Op zoek naar de Afrikaanse Skype en Blendle

Wereldwijd proberen jaarlijks zo’n 300 miljoen mensen nieuwe bedrijven te starten. Een groot deel komt nooit van de grond, een paar worden een groot succes. De bekendste voorbeelden komen ongetwijfeld uit Silicon Valley: Google, Facebook, eBay. Ook kan je wellicht een paar Europese start-ups noemen, bijvoorbeeld Skype, Spotify en Zalando. In Nederland hebben we WeTransfer, Blendle en Peerby.
En voorbeelden uit Afrika? Wat denk je van Jumia, Ushahidi, iROKO Partners en Saya Mobile. Ook al ken je ze nu nog niet, misschien komt daar over een paar jaar wel verandering in.

Groeimarkt
Deze week werd een jaarlijkse conferentie van privé-investeerders uit heel Europa in Nederland gehouden. Het thema dit jaar:   'Mondiale succesverhalen in Europa, het Midden-Oosten en Afrika’. Is Afrika een interessante groeimarkt voor investeringen in start-ups? Dat vroeg ik aan de leiders van het Europese EBAN-investeerdersnetwerk en van een nieuw initiatief dat dit jaar gelanceerd wordt, het Afrikaanse privé-investeerdersnetwerk ABAN.

Landgrenzen
“Je kunt geen mondiaal succes worden als je je maar op één continent richt”, zegt Candace Johnson, President van EBAN. De Amerikaanse, nu gevestigd in Frankrijk, heeft zelf vijf succesvolle internationale telecombedrijven opgezet die samen meer dan 13 miljard euro waard zijn. Eén van haar bedrijven heeft in het Scandinavische online telefoniebedrijf Skype geïnvesteerd toen dit nog een kleine start-up was.
Baybars Altuntas, vice-president van EBAN, vult aan: “Door de internetrevolutie zijn landgrenzen minder bepalend geworden voor ondernemers. De markt is voor ondernemers mondiaal geworden.” Atluntas is een grote Turkse ondernemer, president van de Turkse vereniging van privé-investeerders en een van de ‘dragons’ in de Turkse versie van het tv-programma ‘Dragon’s Den’.

“Mondiale successen komen soms uit Europa, soms uit het Midden-Oosten, soms uit Afrika”, zegt Altuntas. “Vorig jaar was het EBAN-congres in Dublin in Ierland en daar vroegen onze leden om naar nieuwe markten te kijken voor meer investeringskansen.” Zo kwam Altuntas op het evenement DEMO Africa terecht, waar jaarlijks Afrikaanse innovaties gepresenteerd worden. “Afrika is een interessante opkomende markt voor ons, maar om eerlijk te zijn wisten we er nog niets van.”
Candace Johnson vertelt dat EBAN heeft ondersteund bij de totstandkoming van het MENA Angel Network en African Business Angel Network: “Er is zo veel talent in deze landen en zo veel collega’s waar we mee samen kunnen werken.”

Tomi Davies, voorzitter van African Business Angel Network, geeft aan er veel belang aan te hechten Europese investeerders te ontmoeten. “We willen hier laten weten dat Afrika open staat voor privé-investeerders en dat er serieuze kansen liggen, ook om samen met lokale investeerders in Afrikaanse bedrijven te investeren. Veel mensen weten niet dat het veld van private investeringen in Afrikaanse bedrijven in de afgelopen drie jaar veel groter is geworden, dat willen we graag aan onze Europese en Amerikaanse collega’s laten weten. Ook in Afrika hebben we netwerken van prive-investeerders, en die staan zeer open voor samenwerking met anderen.”

Davies is ICT-expert die bij verschillende grote bedrijven heeft gewerkt zowel in Nigeria als in de VS en Groot-Brittannië. Davies is medeoprichter van het Lagos Angel Network, werkt in Nigeria en woont in London. Hij vertelt dat startup-investeringen in Afrika zich snel ontwikkelen: “Vijf jaar geleden bestond het Lagos Angels Network bijvoorbeeld nog niet, in het afgelopen jaar zijn we gegroeid naar 25 leden en hebben we vier investeringen gedaan. Hetzelfde gebeurt nu in Kenia, in Senegal, door heel Afrika. En vandaag wil ik bekendmaken dat er zojuist een Rwandese investeerdersclub is opgericht.”

ABAN, het Afrikaanse Business Angel Netwerk, is een nieuw initiatief om al deze netwerken te verbinden en te versterken. “Het doel is om de Afrikaanse organisatie te worden die investeerdersnetwerken over het hele continent helpt succesvol te worden”, zegt Davies.
“Deze week is ABAN ook als rechtspersoon geregistreerd, in Mauritius. Ons eerste evenement is een investeerdersforum dat we in september organiseren bij DEMO Africa in Lagos in Nigeria. We willen ervoor zorgen dat elke grote stad in Afrika zijn eigen investeerdersclub krijgt. En we willen voor het eind van volgend jaar het eerste ABAN Congres organiseren.”

Lokale contacten
Afgaand op de initiatieven van investeerders binnen en buiten Afrika, zouden investeringen in Afrikaanse start-ups de komende jaren flink kunnen gaan groeien. Tomi Davies waagt zich niet aan voorspellingen, maar Baybars Altuntas wil wel kwijt dat hij in een paar jaar investeringen van Europese prive-investeerders verwacht te zien in Afrikaanse start-ups. Volgens hem is dit gunstig voor de ondernemers en investeerders, maar ook voor de wereld als geheel. Een nieuwe start-up creëert immers gemiddeld drie nieuwe banen, rekent hij voor, en na een jaar tien. “Het grootste deel van de mondiale economie komt neer op mkb-bedrijven, en meer dan de helft op start-ups. Door ontwikkeling van deze bedrijven gaan we er volgens hem allemaal op vooruit.” Over ABAN voegt hij toe: “Wij hebben nu een adres om mee samen te werken in Afrika, dat is belangrijk voor ons. Je kunt niet investeren zonder lokale contacten.”

Positieve kracht
Ten slotte hebben beide netwerken nog een boodschap voor critici die twijfelen of private investeerders te veel door eigenbelang en winst worden gedreven. Candace Johnson legt uit dat veel EBAN-leden ‘impact-investeerders’ zijn, die goed kijken naar de bijdragen van bedrijven aan werkgelegenheid, duurzaamheid en meer. Maar ze benadrukt vooral dat de organisatie privé-investeringen sowieso als positieve kracht ziet. “Als wij investeren, investeren we ons geld maar ook ons netwerk, onze ervaring en expertise, en we willen – net als de ondernemers – een positieve verandering teweegbrengen in de wereld.”

Tomi Davies van ABAN besluit: “Wat ik zie is dat zowel investeerders als ondernemers zich echt op ontwikkeling richten. Te lang is Afrika ontvanger van ‘hulp’ geweest die het continent niet heeft ontwikkeld. Afrikaanse ondernemers lossen Afrikaanse problemen op en creëren werk en kansen voor voorspoed. Voor zichzelf, hun maatschappij, en voor investeerders.”

Foto boven: De oprichters van Jobberman verkochten hun bedrijf vorige week voor een paar miljoen euro aan online advertentiebedrijf One Africa Media.