Achtergrond

Crisis in Gaza: ‘een tekort aan alles’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Afgelopen weekend maakte het Nederlandse kabinet 750.000 euro vrij voor noodhulp aan de inwoners van Gaza. ‘De situatie in Gaza is op veel plaatsen verschrikkelijk. De meeste slachtoffers zijn onschuldige mensen die niets met de strijd te maken hebben waar onder veel kinderen. Er is gebrek aan alles. Daarom moet er hulp blijven komen,’ stelt minister Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking in een persbericht.

Volgens OCHA, het VN bureau voor humanitaire zaken, heeft het conflict tussen Israël en Hamas sinds de geweldsuitbraak in juli bijna 1900 Palestijnse levens geëist. Het merendeel hiervan burger. Bovendien dreigen 600.000 inwoners zonder water te zitten en telt het dichtbevolkte gebied inmiddels veel beschadigde en vernielde woningen, scholen en ziekenhuizen.

Tekort aan alles
‘Of dit een humanitaire ramp is? Dat lijkt me duidelijk, dat is het zeker,’ laat de persvoorlichter van het Rode Kruis desgevraagd weten. De door Ploumen vrijgemaakte 750.000 euro gaat direct naar de medische organisatie. Het bedrag komt bovenop op het half miljoen dat het Rode Kruis vorige week van de Nederlandse regering ontving. ‘Het is financiële steun die hard nodig is. Van medicijnen tot bondage, aan alles is een tekort. Bovendien zijn sommige van onze ambulances, ziekenhuizen en intensive care-apparatuur kapot geschoten en kampt het ziekenhuis in Gaza-stad met een beddentekort.’ Het geld gaat daarom voornamelijk naar de aankoop van medische uitrusting, medicijnen en benodigde reparaties.

Daarnaast probeert het Rode Kruis de inwoners van Gaza op niet-medische manieren te helpen.  ‘We delen bijvoorbeeld keukenspullen en dekens uit. Je moet bedenken dat veel mensen zijn gevlucht en niets hebben. Ook repareren we leidingen en elektriciteitspalen. Dat lijkt misschien vreemd voor een medische organisatie, maar schoon drinkwater is cruciaal om te voorkomen dat mensen ziek worden.’
Problematisch blijft de toegang tot de Gaza-strook. ‘Het is een afgesloten gebied en je moet steeds onderhandelen om de grens over te komen. Dat duurt lang, zeker gezien je alle hulpgoederen – dat zijn er op dit moment ontzettend veel – moet aangeven. Hulp leveren is zeker een uitdaging.’ Toch lukt het het Rode Kruis om ruim de helft van gewonden met zijn ambulances op te halen en een derde in zijn ziekenhuizen op te vangen. 

Het liefst ziet de medische organisatie dat het conflict zo snel mogelijk wordt opgelost. ‘Maar second best is op z’n minst een staakt-het-vuren. Dat geeft ons de kans om onze hulp op te schalen en de inwoners van Gaza om thuis spullen op te halen.’

Humanitaire ramp
Ook Nienke Smidtman, Noodhulpcoördinator van Oxfam, noemt de situatie in Gaza een humanitaire ramp. ‘Sowieso valt Gaza onder het label “langdurige crisis”. Maar je ziet dat er nu, naast al het leed en geweld, ook een tekort is aan schoon drinkwater. Dat raakt alle mensen in Gaza. De grenzen dicht zijn dicht, dus je moet het doen met de middelen die er zijn. Dat zijn er niet veel. Zo brengen we met trucks water uit niet beschadigde bronnen naar andere delen in Gaza. Dat lukt, maar alleen op een heel beperkte schaal.’

Naast schoon drinkwater, levert de hulporganisatie ook medische hulp en deelt het voedselbonnen uit. ‘Uit angst voor raketaanvallen stijgen de voedselprijzen. Gelukkig hebben enkele winkels hun deuren weer geopend en kunnen getroffen inwoners voedsel halen.’ Ook zet Oxfam een grootschalige hulpoperatie op touw vanuit het kantoor in Jeruzalem. ‘Veel Oxfam-collega’s zijn hiernaartoe gekomen en staan klaar om het gebied in te gaan zodra de toegang verbetert.’

Dat het leveren van hulp in Gaza niet zonder gevaar is, beaamt Schmidtman. ‘Veel van onze lokale collega’s hebben familieleden of hun huis verloren. Ook ons kantoor in Gaza is onlangs op een haar na gemist door een raket,’ aldus de noodhulpcoördinator.

Ontwikkelingsprojecten gestopt
De humanitaire ramp heeft ook gevolgen voor de lopende ontwikkelingsprojecten. Cordaid heeft verschillende programma’s in Gaza lopen, maar de meeste lokale partner-NGO’s hebben inmiddels hun deuren gesloten. ‘Momenteel hebben we alle werkzaamheden opgeschort wegens de veiligheidssituatie. Ook voor werkloze arbeiders, boeren, vissers en mensen die leven in de restricted areas kunnen we ons niet langer inzetten. Wel  hebben we met de VN acties gecoördineerd om snel kinderen, jongeren en vrouwen te hulp te schieten,’ laat een lokale partner via Cordaid weten.

Ook het ontwikkelingswerk van de partners van ICCO en Kerk in Actie ligt grotendeels stil. ‘Sommige partners proberen nog wel onderzoek naar mensenrechten voort te zetten. Maar het is te gevaarlijk om de straat op te gaan, dus veel van hen werken met minimale bezetting. Een van onze partners schreef dat ze hun activiteitencentra hebben aangeboden als schuilplaats,’ stelt de ontwikkelingsorganisatie.  Zowel Cordaid als ICCO en Kerk in Actie proberen nu noodhulp te leveren via internationale en lokale partners. Gezien de beperkte toegang en middelen blijft dat voorlopig lastig.

11 miljoen euro
Volgens de Palestijnse Rode Halve Maan, de islamitische zusterorganisatie van de Rode Kruishulporganisatie,  ligt de behoefte noodhulp momenteel rond de 11 miljoen euro. Met de 750.000 euro die Ploumen afgelopen weekend vrijmaakte, heeft de Nederlandse regering dit jaar in totaal 2,75 miljoen euro aan noodhulpgelden voor Gaza uitgegeven. Minister Ploumen hoopt daarom dat andere landen haar voorbeeld zullen volgen. ‘Nederland maakt nu – opnieuw- een belangrijk gebaar. Maar ik reken erop dat ook andere landen over de brug komen. Er moet snel een eind komen aan de spiraal van geweld, om verder lijden van mensen tegen te gaan.’

Inmiddels is sinds 07:00 vanochtend een driedaags staakt het vuren ingegaan. Dat kwamen Israël en Hamas gisteravond overeen. Israël zegt zijn grondtroepen te hebben teruggetrokken en vredesonderhandelingen tussen de twee beginnen mogelijk in Egypte.

Beeld: Mohammed Salem (Reuters)

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons