Hoewel de bodem van Zambia vol zit met schatten als goud, zilver, koper, kobalt, zink en smaragden, is Zambia toch een van de armste landen ter wereld (zie kader). De inkomsten uit de grondstoffen van Zambia komen nauwelijks in de Zambiaanse staatskas terecht. Dat komt omdat Zambia mijnbouwbedrijven belastingvoordelen biedt in ruil voor investeringen (zogenaamde tax holidays) en mijnbouwbedrijven nauwelijks arbeidskosten hebben omdat het merendeel van de arbeiders op afroepbasis werkt tegen slechte arbeidsvoorwaarden.
|
Armoede in Zambia Hoewel de grondstofprijzen op dit moment de lucht in schieten is Zambia steeds een van de armste landen ter wereld. Het Zuidelijk Afrikaanse land bungelt zelfs onderaan de Human Development Index van de UNDP op plaats 165. De gemiddelde levensverwachting in Zambia is 40 jaar. Één op de tien kinderen sterft er voor het vijfde levensjaar, 42 procent van de bevolking heeft geen toegang tot schoon drinkwater. Vooral het gebrek aan onderwijs, gezondheidszorg en een goede infrastructuur, gericht op watervoorziening, huizen en wegen is een groot probleem in Zambia. |
BelastingverhogingPer 1 april gaat daar iets aan veranderen. Dan krijgt de mijnbouwindustrie een belastingverhoging van 25 procent naar 30 procent. Het aandeel in de opbrengst van kopermijnen (mineral royalty rate) ten bate van de Zambiaanse regering wordt verhoogd van 0,6 procent naar 3,0 procent. Minister van financiën Ng’andu Magande heeft ook andere maatregelen genomen om de nationale economie te stimuleren. Om het toerisme een oppepper te geven krijgen toeristische bedrijven een vrijstelling van BTW. Voor consumenten wordt de BTW (VAT) verlaagd van 17,5 procent naar 16 procent. Voor arbeiders met het laagste salaris (met een inkomen tot 600.000 K per maand = 108 euro) komt er een belastingkwijtschelding.
Door het strengere belastingregime vloeit in 2008 415 miljoen dollar terug in de Zambiaanse staatskas. Dit geeft de regering meer armslag om de armoede te bestrijden. De internationale gemeenschap en de Wereldbank zijn dan ook blij met de nieuwe Zambiaanse belastingwetgeving.
Nederlands tintje
Aan de belastingverhoging zit een Nederlands tintje. Het Nederlands Instituut voor Zuidelijk Afrika (NiZA) heeft haar partnerorganisaties Caritas Ndola (Catholic Commission for Justice, Development and Peace) en de Copperbelt University, afdeling Economie ondersteund in het uitvoeren van onderzoeken naar de oneerlijke verdeling van de mijnopbrengsten. Hierdoor is de druk op de Zambiaanse regering opgevoerd met als resultaat de invoering van een nieuwe belastingregeling per 1 april.
