Beeld: Max Pixel

Een mondiaal probleem: ‘We kijken alleen maar vanuit onze wereld’

“Ongelijkheid en armoede behoren nog steeds tot de grootste problemen van deze tijd”, zegt Annelies van Uden, gepromoveerd aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Met haar proefschrift deed zij onderzoek naar innovatief ondernemerschap in minder vermogende landen. “Door innovatie kan er meer werkgelegenheid worden gecreëerd en armoede worden bestreden, maar armoede is bovenal een internationaal probleem.”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Ongelijkheid

In Sub-Sahara Afrika leeft 43 procent van de bevolking op minder dan 1,90 dollar per dag. “Ik vind armoede één van de grootste problemen van deze tijd”, zegt van Uden. Economische groei kan gestimuleerd worden door innovatie. Er is veel onderzoek gedaan naar innovatie in welvarende landen. “Opvallend genoeg is er heel weinig onderzoek gedaan naar innovaties in minder welvarende landen. Terwijl de omgeving in dat soort landen juist heel anders is dan in welvarende.”

Van Uden bezocht lokale bedrijven in Kenia, Indonesië, Tanzania en Uganda. Daar praatte ze met ondernemers om te vragen met welke problemen ze kampten. Ze merkte dat daar hele andere problemen zijn dan bij bedrijven in welvarende landen. “In welvarende landen wordt hooggeschoold personeel aangetrokken om binnen een bedrijf te werken en tot innovaties te komen. Bij bedrijven in minder welvarende landen werkt dat niet zo. Er is daar een tekort aan hooggeschoold personeel.”
Uit haar onderzoek blijkt dan ook dat bedrijven eigen strategieën gaan ontwikkelen om te compenseren voor de lagere kwaliteit van bijvoorbeeld het onderwijs. Bedrijven bieden interne trainingen aan zodat ondernemers wel kennis krijgen van innovatie.

Vernieuwende ondernemers

Een voorbeeld van een vernieuwende ondernemer is een man uit een sloppenwijk in Uganda die een copyshop begon. “Hij was werkeloos en verkocht een zelfgemaakt tijdschrift en kaarten in de copyshop. Doordat hij het bedrijf had opgericht, verschafte hij zichzelf werk.” Ook betrok hij de jongeren uit de sloppenwijk bij zijn shop. “Hij is erg gemotiveerd om ook andere mensen een betere toekomst te bieden en met behulp van de copyshop houdt hij andere jongeren van de straat”, zegt van Uden. Een heel ander innovatief initiatief is M-Pesa, een nieuwe vorm van bankieren in Kenia. Dit is geïntroduceerd door Safaricom, een dochterbedrijf van Vodafone. “Veel mensen in Kenia hebben geen toegang tot een bankrekening. Via M-Pesa kunnen zij nu geld overmaken via hun mobiel.”

Een heel ander innovatief initiatief is M-Pesa, een nieuwe vorm van bankieren in Kenia

Eén wereld

Er moet niet alleen worden gekeken naar innovatie op lokaal gebied, vindt de promovendus. Mondiale ontwikkelingen, zoals handelsverdragen, beïnvloeden de lokale markt ook. “Een ondernemer in Uganda ontwikkelde de milieuvriendelijkere Stoves, een fornuis op kolen. In zijn omgeving zag hij dat er veel bomen werden gekapt voor de fornuizen. Dus wilde hij efficiëntere fornuizen maken; deze verbruiken minder grondstoffen. Hij zette een eigen bedrijf op en was daarin succesvol.” De Wereldbank stelde onlangs een tenderprogramma op om milieuvriendelijkere fornuizen met subsidie te gaan verkopen. “Een Chinees bedrijf kreeg vervolgens de subsidie om deze duurzamere fornuizen in Uganda te gaan verkopen. De Ugandese ondernemer kan hier niet concurreren, dus vreest hij voor het voortbestaan van zijn onderneming en de werkgelegenheid die hij daarmee creëert.”

“Als we op mondiaal niveau naar de verdeling van welvaart kijken, zien we dat achtste rijkste mensen ter wereld evenveel rijkdom bezitten als de onderste helft van de wereldbevolking. Zeventig procent van de wereldbevolking leeft van minder dan zeven dollar per dag. “Nationaal zou deze grote ongelijkheid in welvaart nooit geaccepteerd worden en zouden we belasting gaan heffen om inkomen te herverdelen, internationaal is het nog steeds de harde realiteit en vindt er geen herverdeling plaats.” Dus ook al kunnen lokale innovaties en ondernemerschap zeker effect hebben, het is bovenal een mondiaal probleem. “Daar moet veel meer aandacht naar uitgaan. Er moet niet alleen gekeken worden naar lokale omstandigheden maar juist naar wat welvarende landen kunnen bijdragen aan een eerlijke wereld. Het is niet our world, het moet echt meer one world worden.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons