Achtergrond

Particulier belegt nu ook in windmolens of bank in ontwikkelingsland

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Het FMO Privium Impact Fund bestaat nog maar sinds juni en toch is er al voor zo’n $ 40 miljoen in belegd. Ruim 30 miljoen daarvan is alweer geïnvesteerd: in 15 projecten waarin tussen de 1 en 2.5 miljoen dollar werd geïnvesteerd. “Wat we hiermee willen bereiken is het creëren van banen en het voorzien in schone energie. Daarmee vermindert de CO2-uitstoot,” zegt vertelt Mark Baak, de beheerder van het fonds namens Privium, op zijn kantoor op de Amsterdamse Zuidas.  

Ontwikkelingsbank FMO kiest de projecten waarin wordt geïnvesteerd uit. Het zijn allemaal projecten waarin FMO zelfstandig het grootste deel financiert, en het nieuwe fonds een percentage bij legt. “Wij willen wereldwijd een leidende impact investeerder zijn,” zegt Nic Wessemius van FMO. “En als je een leider wil zijn, dan moet je ook volgers hebben. We willen in 2020 onze impact te verdubbelen en zoeken daarom samenwerking met andere partijen, zodat we meer geld kunnen investeren.”

Die andere partijen willen wel. “Om te investeren in opkomende markten heb je bijzonder veel expertise nodig,” zegt Solange Rouschop van ABN AMRO. “FMO heeft een track record van 40 jaar op dit gebied en dus is het zinvol om hierin met hen samen te werken.”

ABN AMRO is niet de enige partij die samen met FMO een fonds begonnen is. ACTIAM zette in 2013 het Actiam FMO SME Finance Fund op. “Die samenwerking is buitengewoon goed gelopen,” vertelt Theo Brouwers van ACTIAM. “Zowel het financiële resultaat en de impact zijn goed. Ik verwacht dat Privium ook succesvol gaat worden.”

ACTIAM’s fonds beslaat nu zo’n 150 miljoen euro. “Afgezet tegen ons totaal beheerde bedrag van 55 miljard euro is dat een relatief klein deel,” aldus Brouwers. “Onze klanten zijn pensioenfondsen en die hebben ook een maatschappelijke rol. Wanneer wij hen kunnen helpen om te investeren in markten waar ze dat anders niet zouden durven dan denk ik dat je echt verandering in de wereld kan brengen. Bijvoorbeeld door te investeren in energieprojecten of banken die het midden- en kleinbedrijf van financiering voorzien.”

In tegenstelling tot ACTIAM stelt ABN AMRO haar fonds juist beschikbaar aan particuliere beleggers. In eerste instantie aan een kleine groep. “Op dit moment kunnen alleen onze private banking klanten instappen. Dan heb je het over klanten die minimaal een half miljoen euro bezitten,” legt Rouschop van ABN AMRO uit.

Toch is dit een belangrijke ontwikkeling, stelt Nic Wessemius van FMO. “Dit is ons eerste fonds waar particulieren in kunnen stappen; we noemen dat een retail fonds. We zien hierin een groot potentieel. Het gaat nu nog om een beperkt clubje binnen ABN AMRO, maar denken dat dat zich wel gaat ontwikkelen.” Rouschop van ABN AMRO beaamt dat: “We streven er naar dat op termijn iedere particuliere klant van ABN AMRO kan gaan impact beleggen.” 

De bank als goedheiligman

Straks kan Nederlands spaargeld dus belegd worden in een windmolen in Costa Rica of in een middelgrote bank in Tanzania. Maar dat geld moet op zeker moment natuurlijk ook weer worden terug betaald. Mèt rendement. Zorgt dat er niet voor dat het Westen rijker wordt en de opkomende markt uiteindelijk met minder geld achterblijft?

Mark Baak denkt goed na over deze vraag. “Het is waar dat er een financiële afhankelijkheid is. Daarom wordt bij ons aangeklopt voor financiering. Het Westen is oneindig veel rijker dan alle landen waar we in investeren.” Hij duikt de geschiedenis in. “Vroeger werd er veel gedoneerd. Geld werd gegeven van het rijke Westen aan ontwikkelingslanden. Nu doen we het, in plaats van weggeven, op een commerciële manier. Dat is ook een manier om te helpen. Wat je niet wilt is afhankelijk van leningen zijn, maar wat je zeker ook niet wilt is afhankelijk van donaties zijn. Met een lening kan je jezelf ontwikkelen.”

De windmolens in Costa Rica worden gebruikt als praktijkvoorbeeld. “Natuurlijk is er rendement voor degene die uitleent, maar dat betekent niet dat degene die leent erop achteruit gaat. Stel je leent 100 miljoen euro uit en daarvan worden windmolens neer gezet die 8% rendement opleveren. Dan geven ze daarna 4% terug aan ons – maar de andere 4% blijft bij de lenende partij. Bovendien is er meer duurzame energie bijgekomen,” aldus Baak.

De net afgetreden CEO Nanno Kleiterp van ontwikkelingsbank FMO schreef bij zijn afscheid het boekje ‘Banking for a better world.’ FMO stelt steeds beter in staat te zijn om te meten en te rapporteren hoeveel banen en CO2-reductie haar investeringen opleveren. Ook Mark Baak refereert aan het boek van Kleiterp. Realiseert hij zich dat het beeld van de bankier als redder van de wereld nog een lange weg te gaan heeft? “Uiteraard is er een bepaald beeld ontstaan nadat mensen excessen in het bankwezen gezien hebben. Dus de publieke opinie is erg anti-banken. Toch richt die kritiek zich niet op de lokale bank die de slager op de hoek financiert. Dat is precies wat wij via die leningen nu doen: financieren van banken die op hun beurt weer de leningen verstrekken aan het MKB in ontwikkelingslanden. En op die manier de economie stimuleren.”

Verschuiving van geldstromen

“Als bank zijn we overtuigd van het belang van impact beleggen,” stelt Solange Rouschop van ABN AMRO bank. “Bovendien zijn klanten er erg in geïnteresseerd. Dit is een asset class met bestaansrecht.” Impact beleggen gaat een stap verder dan duurzaam beleggen, in de ogen van ABN AMRO. Daarnaast is er ook nog het ‘traditionele’ beleggen. “Je kan in principe zo duurzaam beleggen als je zelf wil,” besluit Rouschop. “Wie wil investeren in bedrijven als Shell kan dat ook gewoon nog doen. We zeggen niet: de-investeer volledig uit fossiele brandstoffen. Als iedereen dat tegelijkertijd zou doen dan stort de wereldeconomie in. Wat we wel zeggen is: realiseer je dat er nu ook de mogelijkheid is om aan impact investeren te doen.” 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons