In Pakistan en in Indonesië eisen radicale moslims de dood van twee strijdlustige wereldverbeteraars: de gouverneur van Jakarta en de zoon van de doodgeschoten Pakistaanse politicus Salman Taseer. Stop de blasfemiewet. Laat je niet uitspelen door machtswellustelingen. Het verbod op godslastering heeft niets met religie van doen.
Ik reis deze dagen tussen mijn oude stad Jakarta en Islamabad waar ik tegenwoordig woon. In het nieuwe jaar hoop ik op verfrissende geesten. Maar ik tref zogenaamde boze moslims aan die in de Indonesische hoofdstad het hoofd van gouverneur Basuki Tjahaja Purnama eisen, en in Pakistan zien extremisten graag dat Shaan Taseer, de zoon van de voormalige gouverneur Salman Taseer, net als zijn vader wordt doodgeschoten.
Meer dan schokkend noem ik de zaak tegen Shaan. Zijn vader werd vermoord door zijn lijfwacht met maar liefst 20 kogels op een doordeweekse dag op straat. Omdat Salman het opnam voor de ongeletterde vrouw Asia Bibi. Ze kreeg 7 jaar geleden de doodstraf. Tijdens een ruzietje met twee moslimvrouwen op het land zou ze iets naars over de profeet Mohammad hebben gezegd. Waar ging het over? Een dorstige Asia dronk water uit een kopje van een moslim. Dat mag niet. Een woordenwisseling brak uit. Haar dochter ontkent dat haar moeder de profeet zou hebben beledigd. Het blijft een haperend verhaal. Het duurde dagen eer de vrouwen onder druk van een radicale geestelijke bij de politie aangifte gingen doen.
Salam Taseer zocht Asia Bibi op in de gevangenis en eiste tijdens een persconferentie in haar aanwezigheid dat deze omstreden godslasteringwet zou worden afgeschaft. Taseer maakte duidelijk dat de wet wordt misbruikt om met vijanden af te rekenen. De gouverneur pleegde blasfemie, vonden radicale moslims. De lijfwacht die Taseer doodschoot is een martelaar.
Geen liberale Pakistaan durft op te staan. Bang om doodgeschoten te worden.
Geen liberale Pakistaan durft op te staan. Bang om doodgeschoten te worden. Slechts een klein groepje extremistische moellahs houdt het land in de greep. Politiek hebben ze niets te zeggen. Tijdens de verkiezingen stemt nog geen 5 procent op hen. Via de luidspreker van de moskee hebben ze de macht. Bijna niemand kent de in het Arabische geschreven Koran. 52 procent van het volk kan slechts lezen en schrijven. Een Pakistaan maak je alles wijs. Terwijl blasfemie niet eens in het heilige boek voorkomt. De profeet riep op tot tolerantie en respect.
Wie wel durft op te staan is Shaan Taseer, de zoon van Salman. Al werd zijn vader vermoord en zijn broer enkele jaren ontvoerd door de Taliban. Toch treedt hij in de voetsporen van zijn familie. Helden zijn helaas dun gezaaid. Met kerst, dat officieel niet eens in de Islamitische republiek wordt gevierd, wenste hij via sociale media iedereen een gelukkig kerstfeest en sprak hij zijn steun uit voor slachtoffers van de blasfemiewet. Niet alleen noemde hij Asia Bibi, maar ook de naam van de christelijke tiener Nabeel Masih. Hij werd afgelopen September gevangen gezet omdat hij op facebook een belediging tegen moslims zou hebben gesteund. Zijn ‘like’ is nooit gevonden. Toch riskeert hij de doodstraf.
In Lahore, waar de Taseers zijn gevestigd, gingen moslims de straat op. 'Dames en Heren, dit is geen satire', schreef Shaan als antwoord op facebook. 'Tegen mij is officieel een zaak wegens godslastering geregistreerd'. Hij verbergt zich sindsdien. Ik moet aan zijn moeder en zusje denken die ik na de dood van hun echtgenoot en vader interviewde. Een dag na het gesprek werd de oudste zoon ontvoerd door extremisten. Twee jaar zat hij ergens vast waar de Taliban hem martelden en uithongerden. Wat een verdriet. Toch houdt Shaan zijn mond niet dicht.
“We zouden de straat op moeten gaan”, zegt mijn Indonesische vriendin die ik in Jakarta ontmoet. Tegen een van de beste bestuurders die de Indonesische hoofdstad ooit had, loopt een zaak wegens godslastering. Deze Ahok, zoals hij in de volksmond wordt genoemd, strijdt voor het gouverneurschap. In februari zijn de verkiezingen. Eerder won hij samen met Joko Widodo. Nadat Widodo tot president werd gekozen, nam Ahok de fakkel over. De bewoners van de metropool zijn dol op hem. Hij durft onpopulaire veranderingen door te voeren. Op de sloppenbewoners stuurt hij de bulldozers af. Hij bood ze wel een nieuw appartement aan. Automobilisten jaagt hij op oneven dagen hun heilige koe uit. In de stad komt na meer dan 20 jaar vergaderen eindelijk een metrolijn. De politici haten hem. Hij weigerde de begroting van het lokale parlement van Jakarta goed te keuren omdat hij ontdekte dat er grote sommen geld ontbreken. Ahok zette een slim computersysteem op. Hij maakt corruptie bijna onmogelijk. In de Indonesische politiek komt je als Mr Clean niet ver.
Radicale moslims maakten kiezers wijs dat je volgens de Koran niet op een ongelovige spleetoog mag stemmen.
Ahok heeft twee handicaps. In het land waar overwegend Javaanse moslims de meerderheid vormen is hij als christelijke Chinees een buitenbeentje. Radicale moslims van het Front ter Verdediging van de Islam maakten kiezers wijs dat je volgens de Koran niet op een ongelovige spleetoog mag stemmen. Ahok schreeuwde vanaf de tribunes dit citaat in geen Koran te hebben gelezen. “Blasfemie”, riepen de ulama’s door de luidsprekers. Massa’s, vooral van buiten Jakarta die nog nooit van ene Ahok hadden gehoord, wilden best voor een gratis maaltje en wat zakgeld in de bus naar Jakarta. Aan het eind van de demonstratie registreerde de politie, onder druk gezet, een officiële zaak tegen Ahok. Bijna geen normale Indonesiër durft te geloven dat hij werkelijk voor 5 jaar de gevangenis in gaat.
Mijn vriendin, die goed in de Indonesische politiek is ingevoerd, vreest dat er een gemeen spelletje wordt gespeeld. De zoon van de voormalige president van Indonesië, Susilo Bambang Yudhoyono, wil graag gouverneur van Jakarta worden. En wel namens de Nationale Democratische Partij van zijn vader. Zijn grootste tegenstander ex-president Megawati Soekarnoputri heeft haar steun voor Ahok uitgesproken en gevraagd of hij namens haar partij als gouverneur campagne wil voeren. Achter de schermen zouden de extremisten en de nationalisten het op een 'akkoordje' hebben gegooid.
Mijn vriendin schaamt zich, zoals vele Indonesiërs, dat ze met lede ogen aanziet hoe er met Ahok wordt afgerekend. In een van de grootste democratien van de wereld lijkt het alsof justitie, religie en politiek samen onder een hoedje spelen. Ze hebben zeker niet het beste met hun land voort.
Ahok gaat door met zijn campagnes onder strenge bewaking. Shaan blijft actief op Facebook. Beiden mannen vrezen voor hun levens. Zal de wereld er in dit nieuwe jaar beter op worden?
