Vanuit Nairobi in Kenia schrijft Kees Broere over het Afrikaanse continent. "De economische doorbraak van Afrika is onmiskenbaar, maar wie een paar treedjes omhoog is gegaan, kan een pijnlijke smak maken."
Het is inmiddels een vertrouwd geluid. Als ik zit te tikken, zijn zij aan het kloppen. Door het raam links van mijn bureau in de werkkamer kan ik hen zien, de mannen die bezig zijn de laatste hand te leggen aan een flat van zeker twintig verdiepingen. En zij zijn niet de enigen in mijn buurt die aan het bouwen zijn.
Bouwen en witwassen blijkt nogal eens een geslaagde combinatie. Goed, alles voor de vooruitgang, zeggen we dan. Als ook anderen er maar beter van worden
Al een jaar of tien is hier in Nairobi sprake van een building boom. Eerst leek helemaal niemand ermee bezig te zijn, toen stortte haast iedereen zich op een nieuwe, uiterst lucratieve markt. Onroerend goed in de hoofdstad, maar ook in andere Keniaanse steden: een betere investering kun je bijna niet bedenken.
Waar komt al dat geld voor nieuwbouw vandaan? Uit heel veel verschillende bronnen; sommige zuiver, sommige een tikje duister, andere ronduit crimineel. Bouwen en witwassen blijkt nogal eens een geslaagde combinatie. Goed, alles voor de vooruitgang, zeggen we dan. Als ook anderen er maar beter van worden.
Dat laatst is ontegenzeglijk het geval. Van een piepkleine slaapkamer in een familiehuis, naar een eigen appartement met aparte vertrekken voor ouders en kinderen: veel mensen hier hebben het de afgelopen jaren werkelijkheid zien worden. En zoals dat voor iedereen overal ter wereld geldt, het went gelukkig heel snel, die nieuwe, betrekkelijke luxe.
Echt buitenlandse witneuzen (roodverbrande witneuzen), ze vormen een zeldzaamheid
Ik zag het tegen het einde van het vorig jaar ook aan de Keniaanse kust. Tussen kerst en oud & nieuw zaten de meeste hotels in bijvoorbeeld Mombasa vrijwel vol. Niet met buitenlandse bezoekers, zoals dat aan het begin van deze eeuw nog gold, maar bijna helemaal met Kenianen zelf en mensen zoals ik, die al jaren hier verblijven. Echt buitenlandse witneuzen (roodverbrande witneuzen), ze vormden een zeldzaamheid.
En toen werd het 2016. De slingers werden opgeruimd, de schoolbussen zaten weer vol met lawaaierige kids en hun rugzakjes, de files keerden terug in Nairobi. Het gewone leven was weer begonnen.
Maar hoe ‘gewoon’ zal dit jaar zijn?
We hebben het inmiddels in Keulen horen donderen. Ik kwam in dit jonge jaar al een paar keer de term ‘Keulse toestanden’ tegen. Nog maar net is 2016 begonnen, en op verschillende plekken wordt al gesproken van een ‘kantelpunt’. Dat alles in Europa, ik weet het. Maar iets zegt mij dat de nervositeit die in de oude wereld heerst, ook haar effecten elders zal hebben.
2016 kan voor het continent een cruciaal jaar blijken te zijn
Wie nerveus is, is niet per se geconcentreerd. Wie niet geconcentreerd is, maakt fouten. Wie fouten maakt, geeft daarvan ánderen het liefst de schuld.
Er zijn wel eens prettiger momenten geweest om het over ‘globalisering’ te hebben.
De doorbraak van Afrika, economisch maar ook sociopolitiek, was de afgelopen jaren onmiskenbaar. Maar in een nerveuze wereld kan blijken hoe fragiel de basis onder die doorbraak is. In dat opzicht kan 2016 voor het continent een cruciaal jaar blijken te zijn. De signalen zijn, op zijn best gezegd, behoorlijk gemengd.
Wie toch al onderaan stond, kan niet diep vallen. Wie net een paar treedjes omhoog is gegaan, kan een pijnlijke smak maken. Ik kijk naar de mannen op de bovenste verdiepingen van de flat in aanbouw. Ze dragen een helm. De meeste steigers rond het gebouw zijn al afgebroken.
