"Alleen al in mijn eigen winkel is de verkoop van de Palestijnse olijfolie sinds het uitbreken van het conflict in Gaza verviervoudigd," vertelt Rens van den Bulck eigenaar van natuurvoedingswinkel Riodebio in Utrecht en importeur en distributeur van biologische producten waaronder de Palestijnse olijfolie van Canaan. "Klanten zeggen vaak: ‘Ik voel me zo machteloos. Ik ben blij dat ik door het kopen van deze olie iets kan doen voor de Palestijnen’." Dat de olie niet in Gaza maar op de Westoever wordt geproduceerd doet niet af aan de populariteit van het product. "In een jaar tijd heb ik 800 flessen verkocht waarvan een groot deel sinds het uitbreken van het recente conflict. Voor een dure olijfolie is dat veel. Ik merk ook dat veel winkeliers makkelijker overstappen op deze olie sinds het conflict in Gaza weer is opgelaaid."
 |
| Nasser Abufarha, Foto: Canaan |
De drijvende kracht achter de export van de biologische fairtrade olijfolie die in Nederland te koop is, is Nasser Abufarha. Deze boerenzoon uit Al Jalama, een dorpje vlakbij Jenin, besloot nadat hij 15 jaar in de Verenigde Staten had gewoond, iets terug te doen voor zijn geboortestreek. Geïnspireerd door het succes van fairtrade koffie besloot hij dit concept op olijfolie toe te passen omdat olijven een belangrijk product zijn voor Palestijnen. Palestijnse olijfolie kent een traditie van duizenden jaren. Olijven komen oorspronkelijk uit Palestina. Er zijn zelfs olijfpersen gevonden van 3000 jaar oud.
Toekomstperspectief
In Palestina staat de olijfboom voor vrede en hoop. Het is dan ook wrang dat de Palestijnse boeren nu met hekwerken, scheidingsmuren en checkpoints met gewapende soldaten worden geconfronteerd. Sinds de bezetting van de Westelijke Jordaanoever in 1967 is de situatie van veel boeren achteruit gegaan. Boomgaarden werden vernietigd of oogsten gestolen door kolonisten. Door de bouw van de Israëlische veiligheidsmuur kunnen veel boeren niet meer bij hun boomgaarden komen en is het lastig geworden om hun olie te exporteren. Canaan, de organisatie van Abufarha, probeert de negatieve spiraal waar de boeren in terecht waren gekomen, te doorbreken. Hij wist de kleine coöperaties van olijfboeren ervan te overtuigen om zich te verenigen en om hun olijfolie volgens biologische richtlijnen te verbouwen. In ruil daarvoor krijgen ze een hogere prijs voor hun product. Inmiddels zijn ruim 1700 boeren bij Canaan aangesloten. Een deel van de winst van Canaan wordt gebruikt om Palestijnse jongeren een toekomstperspectief te geven door middel van studiebeurzen. Ook is Abufarha bezig om een toeristenproject op te zetten.
Van den Bulck: "Mensen kunnen zo met eigen ogen zien onder wat voor omstandigheden de bevolking van de Westoever moet leven en werken. Ik weet zeker dat de inwoners van Jenin dolblij zullen zijn met de buitenlandse bezoekers. Ik ben er zelf een paar keer geweest en ik werd regelmatig door onbekende mensen op straat bedankt dat ik daar was. De mensen voelen zich zo in de steek gelaten."
Commercieel interessant
 |
| Foto: Canaan |
Toen Van den Bulck twee jaar geleden in contact kwam met Abufarha, had hij zelf niet ontzettend veel met de Palestijnse zaak. "Ik was er wel bij betrokken maar het conflict tussen de Palestijnen en Israëliërs deed me niet meer dan andere nare conflicten in de wereld zoals bijvoorbeeld in Congo. Ik zocht gewoon een goed product met een interessant verhaal. Toen ik Abufarha op een beurs sprak, dacht ik ‘dit is commercieel interessant’. De Palestijnse zaak leeft immers in Nederland."
Inmiddels is Van den Bulck na meerdere bezoeken aan de Westoever meer betrokken geraakt bij het lot van de olijfboeren. "Ik heb veel respect voor Abufarha. Hij klaagt nooit over de problemen die hij ondervind met het exporteren van zijn olie. Het enige dat ik weet is dat hij niet alleen een plan B heeft voor het geval er een kink in de kabel komt maar ook een plan C, een plan D en een plan E. Dat zegt wel iets over hoe moeilijk het is om vanuit de Palestijnse gebieden handel te drijven."
Joodse mecenas
Leuk detail is overigens dat de grootste afnemer van de Palestijnse fairtrade olie een Joodse zakenman uit de Verenigde Staten is. Dr. Bronner, een bekende fabrikant van biologische zeep, garandeert een afname van 100.000 liter olie per jaar. Hij heeft ook betaald voor de biologische certificering van de olie.
Bekijk hier een filmpje van Dr. Bronner over de fairtrade olie:
