Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
“Kun je voor mij ook een kopje inschenken, schat?”, vraagt mijn partner met de zachtmoedige stem waarop ik verliefd ben geworden. Zijn ogen blijven gericht op de misdaadserie Power. Ik had net aanstalten gemaakt om voor mijzelf nieuwe thee te halen. Terwijl mijn handen naar de andere lege kop op tafel bewegen, voel ik een golf van weerstand in mijn maag opkomen. Met tegenzin sjok ik naar de keuken. Als ik weer op de bank plof en hij opschrikt uit zijn concentratie, lacht hij en geeft me een kus op mijn voorhoofd.
“
Een meisjeskind stelt zich te allen tijde dienstbaar op; iets waar haar opgroeiende broers zich nauwelijks druk om hoeven te maken
‘Umwana w’umukobwa’, zo leerde ik vroeger, was de term voor een voorbeeldig Rwandees meisje. Letterlijk vertaald betekent het niet meer dan ‘meisjeskind’. Maar erna volgt vaak een zin die iets zegt over de normen waar het meisjeskind aan gehouden is. Op zondag wordt ze niet pas om twaalf uur wakker, maar al voordat de eerste wekker gaat. Ze ontfermt zich over de afwas of het ontbijt, zeker als ze ergens te gast is. Als haar ouders zelf gasten over de vloer hebben – wat zowat elk weekend het geval kan zijn – dan helpt ze haar moeder in de keuken, liefst direct nadat ze uit school komt. Een meisjeskind stelt zich te allen tijde dienstbaar op; iets waar haar opgroeiende broers zich nauwelijks druk om hoeven te maken.
“
Er is altijd een verschil geweest tussen de verwachtingen van de mannen in mijn omgeving en van mij
‘Mannen van kleur, help je moeder eens in het huishouden, probeer je eens in te leven in je zus, strik je eigen veters’, tweette Aminanta Minte, producent bij radio FunX en oprichter van mediaplatform
Alien Mag onlangs. Het was alsof ze de zin regelrecht uit mijn gedachten voorlas. Er is altijd een impliciet verschil geweest tussen de verwachtingen die rustten op de mannen in mijn omgeving en op mij. Als een van mijn broers op zondagmiddag wakker werd uit zijn incidentele winterslaap, dan was hij simpelweg een lui kind. Deed ik hetzelfde, dan werd ik een lui meisje genoemd; teken van mijn onbekwaamheid als de vrouw die ik nog lang niet was.
Ik vraag me soms af in hoeverre de micro-agressie die we als kind moeten slikken, later een rol speelt in de manier waarop we liefde en genegenheid beleven. Relaties bestaan niet in een vacuüm, ze zijn onderdeel van een bredere maatschappelijke context. Zelf heb ik een aversie tegen dienstbaarheid. Koken, poetsen en andere huishoudelijke taken voer ik met liefde uit, behalve als ze in dienst staan van een ander. Zodra zich een gelegenheid voordoet waarin ik mij dienstbaar moet opstellen tegenover een man, jeukt het aan mijn ziel.
Ik bedenk me dat het meisjeskind voor altijd gastvrouw is. Vanaf haar jonge leeftijd tot aan haar rol als moeder, tante of oudere, voert ze een eeuwig schouwspel op van onthaal.
Dit artikel verscheen eerder in OneWorld-magazine.
