dat het ook in Nederland zou kunnen werken. Kijk maar naar het succes van televoting bij bijvoorbeeld Idols, The Voice of Holland en het Eurovisiesongfestival. Ook in Nederland luisteren nog veel mensen naar de radio.”

Paul van Essen is projectmanager voor Vitens Evides International en deelnemer aan het YEP Water programma.

[[{“fid”:”47787″,”view_mode”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_volle_breedte”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Trac FM monitoring service delivery”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”Trac FM monitoring service delivery”},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”Trac FM monitoring service delivery”,”style”:”height:327px; width:581px”,”class”:”file-file-styles-artikel-volle-breedte media-element”}}]]

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons