Column

Basiszorg laat je niet crowdfunden

Als je ziek wordt, of een beperking hebt, kun je rekenen op hulp van de verzorgingsstaat. Toch? Nou, nee. Asha ten Broeke legt uit hoe er steeds meer gaten vallen in dat vangnet en dat liefdadigheid die gaten alleen maar bedekt.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Waarom ga je niet iets met crowdfunding doen?’, vraagt een vakgenoot me. Ik heb net op Twitter verteld hoe ik, als onverzekerde zzp’er, mijn inkomen door ziekte heb zien dalen van bijna een halve ton per jaar naar minder dan het minimumloon. De vakgenoot denkt dat ik met crowdfunding dat inkomensverlies deels zou kunnen goedmaken. Geen onsympathiek idee, en toch twijfel ik. Het is niet dat ik te trots ben om mijn hand op te houden. Maar er schuurt iets. Ik weet alleen nog niet precies wat.

In mijn omgeving zie ik ze steeds vaker langskomen: crowdfundingsacties voor iemand met een ziekte of beperking. Een kennis heeft dankzij zo’n inzameling eindelijk een rolstoel die lekker zit. Een vriendin met een progressieve zenuw-spierziekte kan zonder zorgen over de eigen bijdrage een traplift laten installeren die wél in haar huis past. Collega Harriët Duurvoort schreef in de Volkskrant een column over Sonja, een alleenstaande moeder met ongeneeslijke kanker en schulden, die graag nog een keer met haar kinderen naar het Burning Man-festival zou gaan. Binnen een dag was het benodigde bedrag ingezameld.

Het ontroert me: hoe gul men geeft, hoe dat een zwaar leven iets lichter maakt, omdat in elk geval de financiële lasten nu even door vele schouders worden gedragen. En toch, en toch.

Een passende traplift of comfortabele rolstoel is geen luxe; het zorgt ervoor dat mensen kunnen bewegen

Duurvoort schrijft in haar column dat Sonja in de schulden raakte nadat ze door ziekte niet meer zoveel kon werken. En dan: ‘Het is absurd dat we in onze verzorgingsstaat geen vangnet hebben voor iemand als Sonja.’ Dat is het, denk ik, dát is wat er aan me knaagt. Een passende traplift of comfortabele rolstoel is geen luxe; het zorgt ervoor dat mensen kunnen bewegen. Een inkomen bij ziekte is geen bonus; het zorgt ervoor dat mensen kunnen eten. Dit zijn basisbehoeften die gewoon volledig vergoed zouden moeten worden. Het is hartverwarmend wanneer vrijgevige mensen willen inspringen als die vergoeding uitblijft. Maar tegelijkertijd bedekt deze mantel der liefde de onacceptabele gaten die er zijn gevallen in ons maatschappelijk vangnet.

Je kunt liefdadigheid niet opeisen

En dan is er nog dit: een gift is geen recht. Je kunt liefdadigheid niet opeisen, je moet afwachten wat je gegeven wordt. En wat als je aandoening chronisch is, en na een poos is het nieuwtje eraf? Of wat als je weinig vrienden hebt? Crowdfunding kan prachtig zijn, maar wanneer het van basiszorg een meritocratie1 maakt, is het niets meer dan een soort ‘recht van de sterkste’. Of, accurater, ‘het recht van de populairste’.

Zoals voor zoveel dingen in onze neoliberale samenleving geldt dan: het werkt fantastisch als je toevallig iemand bent voor wie het werkt. Maar voor de anderen is er niet genoeg. En dat hoort ook te schuren.

Deze column verscheen eerst in OneWorld-magazine.

Zorgconsument

Prikkelterreur

  1. Een maatschappelijk systeem dat niet draait om rechten maar om beloning voor prestatie. ↩︎

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons