Een Syrische assistente hebben is niet meer vreemd in kapperszaken, ook niet in een kleine niet noemenswaardige stad waar ik vandaan kom. Haar naam is Hanan. Met mijn gebrekkige kennis van de Arabische taal probeerde ik een simpel gesprek met haar aan te gaan. Ze glimlachte toen ze mijn woorden herkende. Na een aantal zinnen hield het jammer genoeg op voor mij. Zo ver reikt mijn Arabisch nog niet. De eigenaresse begon daarna voor haar te spreken.
‘Deze mooie meisjes hebben ook een toekomst nodig’
Ze was namelijk niet alleen de assistente, ze was ook de schoondochter van de kapper. Ze liet mij een foto zien van de gelukkige bruid en bruidegom. Zij, een Arabische schoonheid. Hij, ja ach. Een creatie van God. “Ik weet wat je denkt”, zegt ze. “Iedereen moet ooit trouwen, mijn zoon had nou eenmaal niet veel geluk in het vinden van een geschikte Turkse vrouw, dus hebben we iemand de taak gegeven een bruid voor hem te zoeken. Deze mooie meisjes hebben ook een toekomst nodig. Wij kunnen voor haar zorgen, door ons loopt ze niet rond op straat.” Het zit mij alsnog niet lekker. Terwijl zij mijn haren knipt geeft ze een cursus Turkse kapperstaal aan haar bruid.
Zij, een Arabische schoonheid. Hij, ja ach. Een creatie van God
Dit was niet het laatste gerarrangeerde liefdesverhaal dat ik hoorde. De buren hadden twee Syrische bruiden. Ze hadden voor elke bruid een vrij hoog bedrag betaald. Ook de familieleden van de bruid kregen geld en een bruidsschat. De ‘fixer’ haalde ze persoonlijk op uit de kampen. Hij reed van kamp naar kamp om een match te zoeken voor zijn klanten. In het Arabisch vroeg hij dan de hand van de Syriër en legde de voordelen uit van het huwelijk.
Teveel eyeliner
Toch had mijn buurvrouw wel kanttekeningen bij haar schoondochters. “Ze zijn te ijdel”, zei ze. “Elke ochtend zijn ze wel een halfuur bezig met hun hoofddoek. Daar hebben wij Turkse vrouwen geen geduld voor. En ze gebruiken echt teveel eyeliner.” Veel later had ze het over het taalbarrière, maar dat was geen probleem. Ze leerden de Turkse taal namelijk heel snel. Al met al was ze wel tevreden over beide schoondochters. Uiteindelijk zullen de kleinkinderen beter Turks praten dan Arabisch en zal Syrië alleen een verhaal zijn dat hun moeder met heimwee zal vertellen.
Een maand na het huwelijk kwam haar hele familie aan hun deur kloppen
Het gaat ook vaak mis. De schoonbroer van mijn nicht heeft ook een Syrische bruid voor zichzelf geregeld. Na een mislukt huwelijk had hij geen hoop meer in het vinden van een geschikte Turkse vrouw. Vanaf het begin drong hij erop aan dat zij niet vaak naar buiten ging. Weken gingen voorbij en de Syrische bruid zag alleen haar schoonfamilie, ze leefde in een bubbel. Een maand na het huwelijk kwam haar hele familie aan hun deur kloppen. Zij was blij om ze te zien, maar haar man niet. “In onze cultuur wonen we gewoon allemaal samen” , zei de vader van de bruid. Ook is haar broer iedereen aan het lastigvallen, aldus de ongelukkige man. Hij is ten einde raad, maar hij zal koste wat kost zijn tweede vrouw niet kwijtraken.
Impulsief
Ik heb altijd het idee gehad dat Turkse mannen te impulsief zijn. Te impulsief met geweld en met liefde. Waarschijnlijk is dit geldig voor heel het Midden-Oosten. Ook voor de Syrische bruiden, die het idee van gered worden door een Turkse man romantiseren en met de fixer meegaan naar een stad en familie waar zij niets over weten. Of ten einde raad zijn en willen ontsnappen aan de nachtmerrie. En dan zit je vast in een huwelijk, krijg je kinderen en wordt het idee ooit terug te keren naar een veiliger Syrië met de dag minder reëel.
In een wereld waar het kopen van een vrouw steeds meer een traditie van het verleden wordt is dit een praktijk waar ik niet achter kan staan
Sommigen zouden zo ver gaan en dit een vorm van prostitutie noemen. Ook ik neig naar deze conclusie. Ik denk aan meisjes wiens ouders haar dwingen, omdat ze het geld nodig hebben. In een wereld waar het kopen van een vrouw steeds meer een traditie van het verleden wordt is dit een praktijk waar ik niet achter kan staan. Vooral omdat deze meisjes meer nodig hebben dan een man. Ze hebben begeleiding nodig om de naschokken van het geweld te verteren. Hier zijn deze ongelukkige mannen in vele gevallen niet toe in staat.
Golf aan gebroken harten
Ik hoop alsnog dat het werkt voor Hanan. Onder haar perfecte verschijning en haar mooi geconstrueerde hoofddoek, zag ik alsnog een vluchteling. Een persoon die nog niet kan uitrusten, het idee heeft nog steeds te moeten bewegen. Ik hoop dat haar man haar wel ondersteunt in haar strijd tegen de nachtmerries. Ik hoop dat zij wel verliefd worden en ooit samen naar Syrië gaan, zodat hun kinderen meer te weten komen over hun roots. Ik wens dit alle Syrische vluchtelingen in Turkije toe. Ik denk echter dat er met een nieuwe generatie Syrische Turken ook een golf aan gebroken harten zal ontstaan. Een nieuw conflict in identiteit en een nieuwe generatie aan Turkse mannen met een verlangen naar het mooie Syrië.
