Achtergrond

Jouw wijk in 9 cijfers

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

In onderstaande visualisaties kun je jouw wijk opzoeken en kijken hoe het zit. Komen jouw gevoel en de data overeen, of zit er juist een verschil tussen? Deel je gedachten met ons via Twitter! Zo schreef OneWorld hoofdredacteur Lonneke van Genugten dat het ‘prima wonen is in Nieuw-West’. Toch scoort deze Amsterdamse wijk een 4 (zwak) in de leefbaarometer. Maar aan Lonneke zal het niet liggen, ze is een ‘passief aardige buur’…

Benieuwd of jouw eigen gevoel bij jouw wijk beter klopt? OneWorld Data zette de Nederlandse wijken voor je op een rijtje.

1. Bevolkingsdichtheid

Voor de data analyse gebruikten we cijfers van de leefbaarometer van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Leefbaarometer meet de 'leefbaarheid' van een wijk op basis van bijvoorbeel woningvoorraad, voorzieningen of veiligheid. Elk wijk krijgt een score van 2 (zeer onvoldoende) tot 10 (uitstekend). Die data hebben we aangevuld met buurtcijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over het jaar 2013. Het kan zijn dat jouw wijk ontbreekt in een van de visualisaties: wijken zonder data zie je niet terug.

Van de top 10 dichtstbevolkte wijken, scoren er vier een 6 of hoger op de leefbaarometer. De Schilderswijk in Den Haag staat met ruime voorsprong op een, gevolgd door Rustenburg en Oostbroek, het Transvaalkwartier en het Valkenboskwartier – allemaal wijken in Den Haag. Weinig verrassend ligt vrijwel de gehele top 10 van meest dichtbevolkte wijken in de Randstad.

Toch zegt de bevolkingsdichtheid niet alles over de leefbaarheidsscore: de wijk Oosterend op Terschelling scoort een onvoldoende op de barometer, maar is een van de minst dichtbevolkte wijken van Nederland.

2. Aantal inwoners

Van de wijken met de meeste inwoners scoren alleen stadsdeel Nieuw-West (4) en stadsdeel Zuid-oost (3) een onvoldoende. De gehele top 10 bestaat uit wijken in Rotterdam en Amsterdam. En een paar wijken in de buurt van Amsterdam, in de gemeenten Amstelveen en Hoofddorp.

3 & 4. Aandeel allochtonen

Weinig verrassend liggen de wijken met relatief gezien de meeste westerse allochtonen aan de grens. Gemeenten als Nieuw Namen in Hulst, Eede in het Zeelandse Sluis, en Vaals in Vaals grenzen aan België. De wijk Westpoort in Amsterdam op plek 6 is de enige wijk in de top 10 die niet aan een buurland grenst.

 

 

De top 10 van wijken met veel niet-westerse allochtonen liggen allemaal in de Randstad: Schilderswijk, Transvaalkwartier, de Groente- en Fruitmarkt, Moerwijk en het Laakkwartier en Spoorwijk in Den Haag; Delfshaven en Feijenoord in Rotterdam; Stadsdeel Zuidoost in Amsterdam; Nieuwland in Schiedam en wijk 12 Poelenburgh in Zaanstad. Ruim 55 procent van de bevolking het Schiedamse Nieuwland heeft een niet-westerse afkomst. In Schilderswijk, nummer een in deze top 10, is dat percentage bijna 85 procent.

Alle wijken in deze top 10 scoren een onvoldoende op de leefbaarbaarometer: Nieuwland en Delfshaven scoren met vier punten het hoogst – de Schilderswijk en het Transvaalkwartier scoren met twee punten het slechtst. De andere wijken krijgen allemaal een 3 (onvoldoende). Opvallend: horen de wijken Overslag-Buitengebied in Terneuzen en Sint Kruis in Sluis nog bij de top 10 van wijken met veel westerse allochtonen; niet-westerse allochtonen wonen er niet.

Kijkend naar het totaal aantal allochtonen per wijk, valt op dat het percentage westerse allochtonen niet uit maakt. De wijken met de grootste etnische diversiteit staan niet in de top 10 van wijken met relatief gezien de meeste westerse allochtonen. Wel komt deze ranking vrijwel geheel overeen de top wijken met meeste niet-westerse allochtonen. Alleen de Stationsbuurt in Den Haag staat niet in de top 10 van wijken met relatief veel niet-westerse allochtonen.

Eerder sprak OneWorld-collega Esra Dede met de jongste buurtkrant redactie van Amsterdam Osdorp, over de diversiteit in hun wijk. Zo zegt de achtjarige Yassine: “In Osdorp voel ik me thuis. Ik vind het goed dat er verschillende mensen in Osdorp in dezelfde buurt wonen, want het is veel beter dat mensen weten wat ze zijn.” Amina (9) is het daar mee eens: “Niet zoveel Marokkanen gaan met Nederlanders om. Dat is niet echt goed, want zo leren we niet met elkaar omgaan.”

5. Jong, jonger, jongst

In de meerderheid van de wijken ligt het percentage jongeren tussen de 10 en 15 procent. De helft van de wijken heeft meer dan 11 procent jongeren tussen de 15 en 24 jaar, de andere helft minder. Opvallend is dat de helft van de wijken met de meeste jeugd in Groningen (3) en Leiden (2) ligt. Spijkenisse, Amersfoort, Leeuwarden, Maastricht en Nijmegen vullen de top 10 aan. Terneuzen en Den Haag vullen de top 10 van wijken met minste jeugd.

Ondanks dat jongeren in de meeste wijken een kleine groep van de totale bevolking vormen, kunnen ze toch een verschil maken. Zo zet de jeugd in de wijk Nieuw-West zich in tegen vooroordelen.

6 & 7. Werkloosheid en lage inkomens

De wijken met de hoogste werkloosheid liggen vrijwel allemaal in Noord-Nederland: van de top 10 wijken zijn er vijf in Leeuwarden en drie in Groningen. De uitzonderingen zijn Lage Vuursche in Baarn op de derde plek en de Haagse Schilderswijk op de negende plek.

In de grafiek zie je het percentage tussen de 15 en 65 jaar dat in het voorgaande jaar een uitkering als voornaamste inkomensbron had, als percentage van alle inkomensontvangers van 15 tot 65 jaar. Anders gezegd: kinderen, ouderen en anderen die niet bij de beroepsbevolking horen, worden niet meegerekend.

Ondanks het hoge werkloosheidspercentage – meer dan 50 procent – scoren Lage Vuursche in Baarn en de binnenstad van Groningen een 9 (uitstekend) en 8 (zeer goed) op de leefbaarometer. Het zijn de Schilderswijk met een ruim onvoldoende en de wijken in Leeuwarden met vier 4'en en een 5, die het gemiddelde cijfer in de top 10 omlaag halen.

Wat opvalt is dat de honderd wijken met de minste werkloosheid goed scoren op de leefbaarometer: op een vijf voor Espel in de Noordoostpolder na, en enkele 6'en voor onder meer wijken in de Noordoostpolder, Ameland en Nieuwerkerk op Schouwen-Duiveland regent het 7's, 8'en en 9's.

Kijkend naar de wijken met een hoog percentage inwoners met een laag inkomen, valt op dat de top 10 niet overeenkomt met de top 10 wijken met de meeste werkloosheid. De data over werkloosheid voor wijken als Veluwse Poort in Ede, Zuiderpark in Den Haag en Centrum Zuidzijde in Lelystad ontbreekt. Voor maar liefst vier wijken in Leeuwarden – Schepenbuurt, Heechterp, Wielenpolle, en Schieringen en De Centrale – is die data er wel; deze wijken scoren hoog op werkloosheid en laag inkomen.

Wat precies een laag inkomen is, verandert met de tijd. Bij het maken van deze dataset kijkt het CBS naar alle inkomens in Nederland. De laagste 40 procent van die inkomens vormt samen de ‘huishoudens met een laag inkomen’-groep.

8. Hoge inkomens, weinig diversiteit

Tijdens het analyseren van de data viel op dat op wijk niveau inkomens nauwelijks lijken te mixen: wijken met een hoog percentage inwoners met een hoog inkomen, hebben een laag percentage inwoners met een laag inkomen en vice versa. Wijken met een hoog percentage mensen die een hoog inkomen verdienen, scoren hoog op de leefbaarometer. De top 10 scoort, op Voordijk in Barendrecht na, een 9: uitstekende leefbaarheid.

9. Grootverdieners

Ben je juist benieuwd naar het gemiddeld inkomen in de wijken? Wil je zien hoeveel meer of minder er in jouw wijk verdiend wordt ten op zichte van de rest van Nederland. Dat kan, in onderstaande grafiek zie je het gemiddeld inkomen per inkomensontvanger per jaar. Spoileralert: Wassenaar staat niet op de eerste plaats, maar verliest het met 3000 euro van Buitenwijken in Huizen.

Hoodhero

OneWorld zette de helden van de Nederlandse wijken in het zonnetje tijdens de #hoodhero campagne. Wil jij de held van jouw wijk bedanken? Bedank 'm in een update op Instagram, Twitter of Facebook en gebruik de hashtag #hoodhero. Lees hier meer over de Wereld in je Wijk.

Bovenstaande visualisaties zijn geinspireerd door en gebaseerd op werk van Maarten Lambrechts voor De Tijd, hier meer over stripplots.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons