Update Monsanto Papers: hoorzitting Europarlement met Monsanto in oktober

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Op deze pagina met regelmaat updates over de Monsanto Papers.

Update 22 juni: hoorzitting met Monsanto in Europarlement gepland voor oktober

Naar aanleiding van de onthullingen in de Monsanto Papers zal er op 11 oktober een hoorzitting komen Brussel. Het gaat om een gezamelijk zitting van zowel de landbouw- als milieucommisie van het Europees Parlement. Dat is dinsdag bekendgemaakt.

Voor de hoorzitting zullen ook vertegenwoordigers van Monsanto worden uitgenodigd. De Europarlementsleden zullen kritische vragen willen stellen over de studies die het bedrijf zelf in het geheim zou hebben geschreven, terwijl deze werden gepubliceerd onder de naam van academici. Ook tonen interne e-mails van Monsanto dat met hulp van wetenschappers van het bedrijf een studie werd  ‘herontworpen’ omdat een oorspronkelijke versie ‘een bende’ aan bewijsmateriaal opleverde dat glyfosaat het DNA kan beschadigen, wat een indicatie vormt dat de chemische stof kankerverwekkend is. 

Glyfosaat is ‘s werelds meestgebruikte onkruidverdelger in de landbouw, en wordt sinds 1974 verkocht door het Amerikaanse bedrijf Monsanto onder merknaam Roundup.

Beide studies zijn meegewogen toen de Europese Unie in 2015 keek naar de veiligheid van glyfosaat, feiten die OneWorld aan het licht bracht.

 

Uitzending Reporter Radio ‘Monsanto Papers’

Luister hier ook de uitzending van Reporter Radio i.s.m. OneWorld terug, over de interne e-mails van Monsanto. In de studio Ingrid Becks van het Ctgb, het agentschap dat in Nederland verantwoordelijk is voor de toelating van middelen als glyfosaat.

Over glyfosaat bestaat een verschil van mening onder wetenschappers. Het Europese voedselagentschap EFSA vindt het ‘onwaarschijnlijk’ dat het middel kankerverwekkend is, terwijl het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) van de WHO stelt dat de veelgebruikte herbicide ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’ is voor mensen.

Vlag van de Wereldgezondheidsorganisatie. Foto: United States Mission Geneva

Er is geen wetenschappelijk bewijs dat glyfosaat in de huidige doseringen in voedsel kanker veroorzaakt, al wijst IARC er op dat de noodzakelijke studies om definitieve conclusies te trekken ontbreken. Daarnaast stelt een recent rapport van het Europees Parlement dat tijdens de Europese toelating van bestrijdingsmiddelen zoals uitgevoerd door EFSA, risico’s op kanker bij mensen mogelijk over het hoofd worden gezien.

Zowel EFSA als IARC zullen ook worden uitgenodigd voor de hoorzitting in oktober.

De Europese Commissie zou voornemens zijn de licentie van glyfosaat met 10 jaar te verlengen. Uiterlijk december 2017 moet in een Brussel een beslissing worden genomen.

Update 14 juni: bestuurders EU en NL onder vuur

Europese en Nederlandse bewindvoerders worden inmiddels stevig aan de tand gevoeld over onthullingen in de Monsanto Papers.

Zo werd op donderdag 8 juni staatssecretaris Martijn van Dam (PvdA) bevraagd over de sjoemel met wetenschappelijke studies door producent Monsanto, feiten die OneWorld aan het licht bracht. “Het kan toch niet zo zijn dat Monsanto zijn grote budgetten mag inzetten om te proberen om de conclusies in zijn eigen voordeel te laten uitvallen en dat er geen consequentie is als het bedrijf betrapt wordt?”, aldus Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren (PvdD) die het Kamerdebat had aangevraagd.

Van Dam sprak van ‘schandelijke praktijken’ van Monsanto, maar wilde daar nog geen politieke consequenties aan verbinden. Voorlopig behoudt het kabinet vertrouwen in de Europese beoordeling, zo stelde hij, en wacht af voor welke termijn de Europese Commissie de herbicide opnieuw zou willen gaan toelaten.

Voor het eind van dit jaar besluit de EU of het middel op de markt mag blijven.

Ook Eurocommissaris Vytenis Andriukaitis (Volksgezondheid) zegt zijn vertrouwen te hebben behouden in de Europese evaluatie. Dit ondanks het feit dat Monsanto studies in het EU-rapport in het geheim zelf zou hebben geschreven, zoals de interne e-mails van het bedrijf sterk suggereren. Dat liet Andriukaitis weten op 13 juni tijdens een opmerkelijk verhit debat dat plaatsvond in het Europees Parlement in Straatsburg.

Eurocommissaris Andriukaitis. Foto: European Parliament (Flickr: http://bit.ly/2slDnvU)

Andriukaitis kreeg felle kritiek op zijn houding. Bas Eickhout van GroenLinks namens de Europese Groenen: “De Monsanto Papers laten zien dat Monsanto op ongepaste wijze studies heeft beinvloed die zijn gebruikt door [EU voedselagentschap] EFSA. Dat is zorgelijk…We willen een deugdelijk onderzoek van de Europese Commissie hiernaar, anders zullen we dat zelf moeten doen.”

Ook de sociaaldemocratische S&D, de één na grootste fractie in het Europese Parlement waar ook de PvdA bij is aangesloten, was kritisch. De sociaaldemocraten lieten weten tegen goedkeuring te zijn op basis van ‘vervalste’ studies, en eiste dat het voedselagentschap EFSA eerst de ‘betrouwbaarheid’ van de wetenschap naloopt voordat er sprake kan zijn van hernieuwde toelating van het controversiële bestrijdingsmiddel in de EU.

Eerder gaven de sociaaldemocraten aan de onderste steen rond de sjoemelstudies van Monsanto boven te willen krijgen door een speciale onderzoekscommissie in te stellen. Dat doet denken aan de enquetecommissie die het parlement instelde nadat fraude met emissies werd ontdekt bij Volkswagen. Bij zo’n parlementair onderzoek zouden ook medewerkers van Monsanto worden uitgenodigd om in het Europees Parlement tekst en uitleg te geven over de werkwijze van het bedrijf.

Update 1 juni: Gerbrandy wil debat

Op initiatief van europarlementariër Gerben Jan Gerbrandy (D66) vindt op 12 juni een plenair debat plaats over glyfosaat:

Gerbrandy verwijst in zijn tweet naar de uitzending op 28 mei van Reporter Radio in samenwerking met OneWorld. We spraken onder meer met Hans Kromhout, één van de auteurs van het WHO-advies. In de studio was aanwezig Ingrid Becks van het Ctgb, het College voor toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden, dat in Nederland verantwoordelijk is voor de veiligheid van middelen als glyfosaat. Ook gingen we in gesprek met Monsanto, en vroegen naar de tactieken die het bedrijf hanteert. Luister hier de Radio 1-uitzending terug. 

Update 27 april: ‘verkoop tijdelijk opschorten’

De Vlaamse minister van Omgeving Joke Schauvliege wil het gebruik van glyfosaat door particulieren ‘al dan niet tijdelijk’ aan banden leggen. Dat meldt het Belgische magazine Knack op zijn website. Voor professioneel gebruik wacht de minister op de resultaten van verder onderzoek. De minister reageert hiermee op vragen van drie Vlaamse parlementariërs naar aanleiding van het journalistieke onderzoek van OneWorld in samenwerking met Knack, De Standaard en MO*.

Glyfo…wat?

Glyfosaat is het meestgebruikte bestrijdingsmiddel ter wereld, verkocht onder de merknaam Roundup. Boeren spuiten het vaak op een veld tegen onkruid voordat ze gaan zaaien. Ook consumenten gebruiken het bijvoorbeeld om hun stoep onkruidvrij te houden. In Nederland hebben Intratuin en Praxis het middel twee jaar geleden al uit hun winkels gehaald, maar het is nog wel vrij te verkrijgen via onder andere internetshops.

Monsanto Papers

OneWorld had inzage in honderden interne e-mails van Monsanto, openbaar gemaakt door een rechtbank in de Amerikaanse staat Californië. Monsanto moet zich daar verdedigen tegen schadeclaims van circa honderd mensen die stellen dat zij – of in sommige gevallen hun overleden naasten – door Roundup, een zeldzame vorm van kanker hebben gekregen: non-Hodgkin lymfoom. Het gaat met name om boeren die met Roundup werkten.

Wat staat erin de interne e-mails?

Oneworld-onderzoeksjournalist Vincent Harmsen onderzocht de documenten en de wetenschappelijke literatuur waarnaar verwezen wordt. In één van de e-mails stelt Monsanto-toxicoloog William Heydens dat het bedrijf in het geheim zelf een studie schreef, terwijl deze werd gepubliceerd onder de naam van onafhankelijke wetenschappers. Lees hier onze reconstructie: Roundup in EU toegestaan omdat Monsanto wetenschappelijke studies beïnvloedde. 

Europarlement wil onderzoekscommissie

Woensdagochtend werd bekend dat de sociaal-democratische fractie (S&D) in het Europees Parlement een onderzoekscommissie wil instellen rond de gedragingen van  Monsanto, volgend op journalistiek onderzoek van OneWorld en de Belgische media Knack, De Standaard en MO*. Dat zeiden het Belgische Europarlementslid Marc Tarabella (PS) en zijn Franse fractiegenoot Eric Andrieu (PS) tegen Knack. Lees hier meer: Onderzoekscommissie over Monsanto nodig.

Monsanto blogt: ‘cherrypicking’

Intussen heeft Monsanto op zijn eigen blogsite een reactie geplaatst onder de noemer ‘reality check’. Het bedrijf benadrukt nog eens dat alle glyfosaat door alle instanties die daarover gaan veilig is verklaard en dat e-mails uit de context zijn gehaald om glyfosaat in een kwaad daglicht te stellen. Volgens de chemiegigant was er geen sprake van ‘ghostwriting’ maar van correcties ten behoeve van de helderheid en leesbaarheid, met instemming van de auteurs.

____________________________________________________

Oproep!

Om het Monsanto-proces te kunnen volgen moet onderzoeksjournalist Vincent Harmsen binnenkort misschien wel naar Amerika. Daarom zijn we een crowdfundingactie gestart. Vind jij het belangrijk dat OneWorld de vinger aan de pols houdt? Dan kun je via dit donatieformulier een bijdrage leveren.
_______________________________________________________

 

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons