Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
 |
| Foto: Jeroen Kuipers |
Voor Edward Polak was de keuze niet moeilijk. Toen hij op vakantie was in Suriname, realiseerde hij zich dat daar ook honden waren en dus ook hondenvoer nodig was. “In Nederland werkte ik al met hondenvoer, dus mijn gat in de markt had ik snel gevonden.” Inmiddels is Polak al weer zeven jaar terug in Suriname, na 23 jaar in Nederland te hebben gewoond. “Uiteindelijk wil bijna iedere Surinamer terug, maar er zijn er maar weinig die de stap daadwerkelijk nemen.”
Eigen recept
In een buitenwijk van Paramaribo runt Polak Edje`s Dogfood, en levert hij hondenvoer aan winkels en aan individuele klanten. Op zijn ruime erf lopen zes gevaarlijk uitziende honden rond. “Ja, ze bijten wel hoor.” “Twee van hen hebben net puppies gekregen. “Die geef ik weg. In Suriname heeft ieder gezin wel een hond.” Onder een mangoboom staat een bestelbusje, volgeladen met de gele hondenvoerzakken van Edje`s Dogfood. “Er zijn honden genoeg in Suriname, maar ze moeten je voer natuurlijk wel lusten.” Volgens Polak is dat met zijn voer geen probleem. De ingrediënten voert hij uit Nederland in. Zijn eigen recepten mengt hij in Suriname. “Bij mij is de prijs-kwaliteitverhouding goed. En de naam van mijn bedrijf ligt lekker in de mond, dat is ook belangrijk.”
|
Uiteraard gaat een bedrijf opzetten in Suriname niet altijd van een leien dakje. De Wereldbank publiceerde onlangs haar `Doing Business 2008`-studie, waaruit bleek dat Suriname één van de meest trage landen wereldwijd is wanneer het gaat om het aanvragen van een rechtspersoon zoals een nv of een andere bedrijfsvorm. “Dat kan meer dan 100 dagen duren”, volgens Budel. “En dan zijn er ook problemen met corruptie.”
|
Edward Polak werd bij het opzetten van zijn bedrijf ondersteund door Suritrust, een Surinaamse organisatie die samenwerkt met Intent (International Enterprise) in Den Haag. Intent heeft vestigingen in onder meer Marokko, Ghana, Turkije, Curaçao, kortom landen met een grote groep inwoners in Nederland. “Voordat de toekomstige ondernemers definitief naar Suriname remigreren, worden ze in Nederland gescreend en getraind. Daarna komen ze vier tot zes weken hier naartoe om marktonderzoek te doen”, vertelt directeur Dubel van Suritrust in zijn geklimatiseerde kantoor in de binnenstad van Paramaribo. “Wanneer ze eenmaal de knoop hebben doorgehakt, krijgen ze hier de eerste tijd een bedrijfsadviseur.”
Inmiddels heeft Suritrust meer dan veertig bedrijven tijdens hun opstartfase succesvol begeleid. De branches waarin de ondernemingen actief zijn, lopen zeer uiteen. Budel: “We hebben verffabrieken ondersteund, slagerijen, kapperszaken. Een zeer succesvol bedrijf is ook uitzendbureau Flexibel. Daar halen ook wij zelf ons tijdelijk personeel vandaan.”
 |
| Foto: Daphne Pater |
Gaten in de markt
Ondanks de praktische problemen remigreren steeds meer Surinamers naar hun geboorteland. In 2006 liep de remigratie op tot 1388 personen. Hoe kijken Surinamers tegen deze remigranten aan? Budel: “Sommigen komen met een zeer zakelijke, directe aanpak naar Suriname terug. Op Surinamers kan dit gedrag dan nogal grof overkomen. Daar zijn we gewoon niet aan gewend.” Volgens Budel is het belangrijk dat beide partners achter het remigratie besluit staan. “In het begin kunnen de remigranten met weerstand en aanpassingsproblemen te maken krijgen. Wanneer beide partners dan niet achter het besluit staan, krijg je snel spanningen.”
In het algemeen zijn er echter mogelijkheden genoeg voor ondernemende Surinamers met een groot verlangen naar hun vaderland. Budel: “Suriname is een land in ontwikkeling. De economie groeit met ongeveer vijf procent per jaar. Het land zit vol met gaten in de markt.”
