Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Het
onderzoek van de Eerlijke Bankenwijzer, dat sinds 2009 jaarlijks wordt gehouden, is niet onomstreden. Zo is de Nederlandse Vereniging van Banken het niet eens met de manier waarop de organisatie banken beoordeelt. Het onderzoek richt zich namelijk alleen op het beleid van de banken, maar niet op de praktische uitvoering omdat dat voor de organisatie te duur en tijdrovend is. De Nederlandse Vereniging van Banken vindt dat het de Bankwijzer geen oog heeft goede praktijkvoorbeelden die niet in het beleid terugkomen. Vijf vragen en antwoorden om de Eerlijke Bankwijzer op een goede manier te gebruiken.
1. Wat is de Eerlijke Bankwijzer?
De Bankwijzer is een initiatief van Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie, FNV, Dierenbescherming en Pax. Zij stelt duurzaamheidsrichtlijnen op voor banken en kijkt ook of het beleid van de banken daaraan voldoet. In het onderzoek worden tien Nederlandse banken onder de loep gelegd. Het gaat om 21 categorieën, waaronder klimaatverandering, arbeidsrechten, en investeringen in de olie- en gassector. Sinds 2009 breng de Eerlijke Geldwijzer ieder jaar een nieuw onderzoek uit.
2. Welke banken scoren goed en welke slecht?
Het onderzoek zorgt voor transparantie over het beleid van banken. En daaruit blijkt dat de verschillen groot zijn. Triodos scoort bijvoorbeeld acht keer een score van 10, terwijl Aegon gemiddeld een 2,1 scoort. ABN Amro verbeterde samen met Triodos op tien punten het beleid. ING heeft bijvoorbeeld beleid uitgevoerd om niet te investeren in steenkoolwinning en elektriciteitswinning uit steenkool. Maar dit beleid geldt alleen voor nieuwe kolencentrales en bedrijven die meer dan de helft van hun omzet uit kolen halen. Aegon gaat hierin een stapje verder. Zij sluit bedrijven uit die meer dan 30 procent van hun omzet uit steenkool halen.
De tien banken die zijn onderzocht, veranderden in totaal vijftig beleidspunten. En dat is veel, volgens peter Ras, projectleider van het onderzoek. “We zien vooruitgang.”
https://infogram.com/b238af90-8ad1-46ad-9b1d-5c084dc11e0a
3. Welke kritiek hebben banken op de Bankwijzer?
De publicatie van de Eerlijke Geldwijzer doet veel stof opwaaien. De Nederlandse Vereniging van Banken is niet tevreden met het onderzoek, legt woordvoerster Sharon van Ede uit. “Door de meetmethode weet je niet wat echt gefinancierd wordt en hoe. Ze gaan voorbij aan wat er gebeurt. Dan vraag ik me af: kun je daar wat mee? Ik denk het niet. Ook klinkt het misschien heel eerlijk, alle banken naast elkaar leggen, maar in de praktijk verschillen de banken erg van elkaar.” Het is voor Eerlijke Bankwijzer te duur en tijdrovend om ieder jaar op alle punten onderzoek te doen naar het beleid in de praktijk. Daarom nemen ze een paar keer per jaar specifieke onderdelen onder de loep die in aparte rapporten aan bod komen.
Aegon heeft het er moeilijk mee dat er sinds dit jaar ook is gekeken naar het buitenlandse tak waardoor de score naar beneden is gegaan. Het dochterbedrijf dat onder andere in de VS zit, blijkt veel minder duurzaam dan de Nederlandse Aegon. “Natuurlijk betreuren we de uitslag en we gaan ook zeker kijken naar ons beleid,” zegt woordvoerster Nienke Torensma. “Maar we kunnen niet binnen een jaar het beleid in de twintig landen waar we zitten, gaan veranderen. We hebben dit jaar ook geïnvesteerd in duurzame projecten, maar omdat de organisatie zich alleen richt op beleid, zien ze dat niet.” Toch kraakt Eerlijke Geldwijzer de bank niet helemaal af. Op twee punten juichen ze de bank juist toe. Zo investeert Aegon niet meer in de kolenindustrie en dat ‘verdient een pluim’.
Peter Ras reageert op de kritiek van Aegon. “Het is flauw van ze om te zeggen dat ze te weinig tijd hebben gehad. Andere banken kunnen het wel. Ze moeten het beleid veranderen van hun eigen dochterbedrijf en de directie zit gewoon in Nederland. Ze zijn zwaar tekortgeschoten.”
4. Hoe goed doen banken het eigenlijk?
Peter Ras is optimistisch: “We zien een grote vooruitgang. Banken hebben al een duurzamer beleid dan eerst.” Een aantal banken heeft zich goed ontwikkeld op het gebied van dierenwelzijn. Zo scoorde ABN Amro vorig jaar nog een 1, maar nu een 7. De bank wil nu dat veehouders een duurzaamheidscertificaat halen. Maar de grootste veranderingen zijn te zien op het gebied van arbeids- en mensenrechten en de bestrijding van corruptie.
5. Hoe moeten de banken nu verder?
Uit het rapport blijkt dat banken nog flink moeten werken op het gebied van klimaatverandering en belastingontduiking. Toch is daar ook hoop volgens Peter Ras. “Je ziet een stijgende lijn bij klimaatverandering.”
Door de kritiek is het nog maar de vraag wat het effect is van de uitslag. Sharon van Ede, van de Nederlandse Vereniging van Banken, reageert terughoudend. “Ik vraag me af of het na al die jaren nog effect heeft. Natuurlijk moeten banken iets met de uitslag, maar ik kan me ook voorstellen dat het irritatie opwekt.”
