CAR wordt ook wel het vergeten land genoemd. Centraal Afrikaanse Republiek is een land dat sinds de onafhankelijkheid in 1960 eigenlijk al niet bestuurbaar is. Afgelopen december escaleerde het conflict tussen moslims en christenen en loopt het op een gewelddadige manier enorm uit de hand.
Een grote zorg
Kinderen zijn de kwetsbaarste groep in het conflict: naast de gebruikelijke problemen met schoon drinkwater en medicijnen, worden de kinderen ook voor losgeld ontvoerd en bovendien geronseld om kindsoldaat te worden. Als kindsoldaten moeten kinderen meedoen aan gevechten, volwassen militairen helpen bij hun dagelijkse bezigheden en meisjes worden regelmatig seksueel misbruikt. Volgens de hulporganisatie zijn er in CAR op dit moment zo’n 5500 kindsoldaten.
Marleen Korthals werkt voor UNICEF in de Centraal Afrikaanse Republiek. “Ik ben verantwoordelijk voor het opzetten van een programma voor kinderen die gescheiden zijn van hun ouders. Mensen slaan sinds december massaal op de vlucht, hierdoor raken veel gezinnen gescheiden van elkaar. Wij willen kinderen identificeren en tijdelijke opvang regelen, het liefst in de gemeenschappen zelf. Vanwege de crisissituatie is zo’n programma heel noodzakelijk.”
Gewapende conflicten
Terwijl militairen van Frankrijk en de Afrikaanse- en Europese Unie een eind proberen te maken aan het geweld, zet onder andere UNICEF zich in voor deze kindsoldaten. In januari 2013 riep de hulporganisatie op om het betrekken van kinderen in gewapende conflicten onmiddellijk stop te zetten. Toch wordt dit nog steeds gedaan. Korthals: “Kindsoldaten in CAR zijn heel zichtbaar. Ik zie vaak hele jonge kinderen bij controleposten staan of gewoon midden in de stad Bangui. Ze zijn beperkt aanspreekbaar omdat ze vaak gedwongen worden om drugs te gebruiken. Om dit probleem echt op te lossen is veel meer geld nodig. Slechts twee procent van de kinderen gaat naar school, hierdoor zijn er weinig perspectieven.”
Alleenstaande kinderen
Het is voor de soldaten niet al te moeilijk om kinderen te vinden. “Gewapende groeperingen rekruteren de kindsoldaten. Vooral alleenstaande kinderen lopen een groot gevaar. Er wordt door de hulporganisaties daarom een systeem opgezet om alleenstaande kinderen te registeren en een veilig onderkomen te bieden”, vertelt Korthals. Door onderhandelen heeft de hulporganisatie toegang weten te krijgen tot locaties van gewapende groepen. Hun doel is om kinderen te identificeren en vrij te krijgen.
“Er moet niet vergeten worden dat andere kinderen ook geraakt worden. Kinderen zijn getuigen van verschrikkelijke wandaden, soms worden hun ouders voor hun ogen vermoord. Ook vinden gezinnen elkaar soms niet meer terug als ze gaan vluchten en hebben veel kinderen geen toegang tot sanitaire basisvoorzieningen. Sinds december is het leven van ieder kind totaal veranderd in CAR”, weet Korthals.
Herstel
De opvang biedt psychische ondersteuning, maar ook scholing en sport. Hun families worden getraceerd en ze worden klaargemaakt om weer te leven in hun gemeenschap. Van mei 2013 tot afgelopen januari heeft de hulporganisatie 229 kinderen gered uit de handen van gewapende groepen. Korthals: “het opvangcentrum waar de tot nu toe vrijgelaten kinderen verbleven, is in december 2013 aangevallen en geplunderd. De kinderen zijn naar een andere locatie gebracht. Opvanglocaties moeten geheim blijven om te voorkomen dat de opvangcentra worden aangevallen." Het doel van UNICEF voor 2014 is om 1500 kinderen te bevrijden van strijdkrachten en groepen in CAR. Niet alleen CAR heeft kindsoldaten. Ook in landen als Myanmar, Colombia en Democratisch Republiek Congo wordt nog steeds gebruik gemaakt van soldaten beneden de achttien jaar.
