Brood van brood

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Piet Paaltjenspad 9 lijkt op het eerste gezicht een normaal rijtjeshuis. Alleen de zwarte schermen aan de voorkant van het huis verraden dat er meer aan de hand is. ‘Iedereen mag onze broodvergister gebruiken’, staat er in grote rode letters op. Eenmaal binnen is direct duidelijk dit geen gewoon woonhuis is. In de kamer naast de deur staan enkel een gasfornuis en grote tafel. Het kamertje daarachter is precies groot genoeg voor een enorm apparaat.

‘Kijk, hier wordt een mengsel van water en brood tot pulp gemalen’, legt medewerker van ontwerpers- en kunstenaarsnetwerk Cascoland Katy Streek (32) uit, terwijl ze op een soort ijzeren ketel wijst. En dan, gaat ze verder, ‘wordt de pulp naar een andere ruimte gepompt, waar het gemengd wordt met bacteriën. Het gas dat daaruit ontstaat, gaat vervolgens naar de gaszak en die is weer aangesloten op het fornuis.’

Volgens de koran is brood heilig: brood mag niet in de vuilnisbak belanden, maar moet worden teruggegeven aan de aarde. Daarom strooiden Islamitische bewoners in de Amsterdamse Kolenkitbuurt hun brood uit op straat of in de tuin. Niet handig, want er kwamen ratten en allerlei ander ongedierte op af. Het stadsdeel zette speciaal voor oud brood bedoelde containers door de hele wijk. Het brood zou vervolgens worden verwerkt tot dierenvoedsel of plantenmest. Maar kunstenaarscollectief Pink Pony Express, dat zich bezighoudt met maatschappelijke vraagstukken in de publieke ruimte, ontdekte vorig jaar dat het stadsdeel geen woord hield. De kunstenaars reden achter de wagen aan die de bakken op kwam halen en ontdekten dat het brood gewoon bij het restafval gegooid werd.

Het kunstenaarscollectief liet het er niet bij zitten en ging op zoek naar een oplossing. Samen met Enki Energy, een bedrijf dat gespecialiseerd is in vergisting van organisch afval, bouwden ze een installatie die oud brood direct zou kunnen omzetten in gas. Deze mini-installatie was vorig jaar tijdens de Pink Pony Express- tentoonstelling Supernatural te zien. Een jaar later besloot Cascoland de broodvergister met hulp van Amsterdam Energie écht te gaan bouwen.

Half maart werd de broodvergister in de Amsterdamse Kolenkitbuurt officieel in gebruik genomen. De vergister kan tien kilo brood per dag verwerken tot drieduizend liter biogas. Sinds een aantal weken wordt er in ieder geval elke dinsdag door buurtbewoners gekookt op gas van de broodvergister. Ook kunnen bewoners elke dag hun eigen brood komen afbakken.

‘De vlammen zijn veel sterker’, antwoordt Hilly Hek (43) op de vraag of ze tijdens koken het verschil heeft gemerkt tussen biogas en aardgas. Vandaag staat er pindasoep op het menu voor de buurt, Hilly's eerste maaltijd op het gas van de broodvergister. ‘Ik had nooit gedacht dat je van brood gas kon maken’, zegt ze lachend. Ondertussen komen buurtbewoners één voor één een kopje halen. De Surinaamse Michael Jardine (64) denkt dat er sinds een jaar minder oud brood door de wijk slingert. ‘Het is écht netter’, zegt hij. Maar dat de bewoners hun brood in hun tuin of straat gooiden, begreep hij wel. Sterker nog, zelf maakte hij zich er ook nog wel eens schuldig aan. ‘Surinamers gooien nooit brood weg’, legt hij uit. ‘Dat gaat tegen ons geloof in. Het is toch het eerste avondmaal.’

Voorlopig wordt het gas van de broodvergister alleen gebruikt voor het afbakken van brood, maar Cascoland medewerker Fiona de Bell (45) sluit niet uit dat er in de toekomst een hele bakkerij mee draaiende wordt gehouden. ‘We zijn aan het onderzoeken wat de mogelijkheden zijn”, legt ze uit. “We denken ook aan een meerdaagse afhaalservice voor buurtbewoners die niet meer goed voor zichzelf kunnen zorgen.’

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons