BLOG – De wereld van een melkveehouder is ingewikkeld. Om meer brood op de plank te krijgen, dienen z’n koeien meer melk te geven en minder te poepen. Hoe krijg je dat voor elkaar?
Dertig jaar lang hanteerde men het melkquotum binnen de Europese Unie. Boeren mochten niet teveel melk produceren, en dus niet teveel koeien hebben. Onlangs is deze restrictie opgeheven. De Hollandse boer mag vandaag de dag zoveel melk produceren als hij wilt. Dus breiden veel boeren uit met nieuwe stallen en meer koeien.
Van melk- naar mestquotum
Nu zit er nog een andere regel in de pijplijn, die een maximum stelt aan de mestproductie van een boerenbedrijf. Dit plafond moet vanaf 1 januari 2016 ervoor zorgen dat we niet overspoeld raken met koeien en mest in ons land.
De redenatie is: als je meer inkomsten wilt als boer, moet je meer melk produceren en dus meer koeien. Maar hoe meer beesten je hebt als boer, hoe meer mest. En teveel mest mag dus niet.
Ze kúnnen straks helemaal niet meer melk produceren, anders overschrijden ze het mestquotum
Dat klinkt vrij logisch. Desondanks zijn veel boeren verontwaardigd: ze investeerden in grotere en modernere stallen om meer melk te kunnen produceren. En nu dreigen ze failliet te gaan, omdat ze de lening niet kunnen terugbetalen. Want ze kúnnen straks helemaal niet meer melk produceren, anders overschrijden ze het mestquotum.
Zuur. Maar ze hadden het kunnen zien aankomen. Tegen beter weten in hebben ze de invoering van het mestquotum genegeerd. Staatssecretaris Dijksma zegt dat het al lang duidelijk was dat er mest reducerende maatregelen getroffen gingen worden.
De VVD is tegen het mestplafond (verkiezingsbelofte). Deze partij zegt altijd al tegen beperkende maatregelen te zijn geweest: de boerenonderneming mag niet door regelgeving in zijn groei beperkt worden. De CDA beweert overigens dat er helemaal niets aan de hand is. Het mestquotum is nog niet eens behandeld in de Eerste en Tweede Kamer.
To-do
Met het mestquotum in aantocht – waar ik overigens een voorstander van ben – kun je nu als boer twee dingen doen.
Het is een conservatieve gedachte dat je alleen door te groeien er een financieel gezond boerenbedrijf aan overhoudt
Een: stop met uitbreiden. Het is een conservatieve gedachte dat je alleen door te groeien er een financieel gezond boerenbedrijf aan overhoudt. Plus: als alle boeren minder melk aanbieden, stijgt de vraag en daarmee de prijs van de melk. Voilà.
Twee: zorg dat je koeien minder poepen. Een zoektocht naar koeien die minder eten, dus minder poepen maar wel hetzelfde aantal liters melk produceren. Een fantasiegedachte? Er zijn al koeien gefokt die geen hoorns meer krijgen. Dus wie weet kunnen ze ook de ontlasting terugschroeven.
Minder poepen kan bereikt worden door voerefficiëntie: dat is de hoeveelheid melk die een koe van een kilo droogvoer weet te maken. Daar wordt veel onderzoek naar gedaan en met genetische manipulatie, fokken heet dat bij dieren, is men een al een eind op weg om de koe zelf aan te pakken.
Maar een veel beter idee is om je koe in te in de watten te leggen. Uit diverse wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat als je een koe goed verzorgt, rust geeft, de ruimte krijgt en natuurlijk gedrag kan vertonen, die koe meer melk gaat geven en minder gaat poepen.
En laten dat nou net de principes zijn van duurzaam boeren.
