Tegen de achtergrond van het Nederlandse voorzitterschap van de raad van de EU, gaat Reinier Vriend voor OneWorld.nl op zoek naar de Europese waarden van alledag. In de serie #ThisIsMyEurope spreekt hij Europeanen van allerlei pluimage om te ontdekken wat Europa voor ons betekent. Deze week spreekt hij de Portugees/Nederlandse Luxemburger Pedro, nu woonachtig in België.
“Europa betekent vrijheid, kansen en de mogelijkheid tot zelfontplooiing. Ik voel me bevoordeeld als EU-inwoner. We genieten van de privileges van onderwijs, veiligheid en een goed leven. Die privileges zijn dubbel. Het is heel cool als je lid bent van de club, maar waarom sluiten we mensen uit die begrijpelijkerwijze in een veilige samenleving willen wonen?”
Met vrienden spreek ik Luxemburgs, Duits, Engels, Frans, Nederlands… Wat zij het makkelijkst vinden
Pedro Zuidberg Dos Martires (26) is geboren in Luxemburg. Zijn vader is Portugees en zijn moeder Nederlands. Pedro ging in Luxemburg naar school, studeerde voor zijn bachelor in Wenen, ging op uitwisseling naar Lissabon en deed zijn master in Amsterdam. Nu doet hij zijn promotieonderzoek in Leuven. Zijn taalkennis is allround: “Thuis hebben we een Nederlandse cultuur en spreken we een mix van Achterhoeks en Luxemburgs, twee regionale dialecten; wij zijn de enige die het verstaan. Met mijn vader spreek ik Portugees, mijn ouders spreken samen Frans. Met vrienden spreek ik Luxemburgs, Duits, Engels, Frans, Nederlands… Wat zij het makkelijkst vinden.”
Het hart van Europa
De ligging van Luxemburg is vormend geweest voor Pedro’s gevoel van identiteit. “Thuis heb ik altijd grenzen over kunnen steken zonder problemen. We zitten een half uur van Frankrijk en België af, veertig minuten van Duitsland. In dit hart van Europa heb ik nooit grensbureaucratie meegemaakt. Met de opkomst van rechts in zo veel Europese landen lijkt het alsof mensen bang zijn geworden voor de toekomst. Ze vallen daarom terug op wat ze kennen, en dat is de natie. Door mijn achtergrond zie ik mezelf niet als onderdeel van welke natie dan ook. Ik ben geen enkele regering iets verschuldigd. Ik definieer mezelf via mijn vrienden en via mijn verantwoordelijkheden binnen de gemeenschap waar ik woon.”
‘Natie’ betekent automatisch ras, stam, genen en xenofobie
Pedro is nooit bang geweest dat zijn onafhankelijkheid hem op sociaal vlak in de weg zou staan. “Ik voel dat ik thuishoor in de steden waar ik woon. Dat gevoel is natuurlijk maar een gevoel, maar dat is nationalisme ook. Nationalisme is veel gevaarlijker. ‘Natie’ betekent automatisch ras, stam, genen en xenofobie. Aan de andere kant hebben alle moderne Europese steden hun eigen bevolkingssamenstelling met mensen van overal vandaan: buitenlanders, mensen uit andere delen van het land. Steden zijn inclusief van aard, je kan er veel makkelijker deel van uitmaken dan van naties.”
Politiek dient onze belangen niet
Pedro ziet verschillende mogelijkheden wat betreft de toekomst van Europa. “Als de EU wil blijven bestaan, zal ze minder elitair en democratischer moeten worden. De stemmen op rechts vertellen dat verhaal. Er is een parlement, maar alle beslissingen worden in het geheim genomen. Ik begrijp mensen die zeggen dat zulke politiek niet onze belangen dient.”
Wij zijn liberaler richting migratie en misschien idealistischer, minder pragmatisch
Pedro kijkt naar de jeugd voor een omslag. “Ik hoop dat jonge mensen meer te zeggen krijgen in de EU. Nu wordt de toekomst bepaald door ouderen die zijn opgegroeid in de koude oorlog en beslissingen nemen die gebaseerd zijn op categorieën uit het verleden. Jongere generaties staan open voor verandering en zijn minder bang voor het onbekende. Wij zijn liberaler richting migratie en misschien idealistischer, minder pragmatisch.”
Hypocrisie onder ogen komen zou een eerste stap zijn: “We hebben het over mensenrechten, maar het is zo lang prima geweest om met schurkenstaten samen te werken. De revoluties en chaos in het Midden-Oosten hebben plaats kunnen vinden omdat die dictators zo’n lange tijd werden getolereerd. Misschien is het naïef wat ik zeg, maar is het mogelijk dat als we de democratische leiders niet hadden gedoogd, er nu geen vluchtelingencrisis of oorlog zou zijn geweest?”
