In de Verenigde Staten leven ongeveer 5000 tijgers in gevangenschap, dat zijn er meer dan de 3200 exemplaren die wereldwijd nog in het wild voorkomen, berichtte het Wereld Natuur Fonds onlangs. Het aantal wilde tijgers in Azië, is de afgelopen honderd jaar afgenomen van 100.000 naar 3500. En in China is de populatie gedaald tot een schamele vijftig dieren.
Bedreigingen
De tijger is daarmee een van de meest bedreigde diersoorten ter wereld. "De belangrijkste oorzaken zijn de afname van het leefgebied van de tijger, en de illegale jacht op de dieren," vertelt Lot Folgering van het Wereld Natuur Fonds. "Op Sumatra bijvoorbeeld, worden hele bossen verpulverd voor de papierindustrie. Ook wordt veel bos gekapt om ruimte te maken voor oliepalmplantages. En omdat de huid en botten van de tijger enorm veel geld opleveren, wordt er heel veel op gejaagd."
"De tijger is groot en krachtig, en men denkt die eigenschappen over te nemen door bijvoorbeeld medicijnen in te nemen waarin tijgerbotten verwerkt zijn. Ook wordt het goed geacht voor de potentie," aldus Folgering. Rijke Chinezen drinken daarom wijn waarin tijgerbotten verpulverd zijn, en tijgerpillen worden geslikt om de botten te verstevigen.
|
Jaar van de Biodiversiteit 2010 is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot het Jaar van de Biodiversiteit. Biodiversiteit en ecosystemen vormen wereldwijd de basis van ons bestaan en ons economisch stelsel. Er zullen dit jaar twee belangrijke conferenties plaatsvinden rondom het behoud van biodiversiteit. De eerste is de CITES-top, Cop15, van 13 tot en met 25 maart in Qatar. CITES, de Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora, is bedoeld om ervoor te zorgen dat internationale handel in (delen van) wilde planten en dieren hun voortbestaan niet in gevaar brengt. De tweede top, Cop 10 in Nagoya, is de CBD-top. CBD, de Convention on Biological Diversity, is in 1992 opgesteld om duurzame ontwikkeling te stimuleren. |
Tijgertoppen
Dat soort praktijken werken natuurlijk niet echt in het voordeel van de tijgers. Gelukkig beseffen steeds meer regeringsleiders dat er actie ondernomen moet worden, wil de tijger niet volledig uitgestorven zijn in het volgende Chinese Jaar van de Tijger, in 2022. Dertien Aziatische landen hielden daarom eind vorige maand een heuse Tijgertop in Thailand. Daar zijn afspraken gemaakt om het uitsterven van de tijger tegen te gaan, zoals een verbod op projecten die het leefgebied van de tijger bedreigen en een permanent verbod op de handel in tijgerhuiden. Op een volgende Tijgertop, die in september in Vladivostok gehouden wordt, worden deze afspraken naar verwachting geratificeerd.
Bovenaan de voedselpiramide
Maar waarom is het nu eigenlijk zo erg als die tijger in het wild uitsterft? Is het alleen ‘jammer’, of is er meer aan de hand? Volgens Lot Folgering speelt de tijger zowel een symbolische als een praktische rol in het behoud van biodiversiteit – want daar gaat het uiteindelijk namelijk om. "We nemen bij het Wereld Natuur Fonds met opzet grote dieren als ambassadeurs, omdat dat mensen meer aanspreekt. Men loopt niet zo snel warm voor het beschermen van de naaktslak. Maar wat belangrijker is, is dat grote roofdieren zoals de tijger bovenaan de voedselpiramide staan. Zij spelen een belangrijke rol bij het in evenwicht houden van de keten: zijn er te weinig tijgers, dan komen er bijvoorbeeld teveel grazers. Die eten op hun beurt weer teveel gras, waardoor de bodem kan eroderen."
Ook het grote leefgebied dat de tijger nodig heeft, maakt hem een handige tool bij het beschermen van de biodiversiteit. "Tijgers kunnen gezien worden als de ambassadeurs van alle planten en dieren in hun leefgebied. Om de tijger te beschermen, moet zijn leefgebied beschermd worden en dat komt al die andere organismen in dat gebied ten goede." Volgens wetenschappers is het aantal soorten de afgelopen 50 jaar duizend keer sneller afgenomen dan op het natuurlijke tempo. De oorzaak hiervan is de toegenomen vraag naar natuurlijke hulpbronnen – die dus onder anderen uit het leefgebied van de tijger worden gehaald.
|
Dossier Biodiversiteit |
Drugshandel
Terwijl internationaal het belang van behoud van biodiversiteit nog niet echt doordringt, hebben de bad guys in het tijgerverhaal, de illegale handelaren in tijgerproducten, heel goed door dat de tijger een steeds schaarser dier wordt. Schaarste betekent voor hen waardestijging. Een tijgerhuid levert volgens Lot Folgering van het Wereld Natuur Fonds al zo’n 2500 tot 25.000 dollar op, de tijgerbotten zijn nog meer waard. "Tijgerhandel is net zo’n lucratieve praktijk als drugshandel, het gaat om dezelfde geldbedragen, alleen is de controle bij tijgerhandel minder en zijn de risico’s lager. Wat we nu vermoeden, is dat er al steeds vaker tijgers worden opgeslagen, ingevroren bijvoorbeeld, om ze te bewaren voor tijden waarin er nog minder tijgers zijn, en ze dus nog meer waard zijn geworden."
De Tijgertoppen, en de aandacht die de tijger krijgt door het Jaar van de Biodiversiteit en het Jaar van de Tijger, bieden echter hoop voor de roofdieren. Steeds meer mensen beseffen dat deze dieren echt op het punt van uitsterven staan, en gaan op zoek naar oplossing
| Foto’s: WNF |
en. Zo bedacht de Indonesische regering dat het wellicht kon helpen de met uitsterven bedreigde Sumatraanse tijger voor adoptie beschikbaar te stellen. Rijke Indonesiërs kunnen zo hun status verhogen, terwijl ze de tijger een handje helpen. Natuurbeschermers in het land zijn echter niet zo blij met deze oplossing, omdat het te gevaarlijk zou zijn voor mens en dier. Volgens Folgering is het beste dat we kunnen doen, de tijgers met rust laten. "Er is goede hoop dat de tijgerpopulatie zichzelf weer op peil krijgt. In goede leefomstandigheden, zijn tijgers qua voortplanting namelijk net konijnen."
Jackie Chan vecht voor het behoud van de tijger:
