Achtergrond

Vergeet wereldleiders, maak zelf het verschil!

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Met de keus voor Donald Trump kozen de Amerikanen voor een president die zich in de eerste plaats richt op de Verenigde Staten. Make America great again! Ook in Europa rukken politieke partijen op die zich nadrukkelijk richten op het eigen land en volk. Dit is zorgelijk. Huidige grensoverschrijdende uitdagingen als klimaatverandering vragen juist om mondiale burgers. Maar wat is dat nu eigenlijk, mondiaal burgerschap?

Formeel en moreel burgerschap

Laten we beginnen met de term ‘burgerschap’. Burgerschap gaat niet alleen over de formele juridische relatie tussen de burger en staat met bijbehorende rechten en plichten, zoals het betalen van belasting. Burgerschap heeft ook een moreel  component. Dit aspect gaat over verwachtingen wat mensen (zouden moeten) bijdragen aan de maatschappij.

Verschillende inzichten

Wat maakt iemand een ‘goede burger’? Daar zijn de meningen over verdeeld. Zo ligt voor de liberalen de lat niet zo hoog. Zij zijn al tevreden als burgers zich simpelweg aan de wet houden en braaf hun belasting betalen. Liberalen hebben dus een vrij basale en formele opvatting van burgerschap. De republikeinen hebben hogere verwachtingen. Een goede burger is politiek actief: hij is betrokken bij het beleid en stemt bij verkiezingen.  De neo-republikeinen verleggen het accent van het politieke naar het sociaal-culturele: zij verwachten redelijkheid en dat mensen onderlinge diversiteit in de samenleving respecteren. De communautaristen zijn het meest veeleisend. Ze verwachten actieve betrokkenheid en loyaliteit bij de gemeenschap, bijvoorbeeld door het doen van vrijwilligerswerk.

Grensoverschrijdend

Terug naar mondiaal burgerschap. Wat verwachten wij van mondiale burgers? Mondiaal burgerschap raakt vooral aan de morele kant van burgerschap. Het gaat om participatie: wat kan jij bijdragen, bijvoorbeeld als consument, als werknemer of als lid van een democratie, aan het oplossen van mondiale vraagstukken als klimaatverandering. Kies je voor de trein of de auto om naar je werk te gaan. De effecten van jouw keuzes zijn steeds vaker grensoverschrijdend. Jouw bijdrage heeft dus niet alleen invloed op je land(genoten), maar heeft ook effecten (op mensen) buiten de landgrenzen.

Samenvattend definiëren we de mondiale dimensie van mondiaal burgerschap als ‘gedrag dat recht doet aan de principes van wederzijdse afhankelijkheid in de wereld, de gelijkwaardigheid van mensen en de gedeelde verantwoordelijkheid voor het oplossen van mondiale vraagstukken’. 

Wil je meer weten? Check deze animatie. Hierin leggen we in (in het Engels) in twee minuten uit wat mondiaal burgerschap is.

Kaleidos Research bedankt Joris Koster voor het maken van de animatie. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons