Je wilt internationaal vrijwilligerswerk gaan doen, maar je zit met je handen in het haar. In elke krant heeft de vrijwilligersindustrie ervan langs gekregen. Kinderleed, schimmige financiën, noem het maar op. Een zinkend schip? Geenszins, zegt Reinier Vriend van stichting Volunteer Correct. Er zijn genoeg mooie projecten en met deze vijf tips vind jij wèl vrijwilligerswerk dat de moeite waard is.
Tip 1: Gebruik het web
Aan de gelikte websites kan je het misschien niet zien, maar iedereen die 10 zich minuutjes kwaad maakt op Google kan een heel aardig eind komen met het beoordelen van een vrijwilligersorganisatie. Kijk bijv. even op de Kamer van Koophandel-site voor de rechtsvorm van je organisatie (stichting of BV?) of typ de naam van je club in met daarachter het woord 'klacht/complaint' en kijk eens wat er boven komt drijven. Hoewel met een hoog marketingbudget veel moois is te maken, poetsen organisaties echt grote smetten online niet zomaar weg. Ook kom je af en toe verzamelsites tegen die je leven makkelijker maken, zoals deze voor Tanzania. Leve de webdemocratie!
Tip 2: Zoek lokaal
In ons onderzoek naar vrijwilligersbestemming Kaapstad kwam duidelijk naar voren dat prijsverschillen tussen organisaties enorm zijn en dat ze niet te verklaren zijn op basis van de inhoud. Lokale aanbieders bieden goedkoper hetzelfde product aan. Je besteedt minder, meer van je geld komt aan op de plaats van bestemming. Ongeacht of je project effectief is, mag dat alvast als pure winst worden gerekend.
Tip 3: Wat kun jij?
Engels spreken betekent niet dat je een docent bent. Pak aan wat je in Nederland ook zou kunnen. Als je geen diploma hebt, kies er dan eerder voor om boeken rond te rijden dan iets te kiezen waarbij de kans groot is dat je maar wat aanklooit en niemand er iets aan heeft. Bedenk ook of jouw interventie niet iemand anders de baan kost. Helemaal goed is het om te werken aan capaciteit en duurzaamheid: kijk of met jouw expertise de lokale staff en dragers van het project zich kunnen emanciperen met kennis en kunde waar ze iets aan hebben. Als jij straks weer in Nederland zit kunnen zij ermee verder.
Tip 4: Denk om de kinderen
Het is misschien precies waarvoor je vrijwilligerswerk wilt gaan doen, maar alle experts zijn het erover eens: ongetrainde vrijwilligers schaden kinderen, zeker wanneer het om kwetsbare groepen gaat. Als je per se met kinderen wil werken, lees je dan even in over 'onveilige hechting' en kies voor projectomschrijvingen waarbij het contact met kinderen incidenteel of afstandelijk is. Als het standpunt van de organisatie op dit gebied niet blijkt uit de site: bel even, of zie het als veeg teken en kijk verder.
Tip 5: Blijf nederig
Omarm al vooraf de waarheid dat je vooral gaat voor een uitwisseling en niet om hulp te bieden. Vrijwel geen enkele organisatie publiceert over effectiviteit, dus laat dat maar voor wat het is. Ben je er van bewust dat je ook zelf van alles gaat halen en pas daarbovenop wat gaat brengen. Iedereen die eens een week met krukken heeft gelopen weet hoe vervelend het is om als hulpbehoevend te worden behandeld, dus laat dat achterwege. Het messiascomplex is echt heel erg 2014. Niets is zo funest voor je kansen op waardevol plaatselijk contact tijdens je vrijwilligersverblijf als misplaatste superioriteit. Als je weet wat je komt halen, hou je niemand voor de gek.
Stichting Volunteer Correct zet zich in voor transparantie en accountability in internationaal vrijwilligerswerk. Na het maken van vrijwilligerswerkreportages tijdens 'Project Kaapstad', verzorgen ze voorlichtingsworkshops over vrijwilligerswerk op maat. De documentaire “Making a Difference” over hun Zuid-Afrikaanse zal aan het eind van het jaar in première gaan. Like hun Facebookpagina om op de hoogte te blijven van hun activiteiten.