Expert waarschuwde Monsanto: ‘Wat jullie doen heet ghostwriting, en is onethisch’

De e-mails tonen aan dat Monsanto als onzichtbare auteur optrad bij een studie die in september 2016 in het tijdschrift Critical Reviews in Toxicology verscheen. Die studie stelt dat glyfosaat, het hoofdingrediënt in onkruidverdelger Roundup, geen gezondheidsgevaar voor mensen oplevert.

In de PowerPoint uit 2015, waarin niet de naam maar wel een accurate omschrijving van studie voorbijkomt inclusief deelnemende experts die worden genoemd, wordt het idee al geopperd dat wetenschappers van Monsanto delen van de tekst schrijven.

Monsanto was beducht voor onderzoek

De nieuw geopenbaarde e-mails laten zien dat Monsanto het onderzoek van IARC naar de mogelijke kankerverwekkendheid van haar product, van meet af aan vreesde:

“Waar we ons al lange tijd zorgen om maakten, is nu gebeurd”, schrijft een medewerker op 18 september 2014. “Glyfosaat zal door IARC worden geëvalueerd in maart 2015.”

‘Freedom to Operate‘

Om die reden zette het bedrijf in aanloop naar het werk van IARC een actieplan op papier, terug te vinden tussen de documenten. “Bescherm de reputatie en FTO van Roundup door de veiligheid van glyfosaat te benadrukken”, staat daarin. ‘FTO’ staat voor ‘Freedom to Operate‘, het onbelemmerd kunnen blijven verkopen van Roundup.

De studie die in 2016 in Critical Reviews in Toxicology verschijnt, vormt een weerwoord op de conclusies van IARC. Monsanto is officieel niet bij uitvoering van de studie betrokken. Het neemt daarvoor consultancybedrijf Intertek in de arm. Op die manier kan de studie als ‘onafhankelijk’ worden gepresenteerd. In de publicatie wordt gesteld dat alleen medewerkers van Intertek contact hadden met de auteurs. Ook zou Monsanto geen inzage hebben gehad in het manuscript alvorens dit werd gepubliceerd.

Beide beweringen blijken nu echter niet te kloppen.

Monsanto sleutelt aan tekst

“Oké, ik ben door het hele document gegaan en heb aangegeven wat ik denk dat kan blijven, wat weg moet, en op enkele plekken heb ik wat wijzigingen doorgevoerd”, schrijft William Heydens, hoofd productveiligheid van Monsanto, in een e-mail op 9 februari 2016 gericht aan Intertek-medewerker Ashley Roberts. In de bijlage van de e-mail een conceptversie van de studie met tientallen opmerkingen en wijzigingen.

‘We gebruiken je niet als auteur’

De documenten tonen dat de beïnvloeding door Monsanto leidde tot wrevel bij één van de betrokken experts, John Acquavella. Dat gebeurt wanneer Heydens de naam van deze wetenschapper wil schrappen, om zo de verwevenheid van Monsanto met de studie te verbergen:

“Ons management heeft besloten dat we jou [..] niet kunnen gebruiken als auteur [..] aangezien je eerder voor Monsanto hebt gewerkt”, schrijft Heydens op 3 november 2015 aan John Acquavella, professor aan de Deense Aarhus universiteit.

Heydens draait wijzigingen terug

De interne correspondentie laat echter zien dat Heydens de wijzigingen van Acquavella weer terugdraait, met opmerkingen in de kantlijn gericht aan Ashley Roberts waarin hij stelt dat de tekst onveranderd moet blijven. In de definitieve versie van de studie zijn vrijwel alle formuleringen van Heydens gehandhaafd.

Tegenover Bloomberg heeft Acquavella, die bij Monsanto 20.700 dollar declareerdevoor zijn werkzaamheden, gesteld dat hij het eens was met de uiteindelijke tekst.

Het tijdschrift Critical Reviews in Toxicology heeft bekendgemaakt dat het een onderzoek is gestart naar de beïnvloeding door Heydens en Monsanto.

Monsanto verdedigt de onafhankelijkheid van de studie. Volgens Scott Partridge, bestuurder bij het bedrijf, ging het enkel om ‘cosmetische wijzigingen’, zo liet hij Bloomberg weten. Volgens Partridge was de woordkeuze in de studie als het gaat om de rol van Monsanto ‘niet ideaal’, maar dat zou ‘niks afdoen aan de wetenschap’.